بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە ، وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا ، وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.

سەبارەت بە فەزڵی سورەتى (آلِ عِـمْـرَان)  ئەم فەرمودانە هاتوون :

1_ پێغەمبەرى خوا ﷺ ئەم سورەتەى بە ڕۆشنایی وەصفى كردووە و ناوى بردووە:
هاوەڵى خۆشەویست (أَبو أُمامَة)ى (الْبَاهلِي) رضی الله عنه فەرمویەتى: گوێم لە پێغەمبەرى خوا بوو ﷺ دەیفەرمو: (اقْرَءُوا الزَّهْرَاوَيْنِ^(١): الْبَقَرَةَ وَسُورَةَ آلِ عِمْرَانَ). واتە: (دوو نورەكە بخوێننەوە، كە بریتیین لە: سورەتى (الْبَقَرَة)، وە سورەتى (آلِ عِمْرَان))

2_ ئەم سوڕەتە مەزنە ئەو ناوەى خواى گەورەى تێدایە، كە ئەگەر بەو ناوەوە داوا لەخوا بكەین، وەڵامى دوعاو داواكانمان ئەداتەوە:
بەڵگەشمان فەرمودەكەى (أَبِي أُمامَةَ)یە رضی الله عنه: (إسْمُ اللَّهِ الْأَعْظَمُ الَّذِي إِذَا دُعِيَ بِهِ أَجَابَ فِي ثَلاثِ سُوَرٍ مِنَ الْقُرْآنِ، فِي الْبَقَرَةِ وَآلِ عِمْرَانَ وَطَهَ)^(٢). واتە: (ئەو ناوە زۆر گەورەى خواى گەورە، كە ئەگەر داواى لێ بكرێت بەو ناوەوە، ئەوا وەڵامى داواكردنەكە دەداتەوە، لە سێ سوڕەتى قورئاندا هەیە، سورەتى (الْبَقَرَة) و (آلِ عِمْرَان) و (طَهَ)) ناوەكەش بریتیە لە: (الْحَيُّ الْقَيُّوم).

3_ دەربارەى ئایەتی (190)ى ئەم سوڕەتە: كە بریتییە لە:[ إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ] پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرمویەتى: وەیل بۆ ئەو كەسەى، كە ئەیخوێنێتەوە و تێى نافكرێت، كە بێگومان ئەمەش گرنگى و بایەخى ئەم ئایەتەمان بۆ دەرئەخات:
(ابْنُ عُمَيْر) دەفەرموێت: پرسیارم كرد لە (عائیشە)ى خیزانى پێغەمبەر  ﷺ : (أَخْبِرِينَا بِأَعْجَبِ شَيْءٍ رَأَيْتِهِ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ قال: فَسَكَتَتْ ثُمَّ قَالَتْ: لَمَّا كَانَ لَيْلَةٌ مِنَ اللَّيَالِي قَالَ: (يَا عَائِشَةُ ذَرِينِي أَتَعَبَّدُ اللَّيْلَةَ لِرَبِّي) قُلْتُ: وَاللَّهِ إِنِّي لَأُحِبُّ قُرْبَكَ وَأُحِبُّ مَا سَرَّكَ قَالَتْ: فَقَامَ فَتَطَهَّرَ ثُمَّ قَامَ يُصَلِّي قَالَتْ: فَلَمْ يَزَلْ يَبْكِي حَتَّى بَلَّ حِجره قَالَتْ: ثُمَّ بَكَى فَلَمْ يَزَلْ يَبْكِي حَتَّى بَلَّ لِحْيَتَهُ قَالَتْ: ثُمَّ بَكَى فَلَمْ يَزَلْ يَبْكِي حَتَّى بَلَّ الْأَرْضَ فَجَاءَ بِلالٌ يُؤْذِنُهُ بِالصَّلَاةِ فَلَمَّا رَآهُ يَبْكِي قَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ لِمَ تَبْكِي وَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَكَ مَا تَقَدَّمَ وَمَا تَأَخَّرَ؟ قَالَ: (أَفَلا أَكُونُ عَبْدًا شَكُورًا لَقَدْ نَزَلَتْ عَلَيَّ اللَّيْلَةَ آيَةٌ وَيْلٌ لِمَنْ قَرَأَهَا وَلَمْ يَتَفَكَّرْ فِيهَا:[ إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ]^(٣))^(٤).
واتە: (هەواڵمان پێبدە بە سەرسوڕهێنەرترین شتێك، كە بینیبێتت لە پێغەمبەرى خواوە  ﷺ ، فەرموى: بێدەنگ بوو، پاشان فەرموى: شەوێك لە شەوان، كە شەوی خۆم بوو، پێغەمبەر ﷺ فەرموى: ئەى عائیشە لێمگەڕێ با ئەمشەو بە تەواوى بەندایەتى پەروەردگارم بكەم، منیش پێم وت: سوێند بەخوا پێم خۆتە لێتەوە نزیك بم و پێم خۆشە ئەوەى پێت خۆشە ئەنجامى بدەیت.
 دایكمان عائیشە فەرموى: پێغەمبەرى خوا ﷺ هەستا دەستنوێژى گرت و پاشان دەستى بەنوێژكردن كرد، بەردەوام دەگریا تا ڕومەتى پیرۆزى تەڕ بوو، پاشان بەردەوام دەگریا تا ڕیشى پیرۆزى تەڕ بوو، پاشان هەر بەردەوام دەگریا تا زەویەكەشى تەڕ كرد! دواتر بیلال رضی الله عنه هات و ئیزنى وەرگرت كە نوێژ بكات، پاشان كە بینى دەگرى، فەرموى: ئەى پێغەمبەرى خوا ﷺ بەڕاستى خواى گەورە لە تاوانى سەرەتا و كۆتایت خۆش بووە، بۆچى دەگریت؟
 پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموى: ئایا بەندەیەكى سوپاسگوزارى پەروەردگارم نەبم؟ بەڕاستى ئەمشەو ئایەتێكم بەسەردا دابەزیوە وەیل بۆ ئەو كەسەى دەیخوێنێتەوە و بیرى لێ ناكاتەوە، ئایەتەكە: [إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ]).

بۆ ئەم وەڵامە سود وەرگیراوە لە کتێبی : (نیعمەتی ڕەحمان لـە ڕونكردنەوەی بابەتە فیقهی ‌و عەقیدەییەكانی پەیوەست بە قورئـان) لە نوسین و ئامادەکردنى : د. هردی صدیق

(١) (الزهراوين) أي النيرتين. سميتا به لكثرة نور الأحكام الشرعية وكثرة أسماء الله تعالى فيهما أو لهديتهما قارئهما أو لما يكون له من النور بسببها يوم القيامة والزهراوين تثنية الزهراء تأنيث أزهر وهو المضيء الشديد بالضوء) فيض القدير: (2/63)
(٢) صحيح الجامع الصغير وزياداته: (979)، الصحيحة: (746) وقال الألباني: (هذا إسناد حسن).
قال القاسم أبو عبد الرحمن: (فالتمست في (البقرة)، فإذا هو في آية الكرسي: [اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ]، وفي (آل عمران) فاتحتها: [اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ]، وفي (طه): [وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ]). الصحيحة: (746)
(٣) سورة: (آل عمران) الآية: (190)
(٤) سلسلة الأحاديث الصحيحة: (68)، التعليق الرغيب: (2/220)، قال الشيخ شعيب الأرنئووط: (إسناده صحيح على شرط مسلم، وأخرجه أبو الشيخ في (أخلاق النبي): ص (186) عن الفريابي، عن عثمان بن أبي شيبة، بهذا الإسناد.وله طريق أخرى عن عطاء عند أبي الشيخ: ص (190، 191) وفيه أبو جناب الكلبي يحيى بن أبي حية، ضعفوه لكثرة تدليسهن لكن صرح بالتحديث هنا، فانتفت شبهة تدليسه.) الإحسان في تقريب صحيح ابن حبان: (2/387) حققه وخرج أحاديثه وعلق عليه: شعيب الأرنؤوط