ئایا ئافرەتی دووگیان باشتر وایە بەڕۆژوو بێت یاخود بەڕۆژوو نەبێت ؟
ئافرەتی دوو گیان لە دو حاڵەت بەدەر نی یە:
یەکەم : بەهێز وچالاک بێت وقورس نەبێت لەسەری و زیانیش بەکۆرپەکەی نەگەیەنێت ، لەم حاڵەتەدا واجبە بەڕۆژوو بێت ؛ چونکە هیچ عوزر وبیانوویەکی نی یە بۆ بەڕۆژوو نەبوون.
دووەم : ئافرەتەکە توانای ڕۆژوو گرتنی نەبێت لەبەر سکەکەی یاخود لەبەر لاوازی جەستەی یاخود هەر هۆکارێکی تر ، لەم حاڵەتەدا نابێ بەڕۆژوو بێت بەتایبەت گەر زیان بە کۆرپەکەی دەگەشت .
ئافرەتی دوو گیان هاوشێوەی کەسانی تر دەبێت واجبە بەڕۆژوو بێت ، تەنها گەر ترسی لە خۆی یاخود کۆرپەکەی هەبوو ئەوکات دروستە بەڕۆژوو نەبێت.
عبداللەی کوڕی عەباس خوا لێیان ڕازی بێت لەبارەی ئەم ئایەتەوە : ( وعلى الذين يطيقونه فدية طعام مسكين ) (1) "
دەڵێت : كانت رخصة للشيخ الكبير والمرأة الكبيرة وهما يطيقان الصيام ، يفطران ويطعمان عن كل يوم مسكينا ، والمرضع والحبلى إذا خافتا على أولادهما أفطرتا وأطعمتا " رواه أبو داود (2317) وصححه الألباني في إرواء الغليل 4/18،25
ئەمە ڕوخسەتێک بوو بۆ پیاو وئافرەتی پیر وبەساڵا چوو ، ئەوان بەڕۆژوو نابن و لەبری هەر ڕۆژێک خواردنی هەژارێک دەدەن ، وئافرەتی شیر دەر یاخود دوو گیان گەر ترسیان لەمنداڵەکەیان هەبوو ئەوا بەڕۆژوو نابن وخواردن دەدەن.
وە پێویستە ئەوە بزانرێت کە بەڕۆژ نەبوون بەنیسبەت ئافرەتی دوو گیانەوە سێ جۆرە :
یەکەم : هەندێ جار دروستە ، دووەم : هەندێ جار واجبە ، سێیەم: وەهەندێ جار حەرامە:
یەکەم : کاتێک کە ڕۆژووی لەسەر قورس بێت ، و زیانی پێ بگەیەنێت ئەوا دروستە بەڕۆژوو نەبێت.
دووەم : کاتێک کە ڕۆژوو زیان بەخۆی یاخود کۆرپەکەی بگەیەنێت ئەوا واجبە لەسەری بەڕۆژوو نەبێت.
سێیەم : گەر ڕۆژووەکە هیچ زیانی پێ نەدەگەیاند و قورس نەبوو لەسەری ئەوا حەرامە بەڕۆژوو نەبێت.
وەزاناى پایەبەرز شێخ محمد بن صالح العثیمین - ڕەحمەتی خوای لێ بێت - دەڵێت:
ئافرەتی دوو گیان لە دو حاڵەت بەدەر نی یە:
یەکەم : بەهێز وچالاک بێت وقورس نەبێت لەسەری و زیانیش بەکۆرپەکەی نەگەیەنێت ، لەم حاڵەتەدا واجبە بەڕۆژوو بێت ؛ چونکە هیچ عوزر وبیانوویەکی نی یە بۆ بەڕۆژوو نەبوون.
دووەم : ئافرەتەکە توانای ڕۆژوو گرتنی نەبێت لەبەر سکەکەی یاخود لەبەر لاوازی جەستەی یاخود هەر هۆکارێکی تر ، لەم حاڵەتەدا نابێ بەڕۆژوو بێت بەتایبەت گەر زیان بە کۆرپەکەی دەگەشت .
فتاوى الشيخ ابن عثيمين 1/487
(1)تەفسیرى ئایەتەکەى سەرەوە ( وعلى الذين يطيقونه فدية طعام مسكين ) بەم شێوەیەیە : واته: وه ئه‌و كه‌سانه‌ی كه ڕۆژوو مه‌شه‌قه‌یه له‌سه‌ریان و له توانایاندا نیه وه‌كو پیره‌مێردو، پیره‌ژن و، ئافره‌تی دووگیان و شیرده‌رو، نه‌خۆشی به‌رده‌وام ئه‌وه فیدیه ئه‌ده‌ن له‌بری هه‌ر ڕۆژێك خواردنی فه‌قیرێك، یاخود نیو صاع له خواردن ئه‌دات كه صاعێك دوو كیۆ و چل گرامه، وه له سه‌ره‌تای ئیسلامدا خه‌ڵكی سه‌رپشك بوون له به‌ڕۆژوو بوون یان فیدیه دان ئاره‌زوی خۆیان بوو پاشان به به‌ڕۆژوو بوونی مانگی ره‌مه‌زان نه‌سخ بووه‌وه‌و فیدیه بۆ پیرو به‌ساڵاچوو و ئافره‌تی دووگیان و شیرده‌رو نه‌خۆشی به‌رده‌وام مایه‌وه.
من لەبەر هۆى دووگیانیم نەمتوانى ڕەمەزانى پار هەمووى بگرم هەندێك ڕۆژووم لەسەره...من خێزانم سكى پڕە و منداڵەكەمان حەوت مانگە ڕۆژووى لەسەرە یان نا؟من ئافرەتێكى حامیلەم سكم چوارمانگانە ئایا دروستە بەڕۆژوو نەبم ئافرەت ئەگەر لەناو ڕەمەزاندا مناڵی بوو ئایە ئەو ڕۆژانە بگرێتەوە یان دەبێت فیدیە بدات ؟ئافرەتێکى شیردەر کەوتە سوڕى مانگانەوە پێویستە ڕۆژووەکەی قەزا بکاتەوە؟
