بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.
سەرەتا ئەبێ ئەوە بزانین کە پاڕانەوە ودوعاكردن یەكێكە لە عیبادەتە مەزنەكان چونکە پێغەمبەرى خوا ﷺ فەرموویەتى : «الدُّعاءُ هوَ العِبَادةُ» (1) واتە : دوعا پەرستش وعیبادەتە.
وەهەروەها دوعا و پاڕانەوە ئارامى دەبەخشێ بە دڵ ودەرونەكان، پارێزەرە لە لوت بەرزی وهەست كردن بە بێنیازی. هەمو كەسێك هەمیشە پێویستی بە ڕێگەیەك هەیە بیگەیەنێت بە پەروەردگار، ویەكێك لەو ڕێگا سەرەكیانە دوعاكردنە، هەر بۆیە پێویستە بگەڕێین بەدوای ئەو كات وشوێنانەی كە دوعای تێدا گیرادەبێت. جا یەكێك لەو كاتانە بریتیە ڕۆژی جومعە كە ساتێكی تێدایە دوعای تێدا گیرا دەبێت ، پەیامبەری خوا ﷺ دەفەرموێ: «إِنَّ فِي الجُمُعَةِ سَاعَةً لَا يُوَافِقُهَا عَبْدٌ مُسْلِمٌ يَسْأَلُ اللَّهَ فِيهَا شَيْئًا إِلَّا أَعْطَاهُ إِيَّاهُ، وَهِيَ بَعْدَ الْعَصـر» (2) ، واتە: «ڕۆژی جومعە ساتێكی تێدایە هیچ موسڵمانێك نییە دوعا وپاڕانەوەكەی لای خوا بەری ئەو كاتە بكەوێت، مەگەر داوای هەرچی بكات پێی دەبەخشێت ، ئه‌و ساته‌ش له دوای عه‌سره‌وه‌یه».
له جابیره‌وه خوای لێڕازی بێت هاتوه له پێغه‌مبه‌ره‌وه ﷺ كه فه‌رموویه‌تی: (يَومُ الجُمُعَةِ إثنَتَا عَشرَةَ سَاعَة، مِنهَا سَاعَةٌ لايُوجَدُ عَبدٌ مُسلِمٌ يَسألُ اللهَ تعالي شَيئاً إلا آتَاهُ إيَّاهُ، وَالتَمِسُوهَا آخِرَ سَاعَةٍ بَعدَ العَصرِ) (3) واته: ڕۆژی هه‌ینی دووانزه ساته، ساتێكی تێدایه به‌نده‌ی موسڵمان نی‌یه له‌و ساته‌دا داوای شتێك بكات له خوا ئیللا نه‌یداتێ، ئێوه‌ش له دووا ساته‌كانی دوای عه‌سر بۆی بگه‌رِێن.
وە هەروەها لە بوخاری «5295» و«موسلیم»دا «852» هاتووە، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ أَبُو الْقَاسِمِ صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : «فِي الْجُمُعَةِ سَاعَةٌ لَا يُوَافِقُهَا عَبْدٌ مُسْلِمٌ قَائِمٌ يُصَلِّي فَسَأَلَ اللَّهَ خَيْرًا إِلَّا أَعْطَاهُ».
كەواتە ڕۆژانی هەینی بقۆزەرەوە بۆ پاڕانەوە، ودەستی زەلیلی بەرز بكەرەوە وبپاڕێوە، وبڵێ:
«ئەی پەروەردگار وپەرستراوە مەزنەكەم، هیوام دەرگای تۆیە، داوام لێخۆشبونی تۆیە، ڕێگرم -بۆ تەوبە- سەرپێچیكردنی تۆیە، ئەی ئەو خوایەی كە هەر تۆ هیوای منی بێ هیوام مەكە، وئەوەی داوات لێدەكەم ڕەدی مەكە، وئەوەی ڕێگرمە لە تەوبە بیپۆشە وعەفوم بكە. حاشا دور لە تۆ! تەنها پەرستراوە هەقە مەزنەكەم، كەسێك بێ هیوا بكەی كە هەر تۆ بە ئومێدی خۆی بزانێت، داوای لێخۆشبونی كەسێك ڕەد بكەی كەسی تر بۆ لێخۆشبون نەناسێت..».
=================
(1) أخرجه أحمد، والترمذي، وأبو داوود، والنسائي، وابن ماجه وهو حديث صحيح .
(2) أحمد 7631 ، وصححه محققو المسند، وصححه الألباني في صحيح النسائي 1430.
(3) (رواه النسائي وأبوداود والحاكم في المستدرك وقال: صحيح علي شرط مسلم، وَحَسَّنَ الحافظ إسناده في الفتح).
مامۆستا على خان
ئایا نوێژى سوننەت هەیە لە پێش جومعە و دواى نوێژى جومعە؟مهرجهكانى دروستێتى نوێژى هه‌ینی چیه؟ئایا لە كاتی وتاری رۆژی هەینیدا كاتێك كە وتاربێژ ناوی پێغەمبەر ئەهێنێت دروستە بۆ گوێگرەكان صەڵاوات لەسەری بدەن؟سەعاتی یەکەمی ڕۆژی هەینیئایا غوسل و خۆشۆردنی ڕۆژی هەینی پەیوەندی بەڕۆژی هەینیەوە هەیە یاخود بەنوێژی هەینیەوە؟ وە ئایا ئافرەتانیش واجبە خۆیان بشۆن؟
