ئایا دروستە بەشێک لە گۆشتى قوربانی هەڵبگرین بۆ خۆمان؟ وەحوكمى فرۆشتنى بەشێك لە گۆشتەکە چیە؟
بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.
یەكەم: حوكمى هەڵگرتنى گۆشتى گویزەبانە
حەڵاڵە گۆشتى گوێزەبانە هەڵبگیرێت و ئەوەش مەزهەبی زۆرینەى زانایانە لە: مالیكیەكان(١)،و شافعیەكان(٢)،و حەنبەلیەكان(٣)؛ و ئەوەش وەكو قیاس وبەراوردێك بە قوربانى(٤)
باسی دووەم: فرۆشتنى بەشێك لە گۆشتى گوێزەبانە
شەرعى نییە هیچ بەشێك لە گۆشتى گوێزەبانە بفرۆشرێت و ئەوەش مەزهەبی زۆرینەى زانایانە لە مالیكیەكان(٥)،و شافعیەكان(٦)، و حەنبەلیەكان(٧).
بەڵگەكان:
یەكەم: لە سوننەتدا
لە عەلیەوە رضي الله عنه دەڵێت: " پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرمانى پێ كردم كە ئەو وشترانەى هێنابوونى بۆ هەدى لە حەجى ماڵئاواییدا سەریان ببڕم و گۆشت و پێست وسەروپێ وبەشەكانى ترى ببەخشم بەصەدەقە و هیچ بەشێكى لێى نەدەم بە قەصابەكان و فەرمووى: ئێمە خۆمان كرێكەى پێ دەدەین "(٨).
فەرموودەكە بەڵگەى ئەوەى تێدایە كە ئەگەر هەر ئاژەڵێك بۆ خوا سەربڕدرا ئەوا دروست نییە هیچ بەشێكى لێ بفرۆشرێت، چونكە پێغەمبەرى خوا ﷺ رێگەى نەدا هیچ بەشێك لە گۆشتى وشترەكانى بدرێت بە قەصاب، لەبەر ئەوەى بەرانبەر كارەكەى پێى دەدرێت، بەهەمان شێوە هەموو ئەوانەى وەكو ئەمە وان وەكو قوربانى و گوێزەبانە(٩).
جا گوێزەبانەش سەربڕینێكی سوننەتیانەو لە قوربانى دەچێت لەو ڕووەى كە نابێت گۆشتەكەى بفرۆشرێت(١٠).
دووەم: ئەو ئاژەڵە بۆ خوا سەردەبڕدرێت و ناكرێت هیچ بەشێكى لێ بفرۆشرێت وەكو ئاژەڵى هەدى(١١).
سێ یەم: لەبەر ئەوەى هەر خودى خۆى دەكرێت بە صەدەقە و پێویست بە لێفرۆشتنى ناكات(١٢).
(١) ((مواهب الجليل)) للحَطَّاب (4/393)، ((مِنَح الجليل)) لعُلَيْش (2/491).
(٢) ((روضة الطالبين)) للنَّووي (3/230،224)، ((تحفة المحتاج)) لابن حجر الهَيْتَمي (9/371).
(٣) ((الإقناع)) للحَجَّاوي (1/409 ،412)، ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (3/24، 31).
(٤) ((كشَّاف القِناع)) للبُهُوتي (3/31).
(٥) ((التاج والإكليل)) للموَّاق (3/255)، ((حاشية العدوي على كفاية الطالب الرَّبَّاني)) (1/575).
(٦) ((تحفة المحتاج)) لابن حجر الهَيْتَمي (9/371)، ((مغني المحتاج)) للشربيني (4/294).
(٧) زانایان دەڵێن: دروستە سەروپێ و پێستەكەى بفرۆشرێت و پارەكەى بكرێت بە خێر و صەدەقە ((الفروع)) لابن مفلح (6/113)، ((الإنصاف)) للمَرْداوي (4/82)، ((مطالب أولي النُّهى)) للرُّحيباني (2/492
(٨) أخرجه البُخاريُّ (1707) مختصرًا، ومسلمٌ (1317) واللَّفظُ له.
(٩) ((شرح السُّنَّة)) للبَغَوي (7/188).
(١٠) ((مغني المحتاج)) للشربيني (4/294).
(١١) ((المغني)) لابن قُدامة (9/463).
(١٢) ((المغني)) لابن قُدامة (9/463).