ئەو دوعایەی کە سوننەتە لە کاتى سەردانى گۆڕستاندا بوترێ: ماڵپەڕی وەڵامەکان
ئەو دوعایەی کە سوننەتە لە کاتى سەردانى گۆڕستاندا بوترێ
پرسیار:

ئایا هیچ دوعایەک هەیە کە سوننەت بێ لەکاتی سەردانی کردنی گۆڕستاندا بوترێت؟

بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.

ئەوەی کە سوننەتە لەکاتی سەردانی کردنی گۆڕستاندا بوترێت .
سوننەتە بۆ ئەو کەسەی کەسەردانی گۆڕستان دەکات سەلام لە ئەهلی گۆڕستانەکە بکات ، ودوعا بۆ ئەو کەسە بکات کەسەردانی کردووە وبۆ باقی موسوڵمانەکانی تریش ، ئەمەش بەکۆدەنگی هەر چوار مەزهەبە فیقهیەکە لە: الحَنفيَّة  (1) ، والمالِكيَّة  (2) ، والشَّافعيَّة  (3) ، والحَنابِلَة  (4) .

دوعاکەش بەم شێوەیەیە : 

«السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الدِّيَارِ, مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ وَالْمُسْلِمِيْنَ, وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللهُ بِكُمْ لاَحِقُونَ [وَيَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ مِنَّا وَالْمُسْتَأْخِرِيْنَ] أَسْأَلُ اللهَ لَنَا وَلَكُمُ الْعَافِيَةَ»

واتە: (سڵاوتان لێ بێت ئەی خەڵكی گۆڕستان لە باوەڕداران‌و موسوڵمانان، ئێمەش (إن شاء الله) پێتان دەگەین، خودای گەورە ڕەحم بەوانەمان بكات، كە لە پێشمانەوە ڕۆیشتوون‌و ئەوانەش، كە لە دوامانەوە دەڕۆن، داوا لە خودا دەكەم، كە لە ئێمەش‌و ئێوەش خۆش ببێت) .

بەڵگەی فەرموودە:
1- عائیشە خوای لێ ڕازی بێت دەڵێت: ((ألَا أُحَدِّثُكم عنِّي وعن رسولِ الله صلَّى الله عليه وسلَّم، قلنا: بلى.. الحديث، وفيه: قالت: قلْتُ: كيف أقولُ لهم يا رسولَ الله؟ قال: قولي: السَّلامُ على أهلِ الدِّيارِ من المؤمنينَ والمُسْلمينَ، ويَرْحَمُ اللهُ المُستَقدِمينَ مِنَّا والمُستَأخِرينَ، وإنَّا إن شاءَ الله بكم لَلاحِقونَ))  (5) .
واتە: فەرموودەیەکتان لەخۆم وپێغەمبەری خوداوە صلَّى الله عليه وسلَّم بۆ بگێڕمەوە ؟ گوتمان بەڵێ ...وتیایدا هاتووە : دەڵێت: گوتم: چیان پێ‌ بڵێم ئەی وپێغەمبەری خودا صلَّى الله عليه وسلَّم؟ ئەویش لە وەڵامدا فەرمووی : پێیان بڵێ : " السلام على أهل الديار من المؤمنين والمسلمين ، ويرحم الله المستقدمين منا والمستأخرين ، وإنا إن شاء الله بكم للاحقون" (مسلم ) ، واتە : سەلامتان لێ بێت ئەی خەڵكی ئەم مەنزڵگایە لە بڕواداران و موسڵمانان ، و خواش ڕەحم بكات بەوانەی كەپێش كەوتوون ( یان ئەوانەی كە مردوون ) لێمان و ئەوانەی كە بە دوایاندا دەڕۆن ( یان ئەوانەی كە نەمردوون و ماون )و ئێمەش  إن شا‌ء الله بەئێوە دەگەین . 

2- بورەیدە خوای لێ ڕازی بێت دەڵێت: ((كان رسولُ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم يُعَلِّمُهم إذا خرجوا إلى المقابِرِ، فكان قائِلُهم يقول: السَّلامُ عليكم أهْلَ الدِّيارِ من المؤمنينَ والمُسلمينَ، وإنَّا إنْ شاءَ الله لَلاحِقونَ، أسأَلُ الله لنا ولكم العافِيةَ)) (6)
واتە: پێغەمبەری خودا صلَّى الله عليه وسلَّم فێریانی دەکرد کاتێ دەرچوون بۆ گۆڕستان ، وئەوان دەیان گوت: سەلامتان لێ بێت ئەی خەڵكی ئەم مەنزڵگایە لە بڕواداران و موسوڵمانان وە ئێمەش  إن شا‌ء الله بەئێوە دەگەین ، داوای لێخۆشبوون وخۆشگوزەرانی بۆ خۆمان و ئێوەش دەکەم . 


(1) ((مراقي الفلاح)) للشرنبلالي (1/228، 229). ويُنظر: ((بدائع الصنائع)) للكاساني (1/320).
(2) ((مواهب الجليل)) للحطاب (3/50)، ((منح الجليل)) لعليش (1/506).
(3) ((المجموع)) للنووي (5/311)، ((مغني المحتاج)) للخطيب الشربيني (2/57).
(4) ((الفروع)) لابن مفلح (3/413)، ((كشاف القناع)) للبهوتي (2/151).
(5) أخرجه مسلم (974).
(6) أخرجه مسلم (975).

سەردان: ٢,٢٣٨ بەش: سەردانى گۆڕستان