بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله ومن والاه، وبعد:
یەك لەو شتانەی كە یارمەتیدەرێكی بەهێزە بۆ تێگەیشتن لە قورئانی پیرۆز بریتی یە لە زانینی قورئانی (مەككی) و (مەدەنی)، هەر بۆیەش هاوەڵانی پێغەمبەر (ﷺ) وە كەسانی دوای ئەوان گرنگیان داوە بەم بابەتە، ئەوەتا(عبدالله ی كوڕی مسعود) (رضي الله عنه) فەرموویەتی:
(سوێند بەو خودایەی كە جگە لەو پەرستراوی حەق نی یە، هیچ سورەتێك نی یە لە قورئان ئیللا من دەزانم لە كوێ دابەزیوە، وە هیچ ئایەتێك نی یە لە قورئان ئیللا من دەزانم بۆ چ مەبەستێك دابەزیوە، وە ئەگەر بزانم كەسێك هەیە لەمن شارەزاتر بە قورئان كە بەسواری وشتر پێ ی بگەی ئەوا من دەچووم بۆ لای) (رواه البخاري)..
ماناى سورەتی مەکی و مەدەنی
زانایان چەند بۆچونێكیان هەیە لەسەر پێناسەی (مەككی) و (مەدەنی)، بەڵام لەهەمووی بەهێزتر بریتی یە لەمەی باسی دەكەین.
1- قورئانی (مەككی): بریتی یە لەو قورئانەی (سورەت یان ئایەت) كە جبریل - علیە سلام - دایبەزاندۆتە سەر پێغەمبەر (ﷺ) لە پێش كۆچكردنی پێغەمبەر (ﷺ) بۆ(مەدینە)، باداگرتنەكە لەدەرەوەی (مەككە)ش بوو بێت.
2- قورئانی (مەدەنی): بریتی یە لەو قورئانەی (سورەت یان ئایەت) كە جبریل - علیە سلام - دایبەزاندۆتە سەر پێغەمبەر (ﷺ) لە پاش كۆچكردن، باداگرتنەكە لە دەرەوەی (مەدینە)ش بوو بێت.
لە ژمارە (9) ى گۆڤارى ڕێگاى ڕاست وەرگیراوە