حوکمی ئەو کەسە چی یە کە لەبیری چووە سەرفترە دەر بکات ، و دوای نوێژی جەژن بیرى کەوتۆتەوە؟ ئایا تاوانبار دەبێ؟
هیچ تاوانێکی لەسەر نی یە ؛ چونکە عوزری هەیە ، بەڵام پێویستە هەر کات کەوتە بیری دەری بکات .
بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە ، وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا ، وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.
هیچ تاوانێکی لەسەر نی یە ؛ چونکە عوزری هەیە ، بەڵام پێویستە هەرکات کەوتە بیری دەری کات .
وە لەم بارەیەوە پرسیار کراوە لە الشيخ عبد العزيز بن باز - رحمه الله - لەبارەی کەسێکەوە کەلەبیری چووە لەکاتی خۆیدا زەکاتی سەرفترە دەربکات ، ئەویش بەم شێوەیە وەڵامی داوەتەوە :
بێگومان سوننەت لەدەرکردنی زەکاتی سەرفترەدا ئەوەیە پێش نوێژی جەژن دەربکرێت ، هەروەک پێغەمبەری ئازیز ﷺ فەرمانی پێ کردووە ، بەڵام هیچت لەسەر نی یە ، ودەرکردنی دوای نوێژی جەژن لەسەرت دەکەوێت ،هەر چەند لەفەرموودەدا هاتووە کە وەک خێرێک لەخێرەکانی ئەژمار دەکرێت ، بەڵام ئەوە مانای ئەوە ناگەیەنێت قەبوڵ نەبێت ولەسەرت نەکەوێت ، بۆیە ئومێدمان وایە قەبوڵ بێت ، وبەتەواوی ئەژمار بکرێت ؛ چونکە تۆ بەئەنقەست دوات نەخستووە ، بەڵکو بەهۆی لەبیرچوونەوەوە دوات خستووە ، خوای پەروەردگار لەکتابە پیرۆزەکەیدا فەرموویەتی : (رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا) ، واتە:ئه‌ی په‌روه‌ردگار هه‌ر شتێك كه له‌بیرمان كرد یان به‌هه‌ڵه كردمان تۆ لێمان مه‌گره وه سزامان مه‌ده له‌سه‌ری.
وه له صحیح موسلیم دا هاتووه خوای گه‌وره فه‌رمووی: (قَدْ فَعَلْتُ) ((مسلم) 200 - (126)) واته: به‌ڵێ ئه‌وه وام كرد هه‌ر شتێك به له‌بیرچوون بێت یان به‌هه‌ڵه‌بێت موحاسه‌به‌تان ناكه‌م و لۆمه‌تان ناكه‌م له‌سه‌ری و سزاتان ناده‌م
خوای پەروەردگار وەڵامی بەندەکانی دایەوە بەوەی بەهۆی لەبیر چوونەوە وهەڵەوە سزایان نەدات "مجموع فتاوى الشيخ ابن باز " (14/217).
وە الشيخ ابن عثيمين رحمه الله دەڵێت : "(من أداها قبل الصلاة فهي زكاة مقبولة ومن أداها بعد الصلاة فهي صدقة من الصدقات).
واتە: هەر کەسێک پێش نوێژی جەژن دەری بکات ئەوا زەکاتێکی وەرگیراوە ، وهەر کەسێک دوای نوێژی جەژن دەری بکات ئەوا خێر وسەدەقەیەکە لەخێر وسەدەقەکان.
ئەمە گەر عوزری نەبێت ، بەڵام گەر عوزری هەبوو ، وەک ئەوەی کەسێک لەبیری بچێت دەری بکات و تا دوای نوێژ نەیەتە بیری ، یاخود پشتی بەکەسێک بەستبێت عادەتەن لەپێش نوێژ دەری کات بەڵام دواتر بۆی دەرکەوێت دەری نەکردووە لەم حاڵەتەشدا دەری دەکات ، وەهەروەها وەک ئەو کەسەی کە لەناکاو هەواڵی جەژنی پێ دەگات و ناپەرژێت سەرفترە دەر کات ، لەهەموو ئەم حاڵەتانەدا زەکاتی سەرفترەکەی دروستە ؛چونکە پێغەمبەر صلى الله ﷺ لەبارەی نوێژەوە فەرموویەتی : (من نام عن صلاة أو نسيها فليصلها إذا ذكرها) ،
واتە: هەرکەسێک نوستبوو لەکاتی نوێژدا وە یاخود لەبیری چوو نوێژ بکات ئەوا با ئەو کاتە بیکات کەبیری دەکەوێتەوە .
جا گەر ئەمە بۆ نوێژ وا بێت لەکاتێکدا یەکێکه لەگەورەترین واجبەکان ئەوا بۆ شتانێک کەوەک نوێژ نین ئەولا تر ولەپێش ترە .
"نور على الدرب" .
والله أعلم
ئایا زەکاتی سەرفترەی ئەو منداڵە دەدرێت کەهێشتا لەسکی دایکێتی و لەدایک نەبووە ؟ئەگەر كەسێك لە ئەوروپا بێت دروستە ماڵى باوكى لە كوردستان سەرفترەى بۆ بدەنحوكمى دەركردنى زەكاتى سەرفیترە لە دە رۆژى یەكەمى مانگى رەمەزانکاتى دەرکردنى سەرفترەزەکاتی سەرفترە بە پارە بدرێ یان بە خواردن
