ئەرکەکانی دەستنوێژگرتن: ماڵپەڕی وەڵامەکان
ئەرکەکانی دەستنوێژگرتن
پرسیار:

ئەركەكانی دەستنوێژگرتن چین؟ ئەوانەی كاتێك یەكێكیان نەهێتەدی دەستنوێژگرتن بە هۆیەوە بەتاڵ ببێت؟

ئەوەی نزیكترە لە بەڵگە بە قسەی زانایان، هەر دەستنوێژگرتنێك ئەم هەشت خاڵەی تیادا بێتەجێ تەواوە، وەئەگەر تەنها یەك خاڵ لەمانە نەهێتەجێ دەستنوێژگرتنەكە بەتاڵە، كە ئەمانەن:
1 ــ نییەت،  بۆ نمونە كەسێكی بێدەستنوێژ  بۆ خۆ ساردكردنەوە دەموچاو و دەست و پێی دەشوات و سەری تەردەكات، بەمە بە دەستنوێژ ناكەوێت،  ئەگەر نییەتی دەستنوێژگرتنی نەبێت.
2 ــ شوشتنی دەموچاو، سنورەكەی دەموچاویش زانراوە.
3 ــ دەست شوشتن  بە باسك و ئانیشكەوە.
5 ــ مەسحكردنی سەر، كە بریتییە لە گەیاندنی دەستی تەڕ بە سەریدا.
4 ــ پێ شوشتن بە كاب(قاپە ڕەقەڵە)وە .
6ــ ڕێزبەندی (ترتیب): چوار ئەندامەكانی دەستنوێژگرتن (شوشتنی دەموچاو، لەپاشان دەست شوشتن، لەپاشان مەسحكردنی سەر، لەپاشان پێ شوشتن ) یەك بەدوای یەك. 
7ــ یەك بەدواییەكی لە كاتدا (موالاة): واتە بێ ئەوەی كات بكەوێتە نێوان (شوشتنی دەموچاو، دەست شوشتن، مەسحكردنی سەر، پێ شوشتن) بۆ نمونە ناكرێت دەمو چاو لە ماڵ بشۆرێت، شوشتنی پێیەكان دوابخات، تاوەكو لە مزگەوت بشوات یان شوێنی كارەكەی. 
 بەڵگە:
* لە قورئانی پیروز:

 [يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ](1)  
* لە فەرموودەی پێغەمبەر () :
1 ــ عَنْ عُمَرَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ قَالَ « الأَعْمالَ بِالنِّيَّةِ ، وَلِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى»(2) .
2 ــ حديث جابر في صفة حجة النبـي (): ((... ثُمَّ رَجَعَ إِلَى الرُّكْنِ فَاسْتَلَمَهُ ثُمَّ خَرَجَ مِنَ الْبَابِ إِلَى الصَّفَا فَلَمَّا دَنَا مِنَ الصَّفَا قَرَأَ [إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ]« أَبْدَأُ بِمَا بَدَأَ اللَّهُ بِهِ » . فَبَدَأَ بِالصَّفَا ....))(3).
3 ــ  عَنْ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ أَنَّ رَجُلاً تَوَضَّأَ فَتَرَكَ مَوْضِعَ ظُفُرٍ عَلَى قَدَمِهِ فَأَبْصَرَهُ النَّبِىُّ فَقَالَ « ارْجِعْ فَأَحْسِنْ وُضُوءَكَ » . فَرَجَعَ ثُمَّ صَلَّى(4) .  


(1) المائدة:6
(2) متفقٌ عليه.
(3) أخرجه مسلم (1218). و عند النسائي (5\236) بلفظ الأمر و هو شاذ بذلك اللفظ ينظر: تمام المنة(ص88).
(4) أخرجه مسلم (243) و أبو داود(173)
 

سەردان: ٢,٣٢٠ بەش: پاك و خاوێنى