نزاو دوعاکانى ناو نوێژ کامانەن؟ وە ئایا لە نێوان دوو سوجدەکەدا چ دوعایەک سوننەتە بیخوێنین؟: ماڵپەڕی وەڵامەکان
نزاو دوعاکانى ناو نوێژ کامانەن؟ وە ئایا لە نێوان دوو سوجدەکەدا چ دوعایەک سوننەتە بیخوێنین؟

یەکەم :نزای چه‌مینه‌وه‌ (ڕوكوع)
- «سُبْحَاَنَ رَبِّيَ الْعَظِيم»(1) سێ جار .
واته‌: (پاك و بێگه‌ردی بۆ په‌روه‌ردگاری گه‌وره‌ و مه‌زنم) .
- «سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا وَبِحَمْدِكَ، اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي»(2) .
واته‌: (ئه‌ی خودای په‌روه‌ردگارمان پاك و بێگه‌ردی و سوپاس و ستایش بۆ تۆ، خودایه‌ له‌ گوناهه‌كانم خۆشببه‌) .
- «سُبُّوحٌ ، قُدُّوسٌ ، رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَالرُّوحِ»(3) .
واته‌: (پاكی و بێگه‌ردی و بێ كه‌م و كورتی بۆ ئه‌و زاته‌ی، كه‌ په‌روه‌ردگاری فریشته‌كان و جیبریله‌) .
- «اللَّهُمَّ لَكَ رَكَعْتُ، وَبِكَ آمَنْتُ، وَلَكَ أَسْلَمْتُ خَشَعَ لَكَ سَمْعِي، وَبَصَرِي، وَمُخِّي، وَعَظْمِي، وَعَصَبِي، وَمَا اسْتَقَلَّ بِهِ قَدَمِي»(4 ) .
واته‌: (خودایه‌ بۆ تۆ چه‌میمه‌وه‌ و باوه‌ڕم به‌ تۆ هێنا و گوێڕایه‌ڵ و ته‌سلیمی تۆ بووم و بیستن و بینین و مۆخ و ئێسك و ده‌مار و هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی، كه‌ پێیه‌كانم هه‌ڵیان گرتووه‌ مل كه‌چی تۆ بوون) .
- «سُبْحَانَ ذِي الْجَبَرُوتِ، وَالْمَلَكُوتِ، وَالْكِبْرِيَاءِ، وَالْعَظَمَةِ»(5) .
واته‌: (پاكی و بێگه‌ردی بۆ ئه‌و خودایه‌ی، كه‌ خاوه‌نی هێز و ته‌ێه‌ڕوفی بێ سنوور و سامان و گه‌وره‌یی و مه‌زنییه‌) .

دووەم: نزای ڕاست بوونه‌وه‌
- «سِمَعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ»(6) .
واته‌: (خودای بێ هاوتا نزا و ستایشی ئه‌و كه‌سه‌ی بیست و وه‌ریگرت، كه‌ سوپاس و ستایشی كرد) .
- «رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ, حَمْدًا كَثِيرًا طَيِّبًا مُبَارَكًا فِيهِ»(7)
واته‌: (په‌روه‌ردگارمان سوپاس و ستایش بۆ تۆ، سوپاسێكی زۆری پاكی پیرۆز) .
- «مِلْءَ السَّمَاوَاتِ وَمِلْءَ الأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا, وَمِلْءَ مَا شِئْتَ مِنْ شَيْءٍ بَعْدَ، أَهْلَ الثَّنَاءِ وَالْمَجْدِ, أَحَقُّ مَا قَالَ الْعَبْدُ, وَكُلُّنَا لَكَ عَبْدٌ, اللَّهُمَّ لا مَانِعَ لِمَا أَعْطَيْتَ, وَلا مُعْطِيَ لِمَا مَنَعْتَ, ولا يَنْفَعُ ذَا الْجَدِّ مِنْكَ الْجَدُّ»(8)
واته‌: (پڕ به‌ ئاسمانه‌كان و پڕ به‌ زوی و ئه‌وه‌یش، كه‌ له‌ نێوانیاندایه‌، هه‌روه‌ها ئه‌و شته‌ی كه‌وا تۆ بته‌وێت له‌دوای ئه‌مانه‌، ئه‌ی خاوه‌نی ستایش و گه‌وره‌ی و پایه‌ی به‌رز، ڕه‌واتر بێت له‌وه‌ی، كه‌ وا به‌نده‌كه‌ت ده‌یڵێت و هه‌موشمان به‌نده‌ی تۆین، خودایه‌ هیچ ڕێگرێك نییه‌ له‌وه‌ی، كه‌ تۆ ده‌ی به‌خشیت و هیچ به‌خشه‌رێكیش نییه‌ له‌وه‌ی، كه‌ تۆ ده‌یگریته‌وه‌، هیچ كه‌سێكیش ماڵ و منداڵ و سامانی سوودی پێ ناگه‌یه‌نێت جگه‌ له‌ كرده‌وه‌ی چاكی خۆی نه‌بێت) .

سێیەم : نزای كوڕنوش بردن
- «سُبْحَانَ رَبِّيَ الأَعْلَى» سێ جار(9) .
واته‌: (پاكی و بێگه‌ردی بۆ په‌روه‌ردگاری به‌رز و بڵند) .
- «سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا وَبِحَمْدِكَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي»(10) .
واته‌: (ئه‌ی خودای په‌روه‌ردگارمان پاك و بێگه‌ردی و سوپاس و ستایش بۆ تۆ، خودایه‌ له‌ گوناهه‌كانم خۆش ببه‌) .
- «سُبُّوحٌ, قُدُّوسٌ, رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَالرُّوحِ»(11) .
واته‌: (پاكی و بێگه‌ردی و بێكه‌م و كورتی بۆ ئه‌و زاته‌ی كه‌ په‌روه‌ردگاری فریشته‌كان و جیبره‌ئیله‌) .
- «اللَّهُمَّ لَكَ سَجَدْتُ وَبِك آمَنْتُ, وَلَكَ أَسْلَمْتُ, سَجَدَ وَجْهِي لِلَّذِي خَلَقَهُ, وَصَوَّرَهُ, وَشَقَّ سَمْعَهُ وَبَصَرَهُ, تَبَارَكَ اللهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ»(12) .
واته‌: (خودایه‌ بۆ تۆ كوڕنوشم برد و به‌ تۆ باوه‌ڕم هێنا و گوێڕایه‌ڵ و ته‌سلیمی تۆ بووم، ڕووم كوڕنوشی برد بۆ ئه‌وه‌ی كه‌ به‌دی هێناوه‌ و وێنه‌ی كێشاوه‌ و بیستن و بینینی بۆ به‌دی هێناوه‌، پاكی و پیرۆزی بۆ خودای چاكترینی به‌دی هێنه‌ران) .
- «سُبْحَانَ ذِي الْجَبَرُوتِ, وَالْمَلَكُوتِ, وَالْكِبْرِيَاءِ, وَالْعَظَمَةِ»(13) .
واته‌: (پاكی و بێگه‌ردی بۆ ئه‌و خودایه‌ی، كه‌ خاوه‌نی هێز و ته‌ێه‌روفی بێ سنوور و سامان و گه‌وره‌یی و مه‌زنیه‌) .
- «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي ذَنْبِي كُلَّهُ, دِقَّهُ وَجِلَّهُ, وَأَوَّلَهُ وَآخِرَهُ وَعَلانِيَتَهُ وَسِرَّهُ»( 14) .
واته‌: (خودایه‌ له‌ هه‌موو تاوانه‌كانم خۆش ببه‌، كه‌م و زۆری، سه‌ره‌تا و كۆتایی و ئاشكرا و نهێنیه‌كانی) .
- «اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِرِضَاكَ مِنْ سَخَطِكَ, وَبِمَعَافَاتِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ وَأَعُوذُ بِكَ مِنْكَ, لا أُحْصِي ثَنَاءً عَلَيْكَ أَنْتَ كَمَا أَثْنَيْتَ عَلَى نَفْسِكَ»(15) .
واته‌: (خودایه‌ په‌نا ده‌گرم به‌ ڕازیبوونت له‌ توڕه‌یت، په‌نا ده‌گرم به‌ لێبوورده‌ییت له‌ سزادانت، هه‌روه‌ها په‌نا ده‌گرم پێت له‌ سزا و توڕه‌ییت، ناتوانم ستایشت بژمێرم، تۆ به‌و جۆره‌ی، كه‌ خۆت ستایشی خۆتت كردووه‌) .

چوارەم : نزای دانیشتنی نێوانی كڕنوشه‌كان
- «رَبِّ اغْفِرْ لِي رَبِّ اغْفِرْ لِي»(16) .
واته‌: (په‌روه‌ردگارم لێم خۆش ببه‌، په‌روه‌ردگارم لێم خۆش ببه‌).
- «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي, وَارْحَمْنِي, وَاهْدِنِي, وَاجْبُرْنِي, وَعَافِنِي, وَارْزُقْنِي, وَارْفَعْنِي»(17)
واته‌: (خودایه‌ له‌ تاوانه‌كانم خۆش ببه‌ و به‌ ڕه‌حم و به‌زه‌یی خۆت ڕه‌حمم پێبكه‌ و ڕێنموونیم بكه‌ بۆ باشترینی كرده‌وه‌كان و هه‌ژاریم پر بكه‌ره‌وه‌و ده‌وڵه‌مه‌ندم بكه‌ و له‌ش ساغ و به‌دوورم بكه‌ له‌ به‌ڵاو ناڕه‌حه‌تیه‌كان و ڕۆزیم بده‌ و پله‌ و پایه‌م به‌ زانستی به‌سوود و كرده‌وه‌ی باش به‌رز بكه‌ره‌وه‌) .
وەرگیراوە لە کتێبی : قەڵای موسـوڵمان له ویردەكانی قورئان و سووننەتدا
وەرگێڕانی : پێشین عبد الله محمود پێشینی
==============
1 - أخرجه {مسلم (1850) و} أهل السنن وأحمد وانظر صحيح الترمذي 1 / 83 {وصحابي الحديث هو حذيفة بن اليمان (رضي الله عنه)}.
2 - البخاري 1 / 99 ومسلم 1 / 350 {وصحابية الحديث هي عائشة (رضي الله عنها)} .
3 - مسلم 1 / 353 وأبو داود 1 / 230 {وصحابية الحديث هي عائشة (رضي الله عنها)}.
4 - مسلم 1 / 534 والأربعة إلا ابن ماجه {وصحابي الحديث هو علي بن أبي طالب (رضي الله عنه)}.
5- أبو داود 1 / 230 والنسائي وأحمد وإسناده حسن {وصححه الألباني في صحيح أبي داود ( 817 ) وصحابي الحديث هو عوف بن مالك الأشجعي (رضي الله عنه)} .
6 - البخاري مع الفتح 2 / 282 {وصحابي الحديث هو أبو هريرة (رضي الله عنه)}.
7 - البخاري مع الفتح 2 / 284 {وصحابي الحديث هو رفاعة بن رافع الزرقي (رضي الله عنه)}.
8 - مسلم 1 / 346 {وصحابي الحديث هو أبو سعيد الخدري (رض الله عنه)}.
9 - أخرجه {مسلم 1850 و} أهل السنن وأحمد وانظر صحيح الترمذي 1 / 83 {وصحابي الحديث هو حذيفة بن اليمان (رضي الله عنه)} .
10 - البخاري ومسلم وتقدم تخريجه برقم 34{وصحابية الحديث هي عائشة (رضي الله عنها)}.
11 - مسلم 1 / 533 وتقدم برقم 35 {وصحابية الحديث هي عائشة (رضي الله عنها)}.
12 - مسلم 1 / 534 وغيره {وصحابي الحديث هو علي بن أبي طالب (رضي الله عنه)}.
13 - أبو داود 1 / 230 وأحمد ، والنسائي وصححه الألباني في صحيح أبي داود 1 / 166 {وصحابي الحديث هو عوف بن مالك الأشجعي (رضي الله عنه)}.
14 - مسلم 1 / 350 {وصحابي الحديث هو أبو هريرة (رضي الله عنه)}.
15 - مسلم 1 / 350 {وصحابية الحديث هي عائشة رضي الله عنها}.
16 - أبو داود 1 / 231 وانظر صحيح ابن ماجه 1 / 148 {وصححه الأباني في الإرواء ( 335 ) وصحابي الحديث هو حذيفة بن اليمان (رضي الله عنه)}.
17 - أخرجه أصحاب السنن إلا النسائي وانظر صحيح الترمذي 1 / 90 وصحيح ابن ماجه 1 / 148 {وصححه الألباني في صحيح أبي داود 796، وصحابي الحديث هو عبد الله بن عباس (رضي الله عنهما)}.

سەردان: ٦,٨٢٤ بەش: زیکرەکانى موسڵمان