لە فەرموودەدا هەڕەشەی توند هاتووە بۆ ئەو کەسانەی بە نهێنى و بەدزييەوە گوێ لە خەڵکی دەگرن.
ابن عباس دەگێڕێتەوە کەوا پێغەمبەری خوا ﷺ فەرموويەتی : ( وَمَنْ اسْتَمَعَ إِلَى حَدِيثِ قَوْمٍ وَهُمْ لَهُ كَارِهُونَ أَوْ يَفِرُّونَ مِنْهُ صُبَّ فِي أُذُنِهِ الآنُكُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ) رواه البخاري ( 7042 )
واتە : هەرکەسێک گوێ لە قسەوباسی خەڵکانێک بگرێت کە ئەو خەڵکە پێيان ناخۆش بێت يان خۆيان لەو کەسە بپارێزن ، ئەوا لە ڕۆژی قيامەتدا قوڕقۆشمی تواوە دەکرێتە هەردوو گوێی ئەو کەسە .
شێخ بکر ابو زيد ـ رحمه الله ـ دەڵێت :
دروست نيە بۆ هيچ موسڵمانێکی ئەمانەت پارێز و خيانەت نەويست کە بەبێ مۆڵەت و ئاگاداری کەسەکان و وتەکانيان تۆمار بکات جا ئەو وتەيە لەهەر جۆرێکی ئاينی يان دونيای بێت ، وە ئەگەر پەيوەندی کەسەکان بەبێ مۆڵەت و ئاگاداری قسەکەر تۆمار بکرێت ئەوا دەبێتە جۆرێک لە خيانەت و فريودان و نەپاراستنی ئەمانەتەکان ، وە ئەگەر هاتوو ئەو پەيوەندييە بڵاو کرايەوە ئەوا خيانەتەکە توندتر و تاوانەکە گەورەتر ئەبێت .
بەکورتی : تومار کرنی دەنگی خەڵکی ـ جا پەيوەندی تلفۆنی بێت يان جگە لەوەش ـ بەبێ ئاگاداری و مۆڵەتی قسەکەر بريتييە لە خيانەت و خراپەکاری و ڕوشێنەری دادپەروەری ، وەهيچ کەسێک ئەم کارە ناکات مەگەر ئيمان لاواز و هەژار لە ئەدەب و ئەخلاقی بەرزی ئيسلامەتی ، سا موسڵمانان لە خوا بترسن و خيانەت لە ئەمانەتەکان مەکەن و ناپاکی لە براکانتان مەکەن .
چەند ئامۆژگارییەک بۆ ئەو کەسانەی لەگەڵ بێ باوەڕان کار دەکەنئادابەکانى سەفەر کردن چین؟ چۆن بە شێوەیەکى شەرعى سەفەر بکەین بۆ نمونە سەفەرى حەج و عومرە؟ ئادابەکانی زیکر و یادی خوائادابەکانى گەشت و سەیران کامەیە؟ چۆن بتوانین سود لە وەرزى بەهار ببینین و لەکاتى گەشت و سەیراندا توشى تاوان نەبین؟ئادابی خۆ جوان کردن
