موسافر بۆى هەیە رۆژو بگرێت و بۆیشی هەیە رۆژو نەگرێت لەبەر ئایەتى: ( وَمَنْ كَانَ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَر)(البقرة: الآية185) واتە: ڕێگەش دراوە بە نەخۆش و موسافیر كە ڕۆژوو نەگرن ، و پاشان ئەو ڕۆژانەى كە نەیانگرتووە بە ئەژمارەى ئەو ڕۆژانە قەزا بكەنەوە. وە هاوەڵان سەفەریان دەكرد لەگەڵ پێغەمبەرى خوادا  ـ ﷺ ـ  هەیانبوو رۆژوى دەگرت و هەشیان بوو بەرۆژو نەبوو، جا رۆژوگر بەسووكەوە سەیرى رۆژونەگرى نەدەكرد و عەیبدارى نەدەكرد و هەروەها رۆژونەگریش عەیبدارى رۆژوگرى نەدەكرد وە پێغەمبەرى خـوا  ـ ﷺ ـ  لە سەفەردا رۆژوى دەگرت، وەكو ئەبو دەرداء ـ رضي الله عنه ـ  دەڵێت: ((كنا مع رسول الله ﷺ في رمضان في حر شديد، وما منّا صائم إلا رسول الله ﷺ ، وعبد الله بن رواحة))⁽¹⁾، واتە: لەگەڵ پێغەمبەرى خوادا  ـ ﷺ ـ  بووین لە رەمەزاندا و لەگەرمایەكى زۆر بەتیندا، كەسمان بەرۆژو نەبوو جگە لە پێغەمبەرى خوا و ـ ﷺ ـ  عبدالله ى كوڕى رەواحە نەبێت.
وە رێسا و یاساى كەسی رێبوار ئەوەیە كە سەرپشكە لەنێوان رۆژوگرتن و رۆژونەگرتندا، بەڵام ئەگەر رۆژوگرتن ناڕەحەتى لەسەر دروست نەكرد ئەوا باشتر وایە بەرۆژو بێت چونكە سێ سوودى تێـــدایە:
یەكەم: چاولێكەریە بۆ پێغەمبەرى خوا  ـ ﷺ ـ . 
دووەم: ئاسانكارى، چونكە ئەگەر مرۆڤ لەگەڵ خەڵكیدا رۆژوى گرت ئەوا لەسەرى سووكترە لەوەى خۆى بەتەنها بەرۆژو بێت و هەموو خەڵكیش بەرۆژونەبن.
سێ یەم: زوو پاككردنەوەى ئەستۆى خۆى.
بەڵام ئەگەر ناڕەحەتى لەسەر دروست كرد ئەوا رۆژو ناگرێــت، وە لە چاكەكاری نییە كەسێك ئەگەر حاڵى بەو شێوەیە بوو رۆژو بگرێت، چونكە پێغەمبەرى خوا  ـ ﷺ ـ  پیاوێكى بینی سێبەریان بۆ دروست دەكرد و خەڵكى بەچواردەوریدا كۆبوبونەوە و فەرمووى: ( ئەمە چییە؟) وتیان : ئەم كەسە بە رۆژوە، ئەویش فەرمووى: رۆژو گرتن لە سەفەردا لە چاكەكاری نییە⁽²⁾.بۆیە لەم فەرموودەیەدا ئەوە وەردەگرین كە هەركەس حاڵى بەوشێوەیە بوو وەكو ئەو كەسەی ناو فەرموودەكە ئەوا رۆژو ناگرێت.
بۆیە دەڵێین: سەفەركردن لەم سەردەمەدا ئاسانە – وەكو پرسیاركەر دەڵێت- بەزۆرى ناڕەحەتى لەسەر دروست ناكات، كەوابوو ئەگەر ناڕەحەتى لەسەر دروست نەكرد ئەوا چاكتر وایە رۆژو بگـرێـت.
کتێبی فتاوى أرکان الإسلام: زاناى پایەبەرز : محمد بن صالح العثیمین - رحمه الله -

(1) أخرجه البخاري: كتاب الصوم/ باب 35 (1945). ومسلم: كتاب الصيام/ باب التخيير في الصوم والفطر في السفر (1122).
(2) أخرجه البخاري: كتاب الصوم/ باب قول النبي ﷺ لمن ظلل عليه واشتد الحر:" ليس من البر الصوم في السفر" (1946). ومسلم : كتاب الصيام/ باب جواز الصوم والفطر في شهر رمضان للمسافر من غير معصية ... (1115).