حوكمى خوێندنى سورەتى (الكَهف)لە شەو و رۆژى هەینیدا چیە؟ هیچ بەڵگەیەک هەیە لەسەر ئەوەى لە شەوی هەینیشدا دروستە بخوێنرێ؟
ڕوون و ئاشكرایە، كە ڕۆژى جومعە چەندین تایبەتمەندى و فەزڵ و گەورەیی خۆى هەیە، كە لە لەڕۆژەكانى تردا بەدى ناكرێن، ئەم تایبەتمەندیانەش ئێجگار زۆرن بەجۆرێك، كە زانا و پێشەوا (ابْنَ القَيِّم) رحمه الله لەكتێبى (زَادُ المَعَاد)(١) دا نزیكى سى و سێ (33) دانەیان باس دەكات.
یەكێك لەو تایبەتمەندى و فەزڵانەى ئەم ڕۆژەش ئەوەیە، كە خوێندنى سورەتى (الْكَهْف) تیایدا خێر و پاداشتێكى زۆرى هەیە و پێغەمبەرى خوا ﷺ مژدەى دەستكەوتنى خێر و چاكەیەكى زۆرى پێداوین بەهۆى خوێندنى ئەم سورەتە پیرۆزەوە..
لەو بارەیەشەوە پێغەمبەرمان ﷺ لە چەندین فەرمودەى صەحیحدا هانمان دەدات بەخوێندنى ئەم سورەتە پیرۆزە لەم ڕۆژە مەزنەدا..
یەكێك لەو فەرمودانەش فەرموودەكەى (أَبو سَعِيد)ى (الْخُدْرِى)ە ڕەزاى خواى گەورەى لێ بێ، كە بۆمان دەگێڕێتەوە، كە فەرمویەتى: (من قَرَأَ سُورَة الْكَهْف فِي يَوْم الْجُمُعَة أَضَاء لَهُ النُّور مَا بَيْنَ الْجُمْعَتَيْنِ)(٢). واتە: (هەركەسێك لەڕۆژى (هەینى)دا سورەتى (الْكَهْف)ى خوێند، ئەوا ئەوەندە ڕۆشنایی بۆ دائەگیرسێت بەئەندازەى نێوان هەردوو هەینیەكە).
ئیمامى (ابْنُ الْحَجَر) رحمه الله دەربارەى سەنەد و صحەتى ئەم فەرمودەیە دەفەرموێت: (وَهوَ أقوى ما ورد في سُورَة الْكَهْف)(٣). واتە: (ئەو فەرمودەیە بەهێزترین فەرمودەیە لەڕوى سەنەدەوە دەربارەى دروستێتى خوێندنەوەى سورەتى (الْكَهْف) لەڕۆژى هەینى دا.
بەم ریوایەتە صەحیحەش هاتووە: (من قَرَأَ سُورَة الْكَهْف يَوْم الْجُمُعَة أَضَاء لَهُ النُّور ما بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْبَيْتِ الْعَتِيقِ)(٤). واتە: (هەركەسێك لەڕۆژى (جومعە)دا سورەتى (الْكَهْف)ى خوێند ، ئەوا ڕۆشنایی بۆ دائەگیرسێت بەئەندازەى نێوان خۆیی و كەعبەى پیرۆز).
دەربارەى شەوى جومعەش هەر لە (أَبو سَعِيد)ى (الْخُدْرِى)ەوە هاتووە ڕەزاى خواى لێ بێ، كە فەرمویەتى: (مَنْ قَرَأَ سُورَةَ الْكَهْفِ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ أَضَاءَ لَهُ مِنَ النُّورِ ما بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْبَيْتِ الْعَتِيقِ)(٥). واتە: (هەركەسێك لەشەوى (جومعە)دا سورەتى (الْكَهْف)ى خوێند، ئەوە نێوان خۆیی و نێوان كەعبەى بۆ ڕۆشن دەكاتەوە).
بیێگومان ئەو چەند فەرموودانەى، كە باسكران لەسەر خوێندنەوەى سورەتى (الْكَهْف) لە شەو و رۆژى جومعەدا گرنگى و گەورەیی و فەزڵى خوێندنەوەى ئەم سورەتەمان بۆدەردەخات لەم ڕۆژەدا، هەروەك ئیمامى (الشوكاني) رحمه الله بۆمان باس دەكات و دەفەرموێت: (وَمعنى إضاءة النُّور لَهُ فِيمَا بَينه وَبَين الْبَيْت الْعَتِيق الْمُبَالغَة فِي ثَوَاب تلاوتها بِمَا تتعقله الأفهام وتتصوره الْعُقُول)(٦).
واتە: (واتاى ئەوەى، كە فەرمویەتى: (ڕۆشنایی بۆ دائەگیرسێت بەئەندازەى نێوان خۆیی و كەعبەى پیرۆز)، واتاكەى ئەوەیە، كە: ئەجر و پاداشتى زۆر هەیە لە خوێندنى ئەم سورەتە پیرۆزەدا، بەجۆرێك كە بیرو هۆشیەكان لێى تێبگەن و عەقڵەكانیش وێناى بكات).
بۆ ئەم وەڵامە سود وەرگیراوە لە کتێبی : (نیعمەتی ڕەحمان لـە ڕونكردنەوەی بابەتە فیقهی و عەقیدەییەكانی پەیوەست بە قورئـان) لە نوسین و ئامادەکردنى : د. هردی صدیق
(١) (1/364، فما بعد)، الناشر: مؤسسة الرسالة، بيروت - مكتبة المنار الإسلامية، الكويت.
(٢) صححه الألباني في صحيح الترغيب والترهيب: (738)، المشكاة: (2175)، الإرواء: ( 626)، صحيح الجامع الصغير: (6470)، سراج المنير في ترتيب أحاديث صحيح جامع الصغير: (4761).
قال الشيخنا الألباني رحمه الله: (قلت: وهذا سند صحيح رجاله كلهم ثقات رجال الشيخين، وأبو النعمان وإن كان تغير فى آخره فقد تابعه سعيد بن منصور كما تقدم، ثم هو وإن كان موقوفا، فله حكم المرفوع، لأنه مما لا يقال بالرأى كما هو ظاهر، ويؤيده رواية يحيى بن كثير التى علقها البيهقى فإنها صريحة فى الرفع). إرواء الغليل في تخريج أحاديث منار السبيل: (3/94)
(٣) فيض القدير شرح الجامع الصغير: (6/198)، المكتبة التجارية الكبرى - مصر
(٤) صحيح الجامع الصغير: (6471)، الإرواء: (626)، سراج المنير في ترتيب أحاديث صحيح جامع الصغير: (4762).
(٥) صححه الألباني في صحيح الترغيب والترهيب: (736)، باب: الترغيب في قراءة سورة الكهف وما يذكر معها ليلة الجمعة ويوم الجمعة
(٦) تحفة الذاكرين بعدة الحصن الحصين من كلام سيد المرسلين: (1/405)، دار القلم - بيروت - لبنان