بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە ، وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا ، وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.

گەر بابەتەکە بەو شێوەیە بێت کە باست کردووە بەوەی خوێن بەهۆی جیماعەوە دێت ، و خوێنەکە خوێنی حەیز و نیفاس نی یە ، ئەوا بۆت نی یە واز لە نوێژ بێنیت بەو هۆیەوە ، چونکە ئەوەی ڕێگری دەکات لە نوێژ تەنها خوێنی حەیز و نیفاسه .

عائشة خوای لێی ڕازی بێت دەڵێت : جَاءَتْ فَاطِمَةُ بِنْتُ أَبِي حُبَيْشٍ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّي امْرَأَةٌ أُسْتَحَاضُ فَلَا أَطْهُرُ أَفَأَدَعُ الصَّلَاةَ ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا إِنَّمَا ذَلِكِ عِرْقٌ وَلَيْسَ بِحَيْضٍ..) رواه البخاري ( 228) ومسلم (333).
واتە: فاتیمەی کچی حوبەیش هات بۆلای پێغەمبەر صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وگوتی: ئەی پێغەمبەری خوا صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ من ئافرەتێکم توشی ئیستیحازە دەبم ، واتە: (خوێنم بەهۆی نەخۆشیەوە دێت) و پاک نابمەوە ئایا واز لەنوێژ بێنم ؟
پێغەمبەری خوا صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فەرمووی: نەخێر ئەوە تەنها خوێنی دەمارێکە و حەیز نی یە .

جا شێخ محمد المختار الشنقيطي لەبارەی ئەو بەشەی فەرمایشتەکەی پێغەمبەرەوە ﷺ : ( إنما ذلك عرق ) دەڵێت: بەڵگەیە لەسەر ئەوەی نەزیف بوون بەهۆی ئیستیحازەوە حوکی حەیزی نی یە ، ئەمەش بەکۆ دەنگی زانایان  "سنن الترمذي".

وە شێخ محمد بن صالح العثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەڵێت :
ئەو خوێنەی کە لەئەنجامی نەشتەرگەری دا دێت حوکمی خوێنى حەیزی نی یە ، لەبەر ئەو فەرموودەیەیی پێغەمبەر ﷺ لە بارەی ئافرەتێکەوە کە لەحەیزدایە و فەرمویەتى: ( إن ذلك دم عرق ) ؛ لەمەدا ئاماژە هەیە بەوەی گەر خوێن بەهۆی دەمارەوە بوو ، ولەوانەش خوێنی نەشتەرگەری ئەوا بەحەیز ئەژمار ناکرێت ، وئەو شتانەی کەبەهۆی حەیزەوە حەڕام دەبن شموولی ئەمە ناکات ، وپێویسته لەسەری نوێژ بکات وڕۆژوو بگرێت گەر لەڕەمەزاندا بوو " انتهى من "مجموع الفتاوى" (11/277)

بەڵام دەبێ ئاگاداری ئەووە بن دەرچوونی خوێن لەداوێنی ئافرەتەوە دەست نوێژ دەشکێنێت با خوێنی حەیزیش نەبێت، وپێویستە لەسەری بۆ هەموو نوێژێک دوای هاتنی کاتەکەی دەست نوێژ بشۆرێت و شتێک لەگەڵ خۆی هەڵگرێت کەڕێگری دەکات لەدەرچوونی خوێن لەکاتی نوێژدا .

سەبارەت بە حوکمى خوێنى دواى نەمانى پەردەری کچێنى : 

دەرچوونی خوێن دوای نەمانی کچێتی ڕێگری ناکات لەنوێژ وڕۆژوو ، چونکە ئەو خوێنەی کە بەهۆی نەمانی پەردەی کچێنی یەوە دێت خوێنی حەیز نی یە  ،گەر دوای زواج و جیماعی یەکەم ئافرەت توشی نەزیفی بوو ئەوا کە کاتى نوێژ هات دەست نوێژ دەگرێت و بە شتێک دامێنى قایم دەکات تا ڕێگری بکات لە دەرچونى خوێن .

والله أعلم .