خاتو عائیشە بە عەروەی گوت: ((يا أبن أخي! إنا كنا ننظر الى الهلال ثم الهلال، ثلاثة أهلة في شهرين، وما أوقدت في أبيات رسول الله نار! فقلت: يا خالة ما كان عيشكم؟! قالت: الأسودان التمر والماء! أنه كان لرسول الله(ﷺ) جيران من الأنصار لهم منائح وكانوا يمنحون رسول الله(ﷺ) من ألبانها فيسقينا)) رواه البخاري
واتە: كوڕە براكەم! لە ماوەی سێ مانگ لە ماڵەكانی پێغەمبەری خوا، ئاگر بۆ چێشت لێنان نەكراوەتەوە! عەروە گوتی: پورێ خواردنتان چی بو؟! ئەویش گوتی: خورما و ئاو! بەڵام ئەوە نەبێ كە پێغەمبەر(ﷺ) دراوسێیەكی ئەنصاری هەبو مەڕیان هەبو دەیان دا بۆ خواستن(الإستعارة‌)، تا سود لە شیرەكەی وەرگرن. جا لە شیری مەڕەكان بەشی پێغەمبەریان ئەدا، پێغەمبەریش شیری بە ئێمە دەدا.
خاتو عائیشە گوتویەتی:((ما شبع آل محمد من خبز الشعير يومين متتابعين حتى قبض)).. واتە: ماڵ و خێزانی پێغەمبەر، تا ئەو كاتەش، كە پێغەمبەر گیانی سپارد، دو ڕۆژ بە دوای یەك لە نانی جۆ تێر نەبون.
((سئل سهل بن سعد: هل أكل النبي النقي؟ فقال: ما رأى رسول الله النقي منذ ابتعثه الله حتى قبضه)). رواه البخاري
واتە: پرسیار لە سەهلی كوڕی سەعد كرا: ئایا پێغەمبەر نانێكی وای خواردوە، كە ئاردەكەی شتێكی تری تیا نەبێ، واتە وەك گەنمی روت بێ. گوتى: لەو كاتەی بو بە پێغەمبەر و، تا گیان سپاردنی، نانێكی ئاوای نەبینی.
ئەنەسی كوڕی مالك، خزمەتكاری پێغەمبەر(ﷺ) گوتویەتی: ((ما أعلم النبي(ﷺ) رأى رغيفاً مرققاً حتى لحق بالله! ولا رأى شاة سميطاً بعينه قط)). رواه البخاري
واتە: نەمزانیوە و نەمبینیوە، پێغەمبەر(ﷺ) نانی نەرمی بینیبێ و خواردبێتی، تا ئەو كاتەی بە خوای خۆی گەیشت، هەروەها هەرگیز مەڕی سوركراوەی نەبینیوە و نەخواردوە.
پێغەمبەر(ﷺ) دەیفەرمو: ((اللهم اجعل رزق آل محمد كفافاً، وقيل قوتاً)). رواه البخاري ومسلم.
واتە: خوایە رزق و رۆزی ماڵى خێزانەكانی محمد هەر ئەوەندە بێ نە زیاد لە پێویستی بێ و نەكەمیش، هەروەها گوتراوە فەرمویەتی: خواردنی ماڵی محمد نە زیاد و نەكەم بێ.
فاطيمه هاتە خزمەت پێغەمبەر(ﷺ)، تا سكاڵاى ئەوەى لەلا بكات، كە بەهۆى دەستاڕەوە دەستى تڵۆقاوە، پێشى گەیشتوە كە پێغەمبەر(ﷺ) كۆیلەى بۆ هاتوە، تا بەندەیەكى بداتێ ئیشى بۆ بكات، بەڵام پێغەمبەر لەوێ نەبو، ئەمەى لەلاى خاتو عائیشە باس كرد، خاتو عائیشەش ئەم هەواڵەى بە پێغەمبەر راگەیاند.. ئیمام عەلى (رضي الله عنه) دەڵێ: پێغەمبەر(ﷺ) هاتە ماڵمان، ئێمەش راكشابوین، جا كە هات هەستاین، پێغەمبەر فەرموى: هەڵمەستن هەر لە شوێنى خۆتان بن، ئینجا لەنێوان من و فاطيمه دانیشت، هەتا ساردایى پێیەكانى لەسەر سكم هەست تێ كرد، پێغەمبەر فەرموى: شتێكتان لەوە چاكتر پێ بڵێم؟ ئەگەر چونە سەر جێگەى خەوتن و ڕاكشان (33)جار بڵێن سبحان الله، (33)جار بڵێن الحمدلله، (33) جار بڵێن الله اكبر، ئا ئەم ویردانە بۆ ئێوە لە خزمەتكار باشترە!!
لێرەدا پرسیارێك لەوانەیە بكرێ و بڵێین: باشە بۆچی ژیان بەم شێوە رەق و هەژارى یە ببرێتە سەر؟ وەڵامەكەی ئەوەیە: گەر ئوممەتێك بیەوێ بە نەمری و سەربەرزی بژی، بیەوێ لاپەڕەكانی لە مێژودا پڕشنگدار و روناك بێت، دەبێ سەركردەكانی ژیانێكی وایان نەبێ، كە خەڵك برسی بن و خۆیشیان تێر. ئەمە فێری سەركردەكان و لێپرسراوەكان دەكات كە بەرامبەر ماڵ و سامانی گەل، خۆیان پاك رابگرن، كە وا راهاتون بە ناحەق ئەو ماڵ و سامانەی گەل بخۆن. چۆن دەبێ پێغەمبەر و خێزانەكانی لەوپەڕی خۆشی و تێری دابن، هەژارانی مسوڵمانانیش بە برسى یەتی ژیان ببەنە سەر. خۆ پێغەمبەر دەیتوانی بە هۆی ماڵی مسوڵمانانەوە لە غەنیمەتدا خۆی دەوڵەمەند بكات، بەڵام ئەمە سیفەتی پێغەمبەر نەبو.
دەبا خەو نەچێتە چاوی ئەو سەركردانەی خۆشی و بەختیاری ژیانیان لەسەر حیسابى نەبونی و نەداری و برسى یەتی خراپی گوزەرانی گەلەكەیان بە دەست دێنن.
هەروەها ئەم جۆرە ژیانەی پێغەمبەر(ﷺ)، مسوڵمانانی فێری ژیانی سادە و ساكار كرد تا دور بن لە زیادەڕۆیی و دەست بڵاوى.
پێغەمبەر(ﷺ) زۆر جار، كە دەچوە ماڵەوە داوای خواردنی لە خێزانەكانی دەكرد، گەر خواردنیان نەبوایە پێغەمبەر(ﷺ) دەیفەرمو: من بەڕۆژوم! رۆژوی (تطوع). رۆژوی فەرز دەبێ لە پێش فەجردا نیەتی دڵی لەگەڵ دابێ.
عومەری كوڕی خەتتاب رەزای خوای لێ بێ، چوە ماڵەوە داوای لە خێزانەكەی كرد خواردنی بۆ بێنێ، خێزانەكەی گوتی: هیچ شتێكمان نى یە تەنها چەند پارچە نانێكی رەق نەبێ. جا عومەر كەمێك ئاو و سركەی بەسەر پارچە نانەكاندا كرد و خواردی تا تێر بو، پاشان گوتی: ((لا بارك الله بمن أدخله جوفه الى النار)).. واتە: بەرەكەتی خوا لەو كەسە نەبێ، كە بە هۆی گەدەیەوە دەچێتە ئاگری دۆزەخەوە. واتە: بە پەیداكردنی پارەی حەرام گەدەی تێر دەكات.

بۆ ئەم وەڵامە سود وەرگیراوە لە کتێبی : ژن و مێردی ئیسلامى بەختەوەر