زاناى پایەبەرز شێخ محمد ناصرالدين الألباني رحمه الله لە کتێبی : (صفة صلاة النبي ﷺ من التكبير إلى التسليم كأنك تراه )   چۆنێتی نوێژی پێغەمبەر ﷺ لە تەكبیرەی ئیحرامەوە تاكو سەلامدانەوە هەروەكو چۆن لەپێش چاوتدا بێت سەبارەت بە پەنجە جووڵاندنەوە لە كاتى تەحیات خوێندندا دەفەرموێ : 
پێغەمبەرى خوا ﷺ لەكاتى دانیشت بۆ تەحیات دەستى چەپى دەكردەوە، و لە سەر ڕانى چەپى داى دەنا، وە هەموو پەنجەكانى دەستى ڕاستى دەنوقاند، و ئاماژەى بەو پەنجەیەى دەكرد كە دواى پەنجە گەورەكەى دێت ڕووە و قیبلە، و چاوى تێ دەبڕى " (1).
وە " كاتێك ئاماژەى بە پەنجەى بكردایە، پەنجە گەورەكەى لەسەر پەنجەى ناوەڕاستى دادەنا (2)، وە جارى واش هەبوو " بازنەیەكى بە پەنجە گەورەكەى و پەنجەى ناوەڕاستى دروست دەكرد " (3).
وە " كە پەنجەى بەرز دەكردەوە، دەیجووڵاندەوە، و پێی دەپاڕایەوە"(4)
سەبارەت بە مەبەست بە: (یدعو بها) پێشەوا (الطحاوي) فەرموویەتی:
" ئەمە بەڵگەیە لە سەر ئەوەی كە ئەمە لە كۆتایی نوێژدا بووە ".
دەڵێم: ئەمە بەڵگە ئەوەی تێدایە كەوا سوننەتە بەردەوام بێت لە سەر ڕووكردنی پەنجەی (شایەتومان) بەرەو قیبلە و بەردەوامش دەیجوڵێنێت تا سەلام دانەوە، چونكە دوعا كردن و پاڕانەوە پێش سەلامدانەوەیە، وە ئەمەش بۆچونى (مالك) و جگە لەویشە، وە پرسیار كرا لە ئیمامی (ئەحمەد): ئایا پیاو لە نوێژدا پەنجەی دەجوڵێنێت ؟ فەمووی: بەڵی، زۆر بە پەلە و توندی. ئەمەش (ابن هانئ) باسی كردووە لە "مسائله عن الإمام أحمد ": (ص 80).
هەروەها دەڵێم: لەمەوە بۆمان ڕوون دەبێتەوە كەوا پەنجە جووڵاندن لە ناو (تەحیات و شایەتوماندا) سوننەتێكی سەلمێنراوە لە پێغەمبەرەوە ﷺ، ئیمامی ئەحمەد و جگە لەویش لە پێشەوایانی سوننەت كاریان پێ كردووە، جا با ئەو كەسانە لە خوا بترسن كەوا گومانیان وایە كە ئەمە گاڵتەكردنە و لەگەڵ نوێژدا ناگونجێت، بۆیە لەبەر ئەمە پەنجەیان ناجوڵێنن لەگەڵ ئەوەشدا دەزانن ئەمە سەلمێنراوە و ڕاستە، وە زۆر لە خۆیان دەكەن بۆ گۆڕینی ماناكەی بەوەی كەوا ناگونجى لەگەڵ بنەواكانى زمانەوانى عەرەبى، وە پێچەوانەی تێگەیشتنی پێشەوایانە.
وە لە شتە نامۆكان: هەندێك لەوانە پارێزگارى لە بۆچونى پێشەواكانیان دەكەن لەم بابەتەدا ـ با پێشەواكەشى بۆچوونەكەى پێچەوانەى سوننەتیش بێت ـ بە بەڵگەی ئەوەی بە هەڵە زانینی پێشوا ئەوە دەگەیەنێت تانەی لێبدرێت و بێ ڕێزی دەرحەق بنوێنرێت ! كەچى ئەوەى لە یاد دەچێتەوە كە ئەم سوننەتە سەلمێنراوە ڕەت دەكاتەوە، وە گاڵتەجاڕیش بەوانە دە كات كە كار بەم سوننەتە دەكەن، بە زانینەوە بێت ـ یان بە نەزانینەوە ـ كەچى ئەم گاڵتەجاریەش ئەو پێشەوایانەش دەگرێتەوە كەوا ئەمان بە گومانى خۆیان پارێزگارى لە بۆچونەكانیان دەكەن ئەگەر چى لە سەر (باطل) یش بێت، لە كاتێكدا كە ئەم پێشەوایانە لەسەر سوننەتن، بەڵكو ئەم بە گژدا چوونەی خودی پێغەمبەریش ﷺ دەگرێتەوە، چونكە ئەو ئەم سوننەتەی بۆمان هێناوە، بۆیە بەگژدا چونەوەی ئەم سوننەتە بەگژدا چوونەوەیە بۆ پێغەمبەرﷺ، [ فَمَا جَزَاء مَن يَفْعَلُ ذَلِكَ مِنكُمْ إِلاَّ …] ؟!
بەڵام دانانی پەنجە دوای ڕوو كردنی لە قیبلە، یان تایبەت كردنی جوڵانەوەی بە كاتی ووتنی (لا إله إلاَّ الله) وە، ئەمانە هەمووی هیچ بنەمایەكیان نى یە لە سوننەتدا، بەڵكو پێچەوانەی سوننەتە بە بەڵگەی ئەم فەرموودەیە.
وە فەرموودەی: " أنه كان لا يحركها "، سەلمێنراو نىیە لە ڕووی سەنەدەوە، وەك چۆن سەلماندوومە لە "ضعيف أبـي داود " (175)، وە ئەگەر سەلمێنراویش بێت ئەوا نەفی دەكات، وە فەرموودەكی تر ئەم بابەتە دەسەلمێنێت، وە سەلمێنەر پێش دەخرێت بە سەر نەفى كاردا، وەك زانراوە لای زانایان، بۆیە ئەمە نابـیتە بەڵگە بۆ ئەوانەی دەڵێن پەنجە جوڵان سوننەت نى یە !.
وە دەیفەرموو: " لَهي أشدُّ على الشيطان من الحديد، يعني: السَّبابة "(5)
واتە: قورس ترە لە سەر شەیتان لەوەى كە بە ئاسن لێی بدەیت، واتە: پەنجەى شایەتوومان.
وە " هاوەڵانى پێغەمبەر ﷺ ئەم كردارەیان لە یەكترەوە وەر دەگرت، واتە: ئاماژە كردن لە پاڕانەوەدا (6).
وە " پێغەمبەرى خوا ﷺ ئەو كردارەى ئەنجام دەدا لە هەموو تەحیات دا " (7).

کەواتە بە کورتى :
1 ـ پەنجەكانی دەستی ڕاستی هەموو دەنوقێنێت تەنها پەنجەی شایەتومانی نەبێت ، جارجار پەنجە گەورەی دەخاتە سەر پەنجەی ناوەڕاستی .
2 ـ جارجاریش بە پەنجە گەورەی و پەنجەی ناوەڕاستی بازنەیەك دروست دەكات .
3 ـ وە بە پەنجەی شایەتومانیشی ئاماژە دەكات بەرەو قیبلە .
4 ـ وە چاویشی دەبڕێتە پەنجەی شایەتومانی و تەماشای دەكات .
5 ـ وە لەسەرەتای تەحیاتەوە تا كۆتایی تەحیات پەنجەی شایەتومانی دەجوڵێنێت و پێی دەپاڕێتەوە و دوعای پێدەكات .
5 ـ بەڵام نابێت بە پەنجەی دەستی چەپی ئەم ئاماژەیە بكات .
7 ـ لە هەموو تەحیات خوێندنێكدا ئەو كردارانەی سەرەوە دووبارە دەكاتەوە .
=======================

(1) مسلم وأبو عوانة وابن خزيـمة، وزاد فيه الحميدي في " مسنده " (1 / 131)، وكذا أبو يعلى (2/275) بسند صحيح عن ابن عمر: " وهي ندبة الشيطان، لا يسهو أحد وهو يقول هكذا "، ونصب الحميدي إصبعه، قال الحميدي: قال مسلم بن أبـي مريم: " وحدثنـي رجلٌ أنهُ رأى الأنبياء ممثلين في كنيسةٍ في الشام في صلاتهم قائمين هكذا،، ونصب الحميدي إصبعه ".
قلت: وهذه فائدة نادرة غريبة، وسندها إلى الرجل صحيح.
(2) مسلم وأبو عوانة.
(3) أبو داود والنسائي وابن الجارود في " المنتقى " (208)، وابن خزيـمة (1 / 86 / 1 ـ 2)، وابن حبان في " صحيحه " (485) بسند صحيح، وصححه ابن الملقن (2 / 28).
(4) أبو داود والنسائي وابن الجارود في " المنتقى " (208)، وابن خزيـمة (1 / 86 / 1 ـ 2)، وابن حبان في " صحيحه " (485) بسند صحيح، وصححه ابن الملقن (2 / 28)، ولحديث التحريك شاهد في ابن عدي (1 / 278) وقال في روايه عثمان بن مقسم: " ضعيف يكتب حديثه ".
(5)أحمد والبزار وأبو جعفر، والبختري في " الأمالي " (1/60)، والطبرانـي في " الدعاء " (ق1/73)، وعبد الغنـي الـمقدسي في " السنن " (2/12) بسند حسن، والروياني في " مسنده " (2/249)، والبيهقي.
(6) ابن أبـي شيبة (2 / 123 / 2) بسند حسن.
(7)النسائي والبيهقي بسند صحيح.