تەوقە نەکردن بە هۆى کۆرۆناوە: ماڵپەڕی وەڵامەکان
تەوقە نەکردن بە هۆى کۆرۆناوە
پرسیار:

ئایا دروسته ته‌وقه نه‌كه‌یت له‌گه‌ڵ كه‌سێك كه‌ نه‌خۆشی گوازراوه‌ی هه‌یه‌ یان مه‌ترسی ئه‌وه‌ی لێ ده‌كرێت ؟

الحمد لله رب العالمین والصلاة والسلام علی خاتم الأنبياء والمرسلين، وعلى آله وصحبه أما بعد:

به‌ڵێ دروسته‌ و فه‌رموده‌ی صه‌حیحیشمان هه‌یه‌ له‌و باره‌وه‌. وه‌ك له‌ «الشَّرِيد بن سُويد الثقفيِّ» ه‌وه‌ هاتووه‌ ئه‌ڵێ: «كَانَ فِي وَفْدِ ثَقِيفٍ رَجُلٌ مَجْذُومٌ ، فَأَرْسَلَ إِلَيْهِ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : إِنَّا قَدْ بَايَعْنَاكَ ، فَارْجِعْ». أخرجه مسلم (2231). واته‌: له‌ نێو وه‌فده‌كه‌ی خێڵی سه‌قیف پیاوێكی گه‌ڕ هه‌بوو، جا په‌یامبه‌ر   ناردی به‌ دوای دا وفه‌رموی: ئه‌وه‌ به‌یعه‌تم پێدایت سا بگه‌ڕێوه‌. بڕوانه‌: (شرح النووی)

جا ده‌بینی په‌یامبه‌ر ته‌وقه‌ی له‌گه‌ڵ دا نه‌كرد بۆ ئه‌وه‌ی زیان به‌ خۆیی وبه‌ ده‌روبه‌ره‌كه‌شی نه‌گات. بڕوانه‌: (المفهم).  

هه‌روه‌ها په‌یامبه‌ر ئه‌فه‌رموێ: «لَا يُورِدَنَّ مُمْرِضٌ عَلَى مُصِحٍّ». واته‌: «با نه‌خۆش تێكه‌ڵی له‌ش ساغ نه‌كرێت». «ممرض»: ئیسمی فاعیله‌ له‌: «أَمْرَضَ الرَّجُلُ إِذَا أَصَابَ مَاشِيَتَهُ مَرَضٌ»، هه‌روه‌ها «الْمُصِحّ»یش: ئیمسي فاعیله‌ له‌: «أَصَحَّ إِذَا أَصَابَ مَاشِيَتَهُ عَاهَةٌ ثُمَّ ذَهَبَ عَنْهَا وَصَحَّتْ».

ئیبن حه‌جه‌ر ئه‌فه‌رموێ: «نَهَى صَاحِبَ الْإِبِلِ الْمَرِيضَةِ أَنْ يُورِدَهَا عَلَى الْإِبِلِ الصَّحِيحَةِ». هه‌روه‌ها په‌یامبه‌ر ئه‌فه‌رموێ: «فِرَّ مِنَ الْمَجْذُومِ كَمَا تَفِرُّ مِنَ الْأَسَدِ». «له‌ گه‌ڕ ڕا بكه‌ وه‌ك چۆن له‌ شێر ڕا ده‌كه‌یت». أخرجه البخاری تعلیقا عند باب الجذام (5707 ).  

هه‌روه‌ها له‌ ئاساره‌كانیش دا هاتووه‌: «كَلِّمِ الْمَجْذُومَ وَبَيْنَكَ وَبَيْنَهُ قَيْدُ رُمْحَيْنِ». «با له‌ نێوان تۆ و گه‌ڕ دا ئه‌ندازه‌ی دوو ڕم هه‌بێت له‌ كاتی قسه‌ كرن دا».

وه له‌ عومه‌ریشه‌وه‌ ده‌گێڕنه‌وه‌ كه‌ به‌ گه‌ڕی ووتوه‌ له‌ دووری ڕمێكه‌وه‌ له‌ نزیكم دابنیشه‌.   ئه‌مانه‌ش دژی : «لا عدوی» نیه‌. واته‌: «گواستنه‌وه‌ نیه‌ له‌ كه‌سێكه‌وه‌ بۆ كه‌سێكی تر»، ئه‌گه‌رچی نزیك شه‌ش بۆچوونیش هه‌یه‌ له‌ ڕوونكردنه‌وه‌ی ئه‌م ده‌قه‌دا به‌ڵام ڕای دیار ئه‌وه‌‌یه‌ كه‌: نه‌خۆشی گواستنه‌وه‌ نیه‌ به‌ خود وته‌بیعه‌تی خۆی واته‌ به‌ بێ ویستی خوای گه‌وره‌ .

جا هه‌ر كه‌س پێێ وا بێت به‌ خودی خۆی ده‌گوازرێته‌وه‌ وبه‌ده‌ر له‌ ویستی خوا ئه‌وا جۆرێكه‌ له‌ شیرك وهاوه‌ڵ دانان بۆ خوای ته‌نها. واقعی خه‌ڵكیش شاهیده‌ له‌سه‌ر ئه‌مه‌.

مامۆستا على خان

سەردان: ١,٤٣٧ بەش: ڤایرۆسی کۆرۆنا