کەسى قەرزار چ دوعایەک بکات بۆ دانەوەى قه‌رزەکانى؟: ماڵپەڕی وەڵامەکان
کەسى قەرزار چ دوعایەک بکات بۆ دانەوەى قه‌رزەکانى؟

‏بسم الله الرحمن الرحیم سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.
دوعا كردن بۆ قه‌رزدانه‌وه‌
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) عَنِ النَّبِيِّ () أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ إِذَا أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ :
((اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَرَبَّ الأَرْضِ, وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ, رَبَّنَا وَرَبَّ كُلَّ شَيْءٍ, فَالِقَ الْحَبِّ وَالنَّوَى, وَمُنْزِلَ التَّوْرَاةِ وَالإِنْجِيلِ, وَالْفُرْقَانِ, أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ كُلِّ شَيْءٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهِ، اللَّهُمَّ أَنْتَ الأَوَّلُ فَلَيْسَ قَبْلَكَ شَيْءٌ, وَأَنْتَ الآخِرُ فَلَيْسَ بَعْدَكَ شَيْءٌ, وَأَنْتَ الظَّاهِرُ فَلَيْسَ فَوْقَكَ شَيْءٌ, وَأَنْتَ الْبَاطِنُ فَلَيْسَ دُونَكَ شَيْءٌ, اقْضِ عَنَّا الدَّيْنَ وَأَغْنِنَا مِنَ الْفَقْرِ)) (1).
واته‌ : پێغه‌مبه‌ری خوا () ئه‌گه‌ر بڕۆشتبایه‌ته‌ سه‌ر جێگای خه‌وتنی دوعای ده‌كرد و ده‌یفه‌رموو : ... خودایه‌ په‌روه‌ردگاری حه‌وت ئاسمانه‌كان و زه‌وی، په‌روه‌ردگاری عه‌رشی گه‌وره‌، په‌روه‌ردگارمان و په‌روه‌ردگاری هه‌موو شتێك، ته‌قێنه‌ری دانه‌وێڵه‌ و ناوك و دابه‌زێنه‌ری ته‌ورات و ئینجیل و فورقان ، په‌نات پێده‌گرم له‌ شه‌ڕ و زیانی هه‌موو ئه‌و دروست كراوانه‌ی خۆت، خودایه‌ تۆ هیچ شتێكت له‌ پێشه‌وه‌ نه‌ بووه‌ و ده‌مێنیت له‌ دوای له‌ناوچوونی هه‌موو درووست كراوه‌كان و به‌ هێز و به‌توانایت و هیچ شتێكیش له‌ سه‌روو تۆوه‌ نییه‌ و هه‌موو درووست كراوه‌كانت پێویستیان به‌ تۆیه‌ و كه‌سیش نییه‌، كه‌ هاو شێوه‌ی تۆ بێت، سا خودایه‌ قه‌رزداریمان له‌سه‌ر لابه‌ره‌ و ده‌وڵه‌مه‌ندیشمان بكه‌ له‌ هه‌ژاری
وَعَنْ عَلِيٍّ (رضي الله عنه) أَنَّ مُكَاتَبَاً جَاءَهُ فَقَالَ : إِنِّي قَدْ عَجَزْتُ عَنْ كِتَابَتِي فَأَعِنِّي ، قَالَ :
أَلاَ أُعَلِّمُكَ كَلِمَاتٍ عَلَّمَنِيهِنَّ رَسُولُ اللَّهِ () لَوْ كَانَ عَلَيْكَ مِثْلُ جَبَلِ صِيرٍ دَيْنَـاً أَدَّاهُ اللَّهُ عَنْكَ؟ قُلِ :
((اللَّهُمَّ اكْفِنِي بِحَلاَلِكَ عَنْ حَرَامِكَ ، وَأَغْنِنِي بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِوَاكَ))(2).
واته‌ : كۆیله‌یه‌ك كه‌ له‌ گه‌ڵ خاوه‌نه‌كه‌یدا گرێبه‌ندی خۆڕزگار كردنی به‌ستبوو (عقد الـمكاتبة) هات بۆ لای پێشه‌وای ئیمانداران (علی ) و ووتی : من له‌ توانامدا نییه‌ پاره‌كه‌ بده‌م به‌ خاوه‌نه‌كه‌م بۆیه‌ هاوكاریم بكه‌ ، ئه‌ویش فه‌رمووی : ئایا چه‌ند ووشه‌یه‌كت فێرنه‌كه‌م ـ كه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا () منی پێ فێركدبوو ـ كه‌وا ئه‌گه‌ر به‌ ئه‌ندازه‌ی (شاخی صه‌بیر) قه‌رزت به‌ سه‌ره‌وه‌ بێت ئه‌وا خوا بۆتی بداته‌وه‌ ، بـڵـێ ((اللَّهُمَّ اكْفِنِي بِحَلاَلِكَ عَنْ حَرَامِكَ ، وَأَغْنِنِي بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِوَاكَ)) .
واته‌ : خوایه‌ به‌ حه‌ڵاڵ قایلم بكه‌ به‌رامبه‌ر به‌ حه‌رامه‌كانت ، وه‌ ده‌وڵه‌مه‌ندم بكه‌ له‌ نیعمه‌ت و چاكه‌كانت به‌رامبه‌ر به‌ جگه‌ له‌ خۆت .
لەلایەن مامۆستا (محمد عبدالرحمن) ەوە وەڵام دراوەتەوە
-------------------------------
(1) صحيح سنن أبـي داود رقم : (5051) .
(2) صحيح سنن الترمذي رقم : (3563) وصحيح الترغيب والترهيب رقم : (1820) ، وسلسلة الأحاديث الصحيحة رقم : (266) .

سەردان: ٣,٤٣٥ بەش: دوعا و پاڕانه‌وه‌