منداڵى لەبارچوو ئەگەر گەیشتە تەمەنى چوارمانگ ئەوا دەبێت بشۆردرێت و كفن بكرێت و نوێژى لەسەر بكرێت، چونكە ئەوكاتە ئیتر رۆحى لەبەردایە، هەروەكو فەرموودەكەى عبدالله ى كوڕى مسعود رضي الله عنه  بەڵگەیە لەسەر ئەوە كە دەڵێت:

حدثنا رسول الله ﷺ وهو الصادق المصدوق : ((إن أحدكم يجمع خلقه في بطن أمه أربعين يوماً نطفة، ثم يكون علقة مثل ذلك، ثم يكن مضغة مثل ذلك ، ثم يُبعث إليه الملك فينفخ فيه الروح)) ^(١) إلخ الحديث.

واتە: پێغەمبەرى خوا ﷺ كە ڕاستگۆ و بەڕاستگۆخراوە بۆى گێڕاینەوە كە : هەریەك لە ئێوە دڵۆپە ئاوێكە لە سكى دایكیدا بۆ ماوەى چل رۆژ، پاشان دەبێتە خوێنپارەیەك بە ئەندازەى ئەو ماوەیەى پێشو، پاشان دەبێتە پارچە گۆشتێك و دواى ئەوە خواى گەورە فریشتەیەكى بۆ دەنێرێت كە رۆحى بەبەردا دەكات. جا ئەمەش دەكاتە سەد وبیست رۆژ، واتە چوار مانگ، ئەگەر لەبارچوو ئەوا دەشۆردرێت و كفن دەكرێت و نوێژیشی لەسەر دەكرێت و لەرۆژى دواییشدا حەشر دەكرێت لەگەڵ خەڵكیدا.

بەڵام ئەگەر كەمتر لە چوار مانگ بوو ئەوا ناشۆردرێت و كفن ناكرێت و نوێژى لەسەر ناكرێت و لەهەر شوێنێكدا بێت دەنێژرێت چونكە ئەوە پارچە گۆشتێكە و مرۆڤ نییە.

وە ئەم لەبارچوونەوەى كەلە پرسیارەكەدا هاتووە گەیشتووە بە شەش مانگ بۆیە واجب ئەوەیە كە بشۆردرێت و كفن بكرێت و نوێژیشی لەسەر بكرێت، بینا لەسەر ئەوەى كەلە پرسیارەكەدا هاتووە كە نوێژیان لەسەرى نەكردووە ئەوا لەسەریانە ئێستا نوێژ لەسەر گۆڕەكەى بكەن ئەگەر دەزانن لەكوێیە و ئەگەرنا نوێژى غائیبـی لەسەر بكەن و تەنها یەك نوێژ بەسە لەسەرى بكرێت.

هەروەها سەبارەت بە گومان و دوودڵى دایكى بەوەى كە گوایا ئەو بووەتە هۆى مردنى ئەوا لەڕاستیدا هیچ كاریگەرى نییە و نابێت بیرلەوە بكرێتەوە وبەخەیاڵدا بێت. زۆرێك لە كۆرپەلە لە سكى دایكیاندا دەمرن و هیچ تاوانێكیشیان لەسەر نییە لەوبارەیەوە، جا بۆیە با وازبهێنێت لەو گومان و دڵەڕاوكێیە كە دوورنییە ژیانى تێك بدات. والله أعلم.

 سەرچاوە : کتێبی فتاوى أرکان الإسلام: زاناى پایەبەرز : محمد بن صالح العثیمین - رحمه الله –