بسم الله الرحمن الرحيم 

هەبونی وێنەی گیان لەبەر لە ماڵاندا حەرامە و دروست نىیە، چونكە دەبێتە ڕێگر و مەحروم بوون لە هاتنە ژوورەوەی فریشتەكان بۆ ناو ئەو ماڵانەی كە وێنەی گیان لەبەریان تێدایە:
پێغەمبەری خوا ﷺ فەرموویەتی:((أنَّ الـملائكة لا تدخل بيتاً فيه صورة، وأنَّ من صنع الصور يعذب يوم القيامة، فيُقال: أحيوا ما خلقتم)) [رواه البخاري ومسلم] .
واتە: بەڕاستی فریشتە ناچێتە ناو ماڵێكەوە وێنەی تێدا هەبێت، وە بەڕاستی ئەوانەی كە وێنە دروست دەكەن سزا دەدرێن لە ڕۆژی قیامەتدا، پێیان دەوترێت: زیندووی كەنەوە ئەوەی كە دروستتان كردووە.
بە هۆی ئەمەوە پێغەمبەری خوا ﷺ و هاوەڵانیشی نەڕۆیشتوونەتە ناو ماڵێكەوە كەوا وێنەی تێدا هەبووە:
شێخی ئەلبانی ڕەحمەتی خوای لێبێت چەند فەرموودەیەكی لەم بارەیەوە باس كردووە لە كتێبە زۆر بە نرخەكیدا (آداف الزفاف / ص: (76 ـ 81)دا و فەرموویەتی:
الأول: عن علي (رضي الله عنه) قال: ((صنعتُ طعاماً فدعوت رسول الله ﷺ فجاء فرأى في البيت تصاوير فرجع، قال: فقلتُ: يا رسول الله ما أرجعكَ بأبـي أنت وأمي ؟ قال: إنَّ في البيت سترا فيه تصاوير، وإنَّ الـملائكة لا تدخل بيتاً فيه تصاوير)) [صحيح سنن ابن ماجه رقم: (1114) وأبو يعلة في مسنده: (1 / 31) و (1 / 37) و (2 / 39) والزيادة له بسند صحيح قاله الألبانـي] .واتە: خواردنێكم دروست كرد و پێغەمبەری خوام ﷺ دەعوەت كرد، ئەویش هات و لە ماڵدا هەندێك وێنەی بینی و گەڕایەوە، وتم: ئەی پێغەمبەری خوا چی تۆی گەڕاندەوە باوك و دایكم بە قوربانت بێت ؟ فەرمووی: بەڕاستی لە ماڵدا پەردەیەك هەیە هەندێك وێنەی تێدایە، وە بەڕاستی فریشتە ناچێتە ناو ماڵێكەوە وێنەی تێدا هەبێت.
دەبینین پێغەمبەری خوا ﷺ گەڕایەوە و نەڕۆیشتە ژوورەوە بە هۆی هەبوونی هەندێك وینەوە لە ماڵدا، ماڵەكەش ماڵی كێ بوو ؟ ماڵی (فاطيمە)ی كچی و (علی) زاوای بوو.
الثانـي: عن عائشة (رضي الله عنها) قالت: (أنَّها اشترت نـمرقة (1) فيها تصاوير، فلما رآها رسول الله ﷺ قام على الباب، فلم يدخل، فعرفت في وجهه الكراهية، فقلت: يا رسول الله أتوب إلى الله وإلى رسوله، ماذا أذنبت ؟ فقال ﷺ: ما بال هذه النمرقة ؟ فقلت: اشتريتها لك لتقعد عليها وتوسدها، فقال ﷺ: (إن أصحاب هذه الصور (وفي رواية: إن الذين يعملون هذه التصاوير) يعذبون يوم القيامة (2) ويقال لهم: أحيوا ما خلقتم، وإن البيت الذي فيه [ مثل هذه ] الصور لا تدخله الملائكة [ قالت: فما دخل حتى أخرجتها ] ) [صحيح البخاري: (9 / 204، و10 / 319 ـ 320) وصحيح مسلم: (61 / 160)…] .
واتە: عائشە ڕاخەرێكی كڕی كە هەندێك وێنەی تێدا بوو، جا كاتێك پێغەمبەری خوا ﷺ بینی لە پێش دەرگاكەدا ڕاوەستا و نەهاتە ژوورەوە، منیش لە ڕوومەتیدا هەستم كرد بەوەی كە پێی ناخۆشە، وتم: ئەی پێغەمبەری خوا تەوبە دەكەم و پەشیمان دەبمەوە لە لای خوا و پێغەمبەرەكەی ئایا چی تاوانیكم كردووە ؟ پێغەمبەری خوا ﷺ فەرمووی: ئایا ئەم ڕاخەرە چىیە ؟ وتم: بۆ تۆ كڕیومە بۆ ئەوەی لە سەری دانیشیت و پاڵی لە سەر بدەیتەوە، پێغەمبەری خوا ﷺ فەرمووی: خاوەنی ئەم وێنانە (بەڕاستی ئەوانەی كەوا ئەم وێنانە دروست دەكەن) سزا دەدرێن لە ڕۆژی قیامەتدا، وە پێیان دەوترێت: زیندووی كەنەوە ئەوەی كە دروستتان كردووە، وە بەڕاستی ئەو ماڵەی كە هاوشێوەی ئەم وێنانەی تێدایە فریشتە ناچێتە ناویەوە، پێغەمبەری خوا ﷺ نەهاتە ژوورەوە تاوەكو وێنەكەم لە ماڵ دەرهێنا.
هەروەها شیخ ئەلبانی فەرموویەتی:
(وعلى ما ذكرنا جرى عليه عمل السلف الصالح رضي الله عنهم، والأمثلة على ذلك كثيرة جدا، فأقتصر على ما يحضرني الآن منها:
أ - عن أسلم - مولى عمر - أن عمر بن الخطاب رضي الله عنه حين قدم الشام، فصنع له ـ يعني: طعاما ـ رجل من النصارى، فقال لعمر: إني أحب أن تجيئني وتكرمني أنت وأصحابك - وهو رجل من عظماء الشام - فقال له عمر رضي الله عنه: (إنا لا ندخل كنائسكم من أجل الصور التي فيها) [رواه البيهقي بسند صحيح.
واتە: كاتێك پێشەوا (عمر بن الخطاب رضي الله عنه) گەیشتە وڵاتی شام، پیاوێكی گاور لە پیاوە گەورەكانی شام خواردنێكی دروست كرد و وتی بە عومەر: بەرِاستی من پێم خۆشە كەوا بێیت بۆ لام و خۆت و هاوەڵەكانت رِێزم لێبگرن، (عمر رضي الله عنه) پێی فەرموو: بەرِاستی ئێمە ناچینە ناو كەنیسەكانتانەوە لە بەر ئەوە وێنانەی كە تێیدا هەیە.
واعلم أنَّ في قول عمر دليلا واضحا على خطأ ما يفعله بعض المشايخ من الحضور في الكنائس الممتلئة بالصور والتماثيل، استجابة منهم لرغبة بعض المسؤولين أو غيرهم …] .
واتە: بزانە كەوا ئەم وتەیەی عومەر بەڵگەیەكی ڕوونە لە سەر هەڵەیەتی ئەو كردەوەیەی كە هەندێك لە (شێخەكان) دەیكەن لە ئامادە بوونی ئەو كەنیسانەی كەوا پڕە لە وێنە و پەیكەر، لە بەر بەدەمهاتنەوەی حەزی هەندێك لە بەرپرسان یان جگە لەوان …
ب - عن أبي مسعود - عقبة بن عمرو - أنَّ رجلاً صنع له طعاما، فدعاه، فقال: أفي البيت صورة ؟ قال: نعم، فأبـى أن يدخل حتى كسر الصورة ثم دخل) [رواه البيهقي وسنده صحيح، كما قال الحافظ في "الفتح"] .
واتە: پیاوێك خواردنێكی دروست كرد بۆ (ئەبی مەسعود) و دەعوەتی كرد، ئەویش وتی: ئایا لە ماڵدا وێنە هەیە ؟ فەرمووی: بەڵێ، ئەویش خۆی گرتەوە لەوەی كە بچێتە ژوورەوە تاوەكو وێنەكەی تێكشكاند ئەنجا ڕۆیشتە ژوورەوە.
كەواتە هەبوونی وێنە لە ماڵدا حەرامە و دەبێتە هۆی مەحروم بوون لە هاتنە ژوورەوەی فریشتە و پێغەمبەر ﷺ و صەحابە و زانایان و پیاوچاكان، بە بەڵگەی ئەو فەرموودانەی سەرەوە.

لە لایەن مامۆستا (محمد عبدالرحمن) ەوە وەڵام دراوەتەوە

============

(1) هي الوسادة، كما في " النهاية " و" لسان العرب ".
(2) قال الحافظ تحت هذه الجملة من الحديث: "وفيه أن الملائكة لا تدخل بيتا في الصور، وهذه الجملة هي المطابقة لامتناعه من الدخول، وإنَّما قدم الجملة الأولى (يعني: إن أصحاب هذه الصور...) عليها اهتماما بالزجر عن اتخاذ الصور، لأن الوعيد إذا حصل لصانعها فهو حاصل لمستعملها، لأنها لا تصنع إلا لتستعمل، فالصانع متسبب، والمستعمل مباشر، فيكون أولى بالوعيد ".