بۆ پیاو هەیە بەهەموو شێوەیەک چێژ لەخێزانی وەربگرێت ، هیچ شتێک لەسەری حەرام نی یە جگە لەجوت بوون لەکۆمەوە ، وەجیماع کردن لەکاتی سوڕی مانگانە وئەو کاتەش کەمنداڵی دەبێت وهێشتا پاک نەبۆتەوە ، جگە لەمانە پیاو دەتوانێت بەدڵی خۆی چێژ لەخێزانی ببینێت وەک ماچ کردن ودەس لێدان وجگە لەمانەش .

تەنانەت گەر شیریشی بخوات ،ئەوەش هەر لەبابەتی چێژ وەرگرتنی موباحە وناوترێت ئەو شیرە كاریگەری درووست دەکات ؛ چونکە شیردانی گەورە کاریگەری نابێت لەسەر حەڕام بوون ، چونکە شیردان کاتێ کاریگەری دەبێت کەلەتەمەنی دوو ساڵی بەرەو خوار بێت .

وە زانایانی ( اللجنة الدائمة ) دەڵێن :
دروستە بۆ پیاو بەهەموو شێوەیەک چێژ لەخێزانی ببینێت جگە لەجوت بوون لەکۆمەوە ، وەجیماع کردن لەکاتی سوڕی مانگانە وئەو کاتەش کەمنداڵی دەبێت وهێشتا پاک نەبۆتەوە ، وئەو کاتەش کەئیحڕامی بەستووە بۆ حەج وعومڕە تاوەکو ئیحڕامەکەی بەتەواوی دەکاتەوە .
الشيخ عبد العزيز بن باز ، الشيخ عبد الله بن قعود . " فتاوى اللجنة الدائمة " ( 19 / 351 ، 352 ) .

وەهەروەها هەر زانایانی ( اللجنة الدائمة ) دەڵێن :
دروستە پیاو مەمکی خێزانی بمژێت ، جا گەر شیر چووە نێو مەعیدەیەوە ئەوا ئەو ئافرەتە حەڕام نابێت لێی .
الشيخ عبد العزيز بن باز ، الشيخ عبد الرزاق عفيفي ، الشيخ عبد الله الغديان ، الشيخ عبد الله بن قعود .

وە الشيخ محمد بن صالح العثيمين دەڵێت :
رضاع الكبير لا يؤثر ؛ لأن الرضاع المؤثر ما كان خمس رضعات فأكثر في الحولين قبل الفطام ، وأما رضاع الكبير فلا يؤثر ، وعلى هذا فلو قدِّر أن أحداً رضع من زوجته أو شرب من لبنها : فإنه لا يكون ابناً لها . " فتاوى إسلامية " ( 3 / 338 ) .
واتە : شیر دان بەکەسی گەورە هیچ کاریگەریەکی نی یە ؛ چونکە شیر خواردنێک کاریگەری هەیە پێنج جار یاخود زیاتر بێت وپێش تەمەنی دوو ساڵی بێت وپێش بڕینەوە بێت لەشیر ، هەر بۆیە گەر پیاوێک دەم بنێت بەمەمکی خێزانیەوە وشیرەکەی بخوات یاخود بەهەر ڕێگەیەکی تر شیری بخواتەوە ئەوا ئەو پیاوە نابێت بەمنداڵی ئەو ئافرەتە .

وەبەنیسبەت دەستدان لە عەورەتى یەکتر بۆ ئەوەی زەوقیان بجوڵێت :

(ابن عابدين) دەڵێت :
أبو يوسف پرسیاری لە أبو حنيفة کرد لەبارەی پیاوێکەوە کەدەس دەدات لەداوێنی خێزانی بۆ ئەوەی زەوقی بجوڵێت ، وە خێزانیشی دەست دەدات لە زەکەرى پیاوەکەى ئایا ئەوە هیچی تێدایە ؟
گوتی : نەخێر ، ئومێدەوارم خێرەکەی زیاتر بێت . " رد المحتار " ( 6 / 367 ) .

چونکە پێغەمبەر ﷺ  جیماع کردنى حەرام کردووە لەکاتی سوڕی مانگانەدا و هەموو ئەوانەی تری بەحەڵاڵ زانیوە .

وەشێخ محمد بن صالح العثيمين – رحمه الله - دەڵێت :
لەکاتی سوڕی مانگانەدا پیاو چێژ لەئافرەت وەردەگرێت جگە لەداوێن .
دروستە لەسەروی جلەوە چێژی لێ وەربگرێت بەڵام باشتر وایە داوێنی ئافرەتەکە چاک ببەسترێت ؛ چونکە پێغەمبەر صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّمَ فەرمانی بە عائشة رضي الله عنها دەکرد جوان داوێنی ببەستێت لەکاتی چێژ وەرگرتن لێی کاتێ کە لە سوڕی مانگانەدا بوایە ، خۆ ئەگەر بۆ نموونە بیەوێ چێژ لەنێوان ڕانی وەربگرێت ئەوا دروستە .

گەر بوترێت : چۆن وەڵامی ئەو فەرموودەیەیی پێغەمبەر صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّمَ دەدەیتەوە کاتێ کەپرسیاری لێ کرا لەبارەی چێژ وەرگرتن لەئافرەتێک کەلەسوڕی مانگانەدایە ؟
فەرمووی : " لك ما فوق الإزار " ، واتە : بۆت هەیە لەسەروی جلەکانەوە چێژی لێ وەربگریت .
ئەمەش بەڵگەیە لەسەر ئەوەی کە چێژ وەرگرتن لەسەروی جلەوە دەبێت ؟ .

لەوەڵامدا دەڵێین :
1. ئەوە بۆ خۆپاراستنە لە پیسایی خوێن ، ودوور بوونە لەوەی توشی جیماع ببێت .
2. ئەوە لەکەسێکەوە بۆ کەسێکی تر جیاوازە ، فەرموودەی : (" اصنعوا كلَّ شيء إلا النكاح ")
واتە : هەموو شتێک بکەن جگە لە جیماع .
بەڵگەیە لەسەر ئەوەی هەرکەسێک خۆ ڕاگربوو دروستە ئەو کارە بکات .
وەفەرموودەی : (" لك ما فوق الإزار ") واتە : بۆت هەیە لەسەروی جلەکانەوە چێژی لێ وەربگریت .
بەڵگەیە لەسەر ئەوەی هەر کەسێک خۆڕاگر نەبێت وئارەزوی زۆر بێت ئەوا نابێت لەسەروی جلەوە نەبێت چێژ لەخێزانی وەر بگرێت لەکاتێکدا کەلەسوڕی مانگانەدا بێت . " الشرح الممتع " ( 1 / 417 ) .
والله أعلم.