سەرەتا دەبێ بزانین کە سەرى ساڵى زاینى جەژنى ئەو كەسانەیە (عیساى كوڕى مەریەم) بە كوڕى خوا ئەزانن (نعوذ بالله) بۆیە دروست نیە بۆ کەسێک کە خۆى بە موسڵمان بزانێت بەشدارى ئەو جۆرە ئاهەنگانە بکات  .

وە پێویستە لەسەر هەموان تەقوای خوا بکەن و بزانن کە خودا ئاگاداری ئاشکرا ونهێنیانە و بزانن هیچ شتێک نە لەئەرز و نە لەئاسماندا لەخودا ون نابێت ، خوای پەروەردگار فەرموویەتی : ( وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَىٰ ۚ وَاتَّقُونِ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ (١٩٧)) سورەتی: البقرة
واتە : توێشو کۆ بکەنەوە بەتەئکید باشترین توێشو تەقوا وپارێزگاری کردنە لەسنورەکانی خودا ، ئه‌ی ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ خاوه‌ن عه‌قڵن ته‌قوای من بكه‌ن و خۆتان له‌ تاوان بپارێزن و به‌ ته‌نها له‌ من بترسێن.
واتە : ئەی کەسانی ژیر وخاوەن دڵە زیندووەکان تەقوای خودا بکەن ، وکار بکەن بۆ ڕازی کردنی خودا کە سودی دونیا ودوا ڕۆژی تیادایە .
بەڵام جگە لەخاوەن عەقڵان ئەوانەن کە عەقڵ وهەموو شتێکیان لەو شتانەدا سەڕف دەکەن کەخودا توڕە دەکات .

وەبەنیسبەت ئەوەی لەپرسیارەکەدا هاتووە لەحەفلەی گۆرانی وشەو نەنوستن وبانگ کردنی گۆرانی بێژان وتەپڵ لێدەران وکەسانی ئەکتەر لەهەموو جێگەیەکەوە ...هتد ، وچوونە ژووەروە بەپارە یاخود بەبەلاش ، وئامادە بوون لەو جۆرە حەفلانەدا وتەماشا کردنی ، یاخود بەشداری کردن تیایدا یاخود پاڵ پشتی کردنی ویاخود بەباش دانانی ، هەموو ئەمانە حەڕامن ودروست نین ؛ چونکە خوای پەروەردگار فەرموویەتی : (وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا ۚ أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ (٦) ) سورەتی: لقمان .
واتە : وه‌ له‌ناو خه‌ڵكیدا كه‌سانێك هه‌ن كه‌ سود له‌ قورئانى پیرۆز نابینن و سه‌رقاڵن به‌ [لَهْوَ الْحَدِيثِ] واته‌: شه‌ریك دانان بۆ خواى گه‌وره‌، یاخود گۆرانی و مۆسیقا، یاخود هه‌موو قسه‌و شتێك كه‌ خه‌ڵكی سه‌رقاڵ بكات له‌ دینه‌كه‌ی خوای گه‌وره‌و رێگریان بكات لێى، (عبدالله ى كوڕى مه‌سعود) سێ جار ده‌فه‌رمێت: سوێند به‌و خوایه‌ى هیچ په‌رستراوێك به‌حه‌ق نیه‌ شایانى په‌رستن بێت جگه‌ له‌و، مه‌به‌ست له‌م ئایه‌ته‌ گۆرانییه‌، وه‌ (عبدالله‌ى كوڕى عه‌بباس و جابرو عیكریمه‌و سه‌عیدى كوڕى جوبه‌یرو موجاهیدو مه‌كحول و عه‌مرى كوڕى شوعه‌یب و عه‌لى كوڕى بوزه‌یمه‌یش) وایان فه‌رمووه‌، وه‌ (حه‌سه‌نى به‌صرى) ده‌فه‌رمێت: ئه‌م ئایه‌ته‌ له‌سه‌ر گۆرانى و مۆسیقا دابه‌زیوه‌ [لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ] بۆ ئه‌وه‌ی كه‌ ڕێگری بكه‌ن له‌ ڕێگای خوای گه‌وره‌، واته‌: خه‌ڵكى گومڕا بكه‌ن و لابده‌ن له‌ ڕێگای ڕاستی خوای گه‌وره‌ به‌ گۆرانی و مۆسیقاو هه‌موو شتێكی پووچه‌ڵ [بِغَيْرِ عِلْمٍ] به‌بێ زانست و زانیاری [وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا] وه‌ ئه‌م ڕێگایانه‌ ئه‌گرنه‌به‌ر تا گاڵته‌ به‌ ڕێگاو دینی خوای گه‌وره‌ بكه‌ن [أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ (6)] ئا ئه‌مانه‌ له‌ ڕۆژی دوایی سزایه‌كیان بۆ هه‌یه‌ كه‌ خوای گه‌وره‌ له‌ناو سزاكه‌شدا ڕیسوایان ئه‌كات.

وە أبي عامر وابن مالك الأشعري - رضي الله عنهم - دەڵێن پێغەمبەری خوا ﷺ فەرمووی : (" ليكونن من أمتي أقوام يستحلون الحر والحرير والخمر والمعازف .. ") رواه البخاري ،
واتە : کۆمەڵێک لەئومەتەکەم پەیدا دەبن زینا وحەریر وعەرەق ومۆسیقا حەڵاڵ دەکەن .

جا واتای (" يستحلون الحر والحرير والخمر والمعازف ") ئەوەیە کەلەئەسڵدا ئەم شتانە حەڕامن ، وەکەلیمەی : " ليكونن " مانای ئەوەیە کەلەداهاتوودا ئەو شتە ڕوو دەدات ، واتە : زەمانێک دێت بەسەر خەڵکدا ئەو شتانە بۆ خۆیان حەڵاڵ دەکەن کەحەڕامە وەک : زینا وحەریر وعەرەق ومۆسیقا " .

وە أنس رضي الله عنه بەمەڕفوعی گێڕاویەتیەوە و بەم لەفزە هاتووە : (" ليكونن في هذه الأمة خسف وقذف ومسخ وذلك إذا شربوا الخمور واتخذوا القينات وضربوا بالمعازف " )رواه الترمذي .
واتە : لەم ئومەتەدا ڕۆچوون بەئەزردا و بەرد باران وشێوە گۆڕان ڕوودەدات ئەوەش کاتێک دەبێت کە عەڕەق خورایەوە وگۆرانی بێژ هێندرا وتەپڵ لێدرا .

وەبێگومان ئەوانەی دەبنە هۆکاری ئەو سزایانە حەڕامن بەڵکو تاوانی گەورەن ولا حول ولا قوة إلا بالله .

وەزانایانى پێشوو بەنموونەی ئیمام ئەحمەد رحمه الله ئەو جۆرە ئامێرانەیان بەحەڕام زانیووە ، وەک : تەپڵ ومۆسیقا وعود...هتد ، جا ئەوەی لەم سەردەمەدا هەیە لەپێش ترە حەڕام بن کە فیتنەی زۆر زیاترە لەوانەی پێشو ، جا بۆیە حەڕامە ئەنجام دانی ئەو جۆرە حەفلانە کەگۆرانی تێدا دەوترێت وبا ئەو کەسانە لەخوا بترسن کەهەڵدستن بەو جۆرە کارانە وسەرپەرستی دەکەن و با دایکان وباوکان تەقوای خودا بکەن نەهێڵن منداڵەکانیان بەشدار بن لەو جۆرە حەفلانەدا ، وبا بزانن ئەوانەی دەبنە دەسبار ویارمەتی دەری ئەو جۆرە کارە نەشیاوانە کەدەبێتە هۆی تێکدانی ڕەوشت وئەخلاقی کۆمەڵگا بەگشتی وگەنجان بەتایبەتی تاوانبارن وسبەی پرسیاریان لێ دەکرێت لەو بارەیەوە ، وبا بزانن کەئارامی دان بەدڵ ودەروون بەگوێڕایەڵی خودا دەبێت وەک لەبەر کردنی قورئانەکەی خوای پەروەردگار وسوننەتەکانی پێغەمبەری ئازیز ﷺ ، وەهەروەها ڕۆژو گرتن ، وسەردانى کەسوکار ، و تێکۆشان لەپێناوی خودادا ، وبڵاو کردنوەی دین ودەعوە کردن بۆ لای ، وجگە لەم کارە خێرانەش ، وەهەروەها دەکرێ جەو بگۆڕدرێت بەو شتانەی کەدروستن وەک فێر بوونی مەلەوانی وتیر هاویشتن ، وسواری ئەسپ ، وجوونە نێو ڕوبار و چوون بۆ باخچە و شوێنە جوانەکان ، بەڕەچاوکردنی ئاداب وڕەوشتی ئیسلامی وخۆ ڕازاندنەوە بەڕەوشتی بەرز .
خوای پەروەردگار یارمەتی دەری هەموان بێ بۆ ئەو شتانەی کەڕەزامەندی ئەوی تێدایە ودوورمان بخاتەوە لەهەموو ئەو شتانەی دەبێتە هۆی تووڕە بوونی خوا وسزا ، والله أعلم ، وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين .