دەڵێین پێغەمبەرى خوا ﷺ لە بیستى رەمەزان گەیشتە ناو شارى مەككە لەساڵى فەتحدا و بەرۆژو نەبوو، وە دوو ركات نوێژى بە خەڵكى مەككە كرد و پێى فەرموون : (( يا أهل مكة أتموا ، فإنا قوم سفر))^(١) واتە: ئەى خەڵكى مەككە ئێوە نوێژەكەتان تەواو بكەن چونكە ئێمە لە سەفەرداین.
وە سابت بووە لە صەحیحى بوخاریدا كە پێغەمبەرى خوا  ﷺ باقی مانگەكە بەرۆژو نەبوو، چونكە رێبوار بوو، بۆیە سەفەرى عومرەكار بە گەیشتنى بە مەككە نابڕێتەوە و ئەگەریش بەرۆژو نەبوو كە گەیشتە مەككە لەسەرى نییە خۆى بگرێتەوە لە خواردن وخواردنەوە، وە خەڵكانێك هەن هەر بەردەوام دەبن لە رۆژوەكەیان لە سەفەردا بەگومانى ئەوەى كە سەفەركردن لەم سەردەمەدا ناڕەحەتى دروست ناكات، بۆیە لەسەر رۆژوەكەى بەردەوام دەبێت، وپاشان كە دەگاتە مەككە ماندووە، و لەدڵى خۆیدا دەڵێت: ئایا من بەردەوام بم لە رۆژوەكەم و عومرەكەم دوابخـەم بۆ كاتێكى تر یاخود رۆژوەكەم بشكێنم بۆ ئەنجامدانى عومرەكەم هەركە گەیشتمە مەككە؟
لەم حاڵەتەدا پێى دەڵێین: باشتر وایە رۆژوەكەت بشكێنیت لەبەرئەوەى هەركە گەیشتیتە مەككە بتوانیت عومرە بكەیت بە چوست وچالاكیەوە، چونكە سوننەتە بۆ ئەو كەسەى كە بۆ ئەنجامدانى حەج و عومرە دێتە مەككە پەلە بكات لە ئەنجامدانى حەج یان عومرەكەى، چوكە پێغەمبەرى خــوا ﷺ كە دەهاتە ناو مەككەوە بۆ عومرە بەپەلە دەچووە ناو مزگەوتەكەوە تەنانەت ولآخەكەى لاى مزگەوتەكە دەبەستەوە و خۆى دەچووە ناو بۆ ئەنجامدانى عومرەكەى، جا ئەى كەسی عومرەكار رۆژوەكەت بشكێنیت بۆ ئەوەى عومرە بكەیت بە چوست وچالاكیەوە بەرۆژ باشترە بۆت كە بەرۆژو بمێنیتەوە، و بەشەو عومرەكەت بكەیت، وە پێغەمبەرى خوا  ـ ﷺ ـ  جارێكیان لە سەفەردا بوو لە غەزاى فەتح ئەوەبوو خەڵكانێك هاتن بۆ لاى و وتیان: ئەى پێغەمبەرى خوا خەڵكى بەهۆى رۆژوەوە تووشی ناڕەحەتى بوون و چاوەڕێی تۆ دەكەن چی دەكەیت، لەو كاتەدا دواى عەصر بوو، پێغەمبەرى خوایش  ـ ﷺ ـ  داواى ئاوى كرد و بەپێش چاوى خەڵكیەوە خواردیەوە، كەوابوو لە كاتى سەفەردا رۆژوەكەى شكاند بەڵكو لە كۆتایی رۆژەكەشدا بوو^(٢)، هەموو ئەو كارە بۆ ئەوەبوو روونى بكاتەوە بۆ ئوممەت كە ئەو كارە دروستە، وە زۆركردنى خەڵكانێك بۆ رۆژو گرتن بەناڕەحەتى لەسەفەردا پێچەوانەى سوننەتە، و ئەو فەرموودەیە بەسەریاندا جێ بەجێ دەبێت كە دەفەرموێت: (( ليس من البر الصيام في السفر))^(٣).
سەرچاوە : کتێبی فتاوى أرکان الإسلام: زاناى پایەبەرز : محمد بن صالح العثیمین - رحمه الله -

(١) أخرجه البخاري: كتاب المغازي/ باب غزوة الفتح في رمضان (4275).
(٢) أخرجه مسلم: كتاب الصيام/ باب جواز الصوم والفطر في شهر رمضان للمسافر في غير معصية (1114).
(٢) تقدم تخريجه .