ئایا بەكارهێنانی (كلێنكس) بۆ خۆ خاوێنكردنەوە: ماڵپەڕی وەڵامەکان
ئایا بەكارهێنانی (كلێنكس) بۆ خۆ خاوێنكردنەوە
پرسیار:

ئایا بەكارهێنانی (كلێنكس) بۆ خۆ خاوێنكردنەوە دروسته؟ یان تەنها بۆ زەرورەت لە كاتی نەبوونی ئاو دەتوانی بەكار بێنی؟  و ئەگەر كەسێك خۆی بە(كلێنكس) خاوێن كرد پێویستە كاتی نوێژ كە ئاو پەیدابوو خۆی بە ئاو خاوێن بكاتەوە؟

وەڵامی پرسیارەکە بە پوختی:

دروستە بەرد ـ بەمەرجێك سێ بەرد بێت ـ یان (كلینكس) یان هەرشتێك لەم بابەتانە بەكار بهێنرێن بۆ خۆ خاوێن كردنەوە، بێجگە لە سێ شت:
* ئێسك.
* پسلی گیاندار. 
* هەر شتێك كە حورمەتی هەبێ.
 ئەمەش پەیوەندی بە زەرورات و نەبوونی ئاوەوە نییە، بۆیە پێویست ناكات پاش بەكارهێنانی ئەم شتانە لە خۆ خاوێنكردن، دووبارە خۆت بە ئاو خاوێن بكەی، بەڵام باشتر وایە خۆ خاوێنكردن بە ئاو بێت، چونكە لە خۆ خاوێنكردندا ئەصل بەكارهێنانی ئاوە، چونكە ئاو باشترین خاوێنكەرەوەیە.

دروستە بەرد ـ بەمەرجێك سێ بەرد بێت ـ یان (كلینكس) یان هەرشتێك لەم بابەتانە بەكار بهێنرێن بۆ خۆ خاوێن كردنەوە، بێجگە لە سێ شت:
* ئێسك.
* پسلی گیاندار. 
* هەر شتێك كە حورمەتی هەبێ.
 ئەمەش پەیوەندی بە زەرورات و نەبوونی ئاوەوە نییە، بۆیە پێویست ناكات پاش بەكارهێنانی ئەم شتانە لە خۆ خاوێنكردن، دووبارە خۆت بە ئاو خاوێن بكەی، بەڵام باشتر وایە خۆ خاوێنكردن بە ئاو بێت، چونكە لە خۆ خاوێنكردندا ئەصل بەكارهێنانی ئاوە، چونكە ئاو باشترین خاوێنكەرەوەیە.

بەڵگە:
1 ـ عن أبي هريرة ( رضي الله عنه) عن النبـي () قال : نزلت هذه الآية في أهل قباء:[فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ](1) قال: كانوا يستنجون بالماء، فنزلت فيهم هذه الآية (2).
2 ـ عن عبد الرحمن بن يزيدٍ قال: قيل لسلمان ( رضي الله عنه) : قد علَّمكم نبيُكم كل شيْ حتى الخِرَاءة؟ فقال سلمان : ((أجل، نهانا أن نَسْتَقْبِلَ القِبْلَةَ بغائطٍ أو ببول، أو ان نَسْتَنْجيَ باليمين، و أن يستنجي أحدنا بأقل من ثلاثة أحجار، و أن يستنجي برجيعٍ أو عظم ))(3)  
3 ـ عن خزيمة بن ثابت ( رضي الله عنه) أن النبـي () سئل عن الإستطابة، فقال: ((بثلاثة أحجار ليس فيها رجيع))(4) . ترجمه ابن تيمية الجد في كتابه المنتقى(1\92) تحت باب (إلحاق ماكان في معنى الأحجار بها).
4 ـ عن عبدالله بن مسعودٍ ( رضي الله عنه) أن النبـي () قال: 
((أتاني داعي الجن، فذهبتُ معه، فقرأتُ عليهم القرآن)). قال بن مسعود : فانطلق بنا فأرانا آثارهم و آثار نيرانهم، و سألوه الزاد فقال: ((لكم كلُّ عَظمٍ ذُكِرَ اسم الله عليه، يقعُ في أيديكم أوفر ما يكون لحماً و كلُّ بعرةٍ عَلَفٌ لدوابكم)) فقال رسول الله () :(( فلا تستنجوا بهما، فإنهما طعامُ إخوانكم))(5) .
و ترجمه ابن تيمية الجد في كتابه المنتقى (1\94) تحت باب : النهي أن يستنجى بمطعومٍ و بما له حُرمة. و قال بعدها : وفيه تنبيهٌ على النهي عن إطعام الدواب النجاسة.


(1) التوبة: 108
(2) رواه أبو داود في سننه(44) و الترمذي في جامعه (3100) و ابن ماجه في سننه(357) و للحديث شواهدٌ تصح بها، و ينظر: الإستعاب في بيان الأسباب (2\333 ـ 340)
(3) رواه مسلم في صحيحه(262) و أبو داود في سننه(7) و الترمذي في جامعه(16) وقال: حيثٌ حسنٌ صحيح.
(4) رواه أحمد في المسند (5\213) و أبوداود في سننه (41).
(5) رواه أحمد في المسند (1\436 ـ 457) و مسلم في صحيحه (150).


مامۆستا سامی مصطفی حسن

سەردان: ٢,٩٥٥ بەش: ئادابەکانى چونە سەرئاو