بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.

 سوننەتە لە رۆژى حەوتەمدا مووى سەرى منداڵى كوڕى تازە لەدایك بوو بتاشرێت .
لە سەمورەى كوڕى جوندوبەوە ڕەزاى خواى لێ بێ كە پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموویەتى: ((كلُّ غُلامٍ رَهينةٌ بعقيقتِه، تُذبحُ عنه يومَ سابِعِه، ويُحْلَقُ، ويُسمَّى)) (1).
واتە: هەموو منداڵێكى تازە لەدایك بوو بارمتەى ئەو ئاژەڵەیە كە دەكرێت بە گوێزەبانە بۆى و لە رۆژى حەوتەمیدا سەردەبردرێت بۆى و سەرى دەتاشرێت و ناوى لێ دەنرێت.

سەبارەت بە تاشینى قژی کچ 
پێشەوا ابن باز دەڵێت: ( منداڵى كوڕى تازە لەدایك بوو لە رۆژى حەوتەمدا سەرى دەتاشرێت و منداڵى كچ قژى ناتاشرێ مەگەر بۆ چارەسەر نەبێت وەكو ئەوەى لەسەریدا نەخۆشیەك هەبێت ئەوا ئەو كاتە بۆ چارەسەر ئاساییە ) ((فتاوى نور على الدرب)) (18/239). هەروەها دەڵێت: ( سەرى منداڵى تازە لەدایك بووى كوڕ دەتاشرێت وهى كچ ناتاشرێت.... وە فەرموودەى صەدەقەكردن بە كێشى قژە تاشراوەكە لاوازە ، و قژ وموو هیچ كێشی نییە و مووتاشینى سەر تایبەتە بە كوڕ ) ((مسائل الإمام ابن باز)) (ص: 201). 

وه پێشەوا ابن عوسەیمین دەڵێت: ( مووى سەرى منداڵى تازە لەدایك بووى كوڕ لە رۆژى حەوتەمدا دەتاشرێت و هی كچ ناتاشرێت، وە ئەگەر مووى سەرى كوڕەكە تاشرا ئەوا بە ئەندازەى كێشەكەى زیو دەكرێت بە خێر و صەدەقە وەكو لە فەرموودەدا هاتووە وباشتریش وایە لە رۆژى حەوتەمدا بێت ) ((مجموع فتاوى ورسائل العثيمين)) (25/215).

وه لە فەتواى لیژنەى هەمیشەییدا هاتووە: ( سەبارەت بە قژتاشینى منداڵ لە رۆژى حەوتەمدا دوو فەرموودە هاتووە: یەكێكیان: " كاتێك فاتیمە رەزاى خواى لێ بێت حەسەنى بوو پێغەمبەرى خوا ﷺ پێى فەرموو: سەرى بتاشە.... " وە فەرموودەى دووەم: فەرموودەكەى سەمورەیە كە دەڵێـت " هەموو منداڵێكى تازە لەدایك بوو بارمتەى ئەو ئاژەڵەیە كە دەكرێت بە گوێزەبانە بۆى و لە رۆژى حەوتەمیدا سەردەبردرێت بۆى و سەرى دەتاشرێت و ناوى لێ دەنرێت" جا فەرموودەى یەكەم لەكاتى لەدایك بوونى حەسەندا بوو ، وە فەرموودەى دووەم بە لەفزى" غلام " واتە كوڕ هاتووە وتایبەتە بە كوڕەوە نەوەك كچ، بۆیە شەرعى نییە كە قژى منداڵى كچ بتاشرێت )((فتاوى اللَّجنة الدَّائمة - المجموعة الثَّانية )) (10/468).

وەهەروەها هاتووە: ( سوننەتە سەرى منداڵى كوڕى تازەلەدایك بوو لە رۆژى حەوتەمدا بتاشرێت و گوێزەبانەى بۆ بكرێت و بە ئەندازەى كێشی قژەكەى ئاڵتون ببەخشرێت ) ((فتاوى اللَّجنة الدَّائمة - المجموعة الثَّانية )) (10/15).

(1) أخرجه أبو داودَ (2838) واللَّفظُ له، والتِّرمِذيُّ (1522)، والنَّسائيُّ (4220)، وابنُ ماجَهْ (3165)، وأحمدُ (20139). قال التِّرمِذيُّ: حسَنٌ صحيحٌ. وقال ابنُ العربيِّ في ((عارضة الأحوذي)) (5/431): أصحُّ ما يُروَى. وصحَّح إسنادَه النَّوويُّ في ((المجموع)) (8/435)، وصحَّحه ابنُ دقيقِ العيدِ في ((الاقتراح)) (121)، وابنُ المُلقِّنِ في ((البدر المنير)) (9/333). ووَثَّق رجالَه ابنُ حجرٍ في ((فتح الباري)) (9/507). وقال الشَّوْكانيُّ في ((السَّيل الجَرَّار)) (4/89): لا عِلَّةَ فيه. وصحَّح إسنادَه ابنُ بازٍ في ((مجموع الفتاوى)) (18/49). وصحَّحه الألبانيُّ في ((صحيح سنن أبي داود)) (2838)، والوادِعيُّ في ((الصحيح المسند)) (455).