بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.

یەكەم: رۆژى ناولێنانى منداڵ 
سوننەتە منداڵى تازە لەدایك بوو رۆژى حەوتەم ناوى لێ بنرێت و پێش ئەو كاتەش هەر دروستە(1)،و ئەوەش مەزهەبی زۆرینەى زانایانە لە مالیكیەكان( 2)،و شافعیەكان(3 )،و حەنبەلیەكان(4).
بەڵگە لە سوننەتدا:
1- لە سەمورەى كوڕى جوندوبەوە ڕەزاى خواى لێ بێ كە پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموویەتى: ((كلُّ غُلامٍ رَهينةٌ بعقيقتِه، تُذبحُ عنه يومَ سابِعِه، ويُحْلَقُ، ويُسمَّى)) (5).واتە: هەموو منداڵێكى تازە لەدایك بوو بارمتەى ئەو ئاژەڵەیە كە دەكرێت بە گوێزەبانە بۆى و لە رۆژى حەوتەمیدا سەردەبردرێت بۆى و سەرى دەتاشرێت و ناوى لێ دەنرێت.
2- لە ئەنەسی كوڕى مالكەوە ڕەزاى خواى لێ بێ كە پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموویەتى: ((وُلِدَ ليَ اللَّيلةَ غُلامٌ، فسَمَّيْتُه باسمِ أبي إبراهيمَ)) (6).واتە: ئەمشەو منداڵێكمان بوو بەناوى باوكمەوە ناوم لێ نا ئیبراهیم.

 دووەم: ناولێنانى منداڵى لەبارچوو 
سوننەتە ناوى منداڵى لەبارچوو بنرێت كە رۆحى چوو بەلەشدا و ئەمەش مەزهەبی شافعیەكان(7)،و حەنبەلیەكان(8)،و وتەى موحەممەدى كوێى حەسەنیشە لە حەنەفیەكان(9)،و وتەى ابن باز(10)،و ابن عوسەیمینە(11)؛ئەوەش لەبەر ئەوەى رۆح چۆتە گیانیەوە(12).

سێ یەم: ناولێنانى ئەو منداڵەى كە لەدواى لەدایك بوون دەمرێت
سوننەتە ناوى ئەومنداڵە بنرێت كەبە زیندوویی لەدایك دەبێت و پاشان دواتر دەمرێت، و ئەمەش بە یەكدەنگى هەر چوار مەزهەبەكەى حەنەفیەكان(13)،و مالیكیەكان(14)،وشافعیەكان(15)،و حەنبەلیەكان(16).
بەڵگە لە سوننەتدا:
لە سەمورەى كوڕى جوندوبەوە ڕەزاى خواى لێ بێ كە پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموویەتى: ((كلُّ غُلامٍ رَهينةٌ بعقيقتِه، تُذبحُ عنه يومَ سابِعِه، ويُحْلَقُ، ويُسمَّى)) (17).واتە: هەموو منداڵێكى تازە لەدایك بوو بارمتەى ئەو ئاژەڵەیە كە دەكرێت بە گوێزەبانە بۆى و لە رۆژى حەوتەمیدا سەردەبردرێت بۆى و سەرى دەتاشرێت و ناوى لێ دەنرێت.

چوارەم: ئەو ناوانەى كە سوننەتن و ئەو ناوانەشی كە بێزراو و حەرامن 
بەشی یەكەم: ناونان بەوناوانەى كە دراونەتە پاڵ ناوى خواى گەورە
 سوننەتە ناوى منداڵ بەو ناوانەوە بنرێت كە دراونەتە پاڵ ناوى خواى پەروەردگار وەكو عبدالرحمن و عبدالله و هاوشێوەكانیان. 
بەڵگە:
یەكەم: لە سوننەتدا:
لە ابن عومەرەوە ڕەزاى خوا لە خۆى و باوکى بێ دەڵێـت: پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموویەتى: ((إنَّ أَحَبَّ أسمائِكُم إلى اللهِ: عبدُ اللهِ، وعبدُ الرَّحمنِ)) (18).واتە: خۆشەویستترین ناوەكانتان بەلاى خواى گەورەوە بریتین لە عبدالله و عبدالرحمن.
دووەم: ئیجماع 
پێشەوا ابن حەزم ئیجماعى نەقڵ كردووە لەوبارەیەوە(19).

بەشی دووەم: ناونان بەو ناوانەى كە خراپ و ناپەسەندن یان ئەو ناوانەى كە خودپەسەندى وتەزكیەیان پێوە دیارە.

 یەكەم: ناونان بەو ناوانەى كە خراپ وناپەسەندن.

 مەكروهە ناوە منداڵ بەناوى خراپ و ناپەسەندەوە بنرێت و ئەمەش بە یەكدەنگى مەزهەبە فیقهیەكانى وەكو حەنەفیەكان(20)،و مالیكیەكان(21)، وشافعیەكان(22)،و حەنبەلیەكان(23).
بەڵگە لە سوننەتدا:
1- لە ابن عومەرەوە ڕەزاى خوا لە خۆى و باوکى بێ كە پێغەمبەرى خوا ﷺ ناوى كەسێكى گۆڕى كەناوى (عاصيةَ) بوو بۆ (جميلةُ)و پێى فەرموو: ((أنتِ جميلةُ)) (24).
2- لە موسەییبى كوڕى حەزنەوە، كە باوكى هاتووە بۆ لاى پێغەمبەرى خواو ﷺ ئەویش پێى فەرمووە: ناوت چییە؟ ئەویش وتى: حەزن ! ئەویش فەرمووى: تۆ سەهلی، ئەویش ووتى: من ناوێك ناگۆڕم كە باوكم ناومى ناوە. جا موسەییبـی كوڕى دەڵێت: لەدواى ئەوەوە بە بەردەوامى حەزن ( واتە كەسێك كە سروشتى ڕەق بێت و كەسێكى ئاسانگیر نەبێت یاخود دڵتەنگ وغەمبار ) لە ناوماندا هەبوو (25).

دووەم: ناونان بەوناوانەى كە خودپەسەندى و تەزكیەى تێدایە 

 مەكروهە ناونان بەو ناوانەى كە تەزكیەى خودى تێدایە وئەمەش بە یەكدەنگى مەزهەبە فیقهیەكانى حەنەفیەكان(26)،و مالیكیەكان (27)،و شافعیەكان( 28)،و حەنبەلیەكان(29).
 بەڵگە لە سوننەتدا: 
لە ئەبی هورەیرەوە ڕەزاى خواى لێ بێ دەڵێت: " زەینەب پێشتر ناوى (بَرَّةَ) بوو واتە چاكەكار, خەڵكى دەیانووت: ئەو تەزكیەى خۆى دەكات و وەصفى خۆى دەكات, ئەوەبوو پێغەمبەرى خوا ﷺ ناوى لێنا زەینەب " (30).
لەو فەرموودەیەوە ئەوە وەردەگیرێت كە مەكروهە ئەو ناوانە بنرێن كە تەزكیەو خودپاكژى تێدایە(31)

 بەشی سێ یەم: ئەو ناوانەى كە حەرامن 

 یەكەم: ناونان بەو ناوانەى كە بۆ جگە لەخواپەرستى دەگەڕێتەوە
 ئەو ناوانە حەرامن كە واتاكەى بریتیە لە بەندایەتى و پەرستش بۆ جگە لەخوا وەكو: عبدِ الكعبةِ، أو عبدِ النَّبيِّ، أو عبدِ الرَّسولِ، أو عبدِ الحُسينِ.
 بەڵگە لە ئیجماعى زانایان: 
 پێشەوا ابن حەزم یەكدەنگى زانایانى لەوبارەیەوە نەقڵ كردووە( 32).

 دووەم: ناونان بە شاهانشاه ، شاى پاشاكان، دەسەڵات بەدەستى دەسەڵاتداران ( ملِكِ المُلوكِ، وسُلطانِ السَّلاطينِ، وشاهِنْشاه).

 ئەو ناوانەى كە ئاماژەیان بۆ كراو حەرامن بۆ ناولێنان وئەمەش بە یەكدەنگى چوار مەزهەبە فیقهیەكە: حەنەفیەكان(33)،و مالیكیەكان(34)،و شافعیەكان( 35)،و حەنبەلیەكان(36).
 بەڵگە لە سوننەتدا: 
 لە ئەبو هورەیرەوە ڕەزاى خواى لێ بێ لە پێغەمبەرى خواوە ﷺ كە فەرموویەتى: ((إنَّ أَخْنَعَ(37) اسمٍ عندَ اللهِ رَجُلٌ تَسمَّى ملَكَ الأملاكِ)) قال سُفيانُ- راويةُ الحديثِ-: ((مِثْلُ شاهانْ شاهْ)). و في روايتِه: ((لا مالِكَ إلَّا اللهُ عزَّ وجلَّ)) (38).واتە: زەلیلترین ناو بەلاى خواى گەورەوە پیاوێكە كە ناوى بنرێت شاى پاشاكان. سوفیان كە گێرەرەوەى فەرموودەكەیە دەڵێت: وەكو شاهەنشاه و لە ریوایەتەكەى ئەودا هاتووە: هیچ خاوەندارێتیەك بۆ كەس نییە جگە لە الله نەبێت.
 جا فەرموودەكە بە ڕاشكاوى ئەوەى تێدایە كە ناونان بەم ناوانەوە حەرامن(39).

(1) لەو زانایانەى كە دەڵێن سوننەتە ناولێنانى هەر لەیەكەم رۆژى لەدایك بوونەكەى یان لە رۆژى حەوتەم:

پێشەوا نەوەوى دەڵێت: ( سوننەت ئەوەیە كە منداڵ لەرۆژى حەوتەم یان رۆژى لەدایك بوونى ناوى لێ بنرێت. سەبارەت بە سوننەتێتى ئەو كارە لە رۆژى حەوتەمدا لەبەر ئەو ریوایەتەمان  لە كتابی تیرمزى لە عەمرى كوڕى شوعەیبەوە لەباوكیەوە ئەویش لە باپیریەوە دەڵێت: " پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرمانى كردووە كە منداڵ لەرۆژى حەوتەمى لەدایك بوونیدا ناوى لێ بنرێت وقژى بتاشرێت و گوێزەبانەى بۆ بكرێت.... " وە هەروەها گێڕاومانەتەوە لە سوننەنى ئەبی داود وتیرمزى ونەسائی وابن ماجە وجگە لەوانیش بە سەنەدى صەحیح لە سەمورەى كوڕى جوندوبەوە ڕەزاى خواى لێ بێ كە پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموویەتى: " كلُّ غلامٍ رَهينةٌ بعَقيقتِه تُذبحُ عنه يَومَ سابِعِه، ويُحلَقُ، ويُسمَّى " واتە: هەموو منداڵێك بارمتەى ئەو ئاژەڵەیە كە دەكرێتە گوێزەبانە بۆى لە رۆژى حەوتەمدا بۆى سەردەبڕدرێت و سەرى دەتاشرێت وناوى لێ دەنریت.

هەروەها سەبارەت بە ناونان لەرۆژى لەدایك بوونیدا: لەبەر ریوایەتەى كە كردمان لە باسی پێشوو لە فەرموودەكەى ئەبی موسا و ریوایەتمان كردووە لە صەحیحى موسلیم و جگە لەویش لە ئەنەسەوە ڕەزاى خواى لێ بێ دەڵێت: پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرمووى: " وُلِدَ لي اللَّيلةَ غُلامٌ، فسَمَّيْتُه باسمِ أبي: إبراهيمَ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم "واتە: ئەمشەو منداڵێكمان بوو, وە بەناوى باوكمەوە ناویم نا: إبراهیم.

وە هەروەها لە هەردوو كتێبی بوخارى و موسلیمدا ریوایەتمان كردووە لە ئەنەسەوە كە دەڵێت: " ئەبی تەڵحە منداڵێكیان بوو, بردم بۆ لاى پێغەمبەرى خوا ﷺ و ئەویش پەجەى بەخورماوە كرد بەناوى دەمیدا وناوى لێنا عبدالله " ) ((الأذكار)) (ص: 286).

پێشەوا ابن حجر دەڵێت: ( ئەو كەسەى كە نەیەوێت گوێزەبانە بۆ منداڵەكە بكات ئەوا ناونانەكەشی دواناخات بۆ رۆژى حەوتەم, وەكو لە بەسەرهاتەكەى إبراهیمى كوڕى أبی موسا و عبدالله ى كوڕى  أبی تەڵحە و هەروەها إبراهیمى كوڕى پێغەمبەرى خوادا ﷺ و عبدالله ى كوڕى زوبەیردا روویاندا, چونكە هیچ هەواڵێك نەهاتووە كە بڵێت گوێزەبانەیان بۆ كراوە بۆ هیچ كامیان.

وە ئەوەشی نیازى هەیە گوێزەبانە بكات ئەوا ناونانەكەشی دوادەخات بۆ رۆژى حەوتەم وەكو لە فەرموودەكانى دواتردا دێت. ئەوەش كۆكردنەوەیەكى باش وبەسوودە ولاى جگە لە بوخارى نەمبینیوە ) ((فتح الباري)) (9/588). پێشەوا العراقی دەڵێت: ( هەریەك لە پێشەوایانى وەكو محمدى كوڕى سیرین وقەتادە وئەوزاعى دەڵێن: ئەگەر منداڵ لەدایك بوو وە رێك وتەواو بوو ئەوا هەرلەو ساتەوەختەوە ناوى لێ دەنرێت ئەگەر ویستیان. )

پێشەوا ابنُ المُنذِرِ دەڵێت: ( ناونانى لە رۆژى حەوتەمدا كارێكى باشە و هەركاتێكیش بیەوێ دەتوانێ ناوى بنێت, چونكە پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرمووى ئەمشەو منداڵێكمان بوو وە بەناوى باوكمەوە ناوم نا ئیبراهیم, وە ناوى ئەو منداڵەشی نا عبدالله كە ئەنەس هێناى و تەحنیكى بۆ كرد. جا منیش دەڵێم: زاهیرى فەرموودەكە ئەوەیە كە راستەوخۆ دواى لەدایك بوونى ناوى ناوە, بەڵام لە ریوایەتێكى تردا هاتووە كە ئەو منداڵە لە رۆژى حەوتەمى لەدایك بوونیدا هێناویانە مە أبو یەعلا ریوایەتى كردووە )

وە پێشەوا ابن حەزم دەڵێت: دەتوانرێ هەر لە رۆژى لەدایك بوونەكەیدا ناو بنرێ خۆ ئەگەر دوابخرێت بۆ رۆژى حەوتەم ئەوا باشترە. وە پێشەوا ابن المهلب دەڵێت: دروستە لەكاتى لەدایك بونیدا یان دواتر ناوى لێ بنرێت, مەگەر نیەتى گوێزەبانەى هەبێت رۆژى حەوتەمى ئەوا ناوناكەشی دوادەخات((طرح التثريب)) (5/182).

پێشەوا ابن باز دەڵێت: ( منداڵى كوڕ قژى دەتاشرێت وناوى لێ دەنرێت, وە ئەگەریش هەرلە رۆژى لەدایك بوونیدا ناوى نرا ئەوا دروستە وهیچی تێدا نییە, وە ئەگەریش رۆژى حەوتەم ناوى نرا ئەوا هەمووى سوننەتە ) ((فتاوى نور على الدرب)) (18/209).

وە پێشەوا ابن عوسەیمین دەڵێت: ( سەبارەت بە ناونان ئەگەر ناوەكە ئامادەكرابوو ئەوا هەرلەكاتى لەدایك بوونەكەیدا ناوى دەنرێت, چونكە پێغەمبەرى خوا ﷺ رۆژێكیان چووە ژوورەوە بۆ لاى خێزانى و فەرمووى: ئەمشەو منداڵێكمان بووە وناویم ناوە ئیبراهیم. وە ئەگەریش ناوەكە ئامادەنەبوو ئەوا بارۆژى حەوتەم بێت لەكاتى گوێزەبانەكەیدا ) ((مجموع فتاوى ورسائل العثيمين)) (25/232).
(2) ((الكافي في فقه أهل المدينة)) لابن عبدِ البرِّ (1/425)، ((مِنَح الجليل)) لعُلَيْش (2/492).
(3) ((المجموع)) للنَّووي (8/435)، ((مغني المحتاج)) للشربيني (4/294).
(4) ((الإنصاف)) للمَرْداوي (4/81)، ((الإقناع)) للحَجَّاوي (1/409)، ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (3/25).
(5) أخرجه أبو داودَ (2838) واللَّفظُ له، والتِّرمِذيُّ (1522)، والنَّسائيُّ (4220)، وابنُ ماجَهْ (3165)، وأحمدُ (20139). قال التِّرمِذيُّ: حسَنٌ صحيحٌ. وقال ابنُ العربيِّ في ((عارضة الأحوذي)) (5/431): أصحُّ ما يُروَى. وصحَّح إسنادَه النَّوويُّ في ((المجموع)) (8/435)، وصحَّحه ابنُ دقيقِ العيدِ في ((الاقتراح)) (121)، وابنُ المُلقِّنِ في ((البدر المنير)) (9/333). ووَثَّق رجالَه ابنُ حجرٍ في ((فتح الباري)) (9/507). وقال الشَّوْكانيُّ في ((السَّيل الجَرَّار)) (4/89): لا عِلَّةَ فيه. وصحَّح إسنادَه ابنُ بازٍ في ((مجموع الفتاوى)) (18/49). وصحَّحه الألبانيُّ في ((صحيح سنن أبي داود)) (2838)، والوادِعيُّ في ((الصحيح المسند)) (455). 
(6) أخرجه البُخاريُّ (1303)، ومسلمٌ (2315) واللَّفظُ له.
(7) ((روضة الطالبين)) للنَّووي (3/232)، ((تحفة المحتاج)) لابن حجر الهَيْتَمي (9/373). 
(8) ((الإقناع)) للحَجَّاوي (1/219)، ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (2/101). 
(9) ((البحر الرائق)) لابن نُجَيْم (2/203)، ((الفتاوى الهندية)) (5/362). 
(10) پێشەوا ابن باز دەڵێت: ( ئەگەر منداڵە لەبارچووەكە لە رۆژى پێنجەم یان شەشەم یان حەوتەم لەدایك بوو, یان دواى رۆژێك یا دوو رۆژ مرد, ئەوا ناوى لێ دەنرێت و دەشۆردرێت و نوێژى لەسەر دەكرێت و گوێزەبانەشى بۆ دەكرێت ) ((فتاوى نور على الدرب)) (18/248). 
(11)پێشەوا ابن عوسەیمین دەڵێت: ( ئەگەر پێش چوار مانگ لەبارى چوو ئەوا مرۆڤ نییە و بەڵكو پارچە گۆشتێكە وهیچی تر و لەهەرشوێنێك بێت دەنێژرێت وناشۆردرێت و كفن ناكرێت ونوێژى لەسەر ناكرێت و لەرۆژى دواییشدا زیندووناكرێتەوە. بەڵام ئەگەر پاش چوار مانگ بوو ئەوا رۆح كراوە بەگیانیدا و مرۆڤە و دەشۆردرێت وكفن دەكرێت و نوێژى لەسەر دەكرێت و ناوى دەنرێت وگوێزەبانەشی بۆ دەكرێت ) ((مجموع فتاوى ورسائل ابن عثيمين)) (25/225).

هەروەها دەڵێت: ( وە ئەگەر پاش چوار مانگ لەبارچوو وە مرد ئەوا دەشۆردرێت و كفن دەكرێت و نوێژى لەسەردەكرێت و ناوى لێ دەنرێت وگوێزەبانەشی بۆ دەكرێت )((مجموع فتاوى ورسائل ابن عثيمين)) (25/226). 
(12) ((مجموع فتاوى ورسائل العثيمين)) (25/225).
(13) ((البناية شرح الهداية)) للعَيْني (3/232). 
(14) ((حاشية العدوي على كفاية الطالب الرباني)) (1/748
(15) ((روضة الطالبين)) للنَّووي (3/232). 
(16) ((الإقناع)) للحَجَّاوي (1/219)، ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (2/101
(17) أخرجه أبو داودَ (2838) واللَّفظُ له، والتِّرمِذيُّ (1522)، والنَّسائيُّ (4220)، وابنُ ماجَهْ (3165)، وأحمدُ (20139). قال التِّرمِذيُّ: حسَنٌ صحيحٌ. وقال ابنُ العربيِّ في ((عارضة الأحوذي)) (5/431): أصحُّ ما يُروَى. وصحَّح إسنادَه النَّوويُّ في ((المجموع)) (8/435)، وصحَّحه ابنُ دقيقِ العيدِ في ((الاقتراح)) (121)، وابنُ المُلقِّنِ في ((البدر المنير)) (9/333). ووَثَّق رجالَه ابنُ حجرٍ في ((فتح الباري)) (9/507). وقال الشَّوْكانيُّ في ((السَّيل الجَرَّار)) (4/89): لا عِلَّةَ فيه. وصحَّح إسنادَه ابنُ بازٍ في ((مجموع الفتاوى)) (18/49). وصحَّحه الألبانيُّ في ((صحيح سنن أبي داود)) (2838)، والوادِعيُّ في ((الصحيح المسند)) (455). 
(18) أخرجه مسلمٌ (2132). 
(19) پێشەوا ابن حەزم دەڵێت: ( زانایان یەكدەنگن لەسەر سوننەتێتى ناونان بەوناوانەوە كە دەدرێنە پاڵ خواى پەروەردگار وەكو عبدالرحمن و هاوشێوەكانى ) ((مراتب الإجماع)) (ص: 154). 
(20) ((حاشية ابن عابدين)) (6/418). ويُنظر: ((المفاتيح في شرح المصابيح)) للمُظْهِري (5/94)، ((عُمدة القاري)) للعَيْني (10/235)، (22/202، 208).
(21) ((مواهب الجليل)) للحَطَّاب (4/391). ويُنظر: ((المنتقى شرح الموطَّا)) للباجي (7/295).
(22) ((المجموع)) للنَّووي (8/435)، ((مغني المحتاج)) للخطيب الشربيني (4/294). 
(23 ) ((الإقناع)) للحَجَّاوي (1/409)، ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (3/26).
(24) رواه مسلم (2139 ). 
(25) رواه البُخاري (6190). 
(26) ((حاشية ابن عابدين)) (6/418).
(27) ((مواهب الجليل)) للحَطَّاب (4/391)، ويُنظر: ((المنتقى شرح الموطَّا)) للباجي (7/295). 
(28) ((تحفة المحتاج في شرح المنهاج وحواشي الشرْواني والعبَّادي)) للهَيْتَمي (9/374)، ((مغني المحتاج)) للخطيب الشربيني (4/294). 
(29) ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (3/26)، ((مطالب أولي النُّهى في شرح غاية المنتهى)) للرُّحيباني (2/494). 
(30) رواه البُخاريُّ (6192)، ومسلمٌ (2141). 
(31) پێشەوا عِياضٌ دەڵێت: ( هۆكارى ئەوە زۆر ڕوون و ئاشكرایە كەبۆچى ئەو دوو ناوەى كە تەزكیەى تێدایە دەگۆڕدرێن  ) ((إكمال المُعْلِم بفوائد مسلم)) (7/15). پێشەوا ابن عوسەیمین دەڵێت: ( ئەوانەى كە تەنها ناوێكن و هیچی تر, واتە ماناى تەزكیە هەڵناگرێت وەكو – صالح, عەلی و هاوشێوەكانى ئەوا ئاساییە و هیچی تێدا نییە ) ((مجموع فتاوى ورسائل العثيمين)) (25/255). 
(32) پێشەوا ابن حەزم دەڵێت: ( زانایان یەكڕا وهاودەنگن لەسەر حەرامێتى ئەو ناوانەى كە غەیرى خوا پەرستیان پێوەیە وەكو: عبدِ العُزَّى وعبدِ هُبَلَ وعبدِ عَمرٍو وعبدِ الكعبةِ و هاوشێوەكانیان جگە لە عبدَ المُطَّلِبِ). ((مراتب الإجماع)) (ص: 154). ويُنظر: ((تحفة المودود)) لابن القيِّم (ص: 113)، ((مجموع فتاوى ورسائل ابن عثيمين)) (10/890). 
(33) ((حاشية ابن عابدين)) (2/150)، ((الفتاوى الهندية)) (2/281)، ((المعتصر من المختصر)) لجمال الدين المَلَطي الحنفي (2/387)، ((التنبيه على مشكلات الهداية)) لابن أبي العزِّ الحَنَفي (4/480). 
(34) ((مواهب الجليل لشرح مختصر الخليل)) للحَطَّاب (4/391)، ((مِنَح الجليل شرح مختصر خليل)) لعُلَيْش (2/492). 
(35) ((تحفة المحتاج في شرح المنهاج وحواشي الشرْواني والعبَّادي)) للهَيْتَمي (9/373)، ((نهاية المحتاج إلى شرح المنهاج)) للرَّمْلي (8/148). 
(36) ((شرح منتهى الإرادات )) للبُهُوتي (1/615)، ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (3/26). 
(37) أَخنَعُ الأسماءِ: أيْ: أَذَلُّ الأسماءِ عند اللهِ. يُنظر: ((شرح صحيح البُخاري)) لابن بَطَّال (9/354)، ((الإفصاح)) لابن هُبَيْرةَ (6/313). 
(38) أخرجه البُخاريُّ (6205)، ومسلمٌ (2143) واللَّفظُ له. 
(39) پێشەوا ابن حجر دەڵێت: ( ئەم فەرموودەیە كراوە بە بەڵگە لەسەر حەرامێتى ناونان بەم ناوەوە لەبەر هاتنى ئەو هەڕەشە سەختە لەسەرى ) ((فتح الباري)) (10/590).