زانای پایەبەرز شێخ محمد بن صالح العثیمین بەڕەحمەت بێت دەڵێت: نواصب، ئەوانەن كە دوژمنایەتیان داناوە دژ بە ئال و خانەوادەی پێغەمبەر  و تانەیان لێدەدەن و قسەیان پێدەڵێن، بەوەش دژ و بەرانبەری شیعە و ڕافزەن.
زانای پایەبەرز ابن تەیمیەش بەڕەحمەت بێت دەڵێت: ئەهلی سوننە ئەوانەن كە خانەوادەی پێغەمبەریان خۆشدەوێت و وەسیەتی پێغەمبەر لەبارەیانەوە دەپارێزن و دەیانپارێزن و خۆیانیش بەری دەكەن لە ڕێچكەی شیعە و ڕەوافز كە جنێو و تانەو تەشەر دەدەن لە هاوەڵان و هەروەها خۆیانیش بەری دەكەن لە ڕێچكەی نەواصبیش كە ئازاری خانەوادە و ئالوبەیتی پێغەمبەر دەدەن.
جا بۆیە نەواصب ئەوانەن كە دوژمنایەتی ئالوبەیت دەكەن، بەتایبەت عەلی ڕەزای خوای لێبێت و تانەی لێدەدەن و بەفاسق و بێباوەڕیشی دەزانن.
لەكاتێكدا ئيمامی عەلی لە یەكەمین كەسەكان بووە كە موسڵمان بووە و خوای گەورەش دەفەرموێ :  ( وَالسَّابِقُونَ الأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالأَنصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِيَ اللّهُ عَنْهُمْ وَرَضُواْ عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَداً ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ) التوبة/100
 واتە: خوای میهرەبان لەوانەی كە پێشكەوتن و یەكەم كەس بوون لە ئیسلام بوون و خزمەتكردنی ئیسلامدا لەكاروانی كۆچبەران و پشتیوانان وئەوانەی كەبەڕێكوپێكی شوێنیان كەوتوون، ڕازی بووەو ئەوانیش لەو ڕازی بوون، باخەكانی بەهەشتی بۆ ئامادەكردوون كەچەندەها ڕووبار بەبەردەم كۆشكەكانی وبەژێر درەختەكانیدا دەڕوات، هاوڕێ‌ لەگەڵ نەمریدا بۆ هەمیشەش تیایدا دەمێننەوە، ئەو سەرئەنجامە سەركەوتنێكی زۆر گەورەیە.

وە گومانی تێدا نیە كە ئیمامی عەلی یەكێكە لە باشترین هاوەڵانی پێغەمبەری خوا ﷺ و چەندین فەرموودە هاتووە سەبارەت بە فەزڵی ئیمامی عەلی لەوانە : 

١. ئەبو هورەیرە ڕەزای خوای لێ بێ ئەڵێ پێغەمبەری خوا ﷺ لە ڕۆژی خەیبەردا فەرمووی : (ئاڵاكە دەدەمە دەستی پیاوێكەوە ، خوا و پەیامبەرەكەی خۆشیان دەوێت و ئەویش خوا و پێغەمبەرەكەی خۆش دەوێت ) أخرجه البخاري : كتاب فضائل , باب مناقب علي . ومسلم: كتاب فضائل الصحابة، باب من فضائل علي
 ئەوە بوو ئاڵاكەی دا بە دەستی ئیمامی عەلی ڕەزای خوای لێ بێ.
٢. وە ئیمامی عەلی ڕەزای خوای لێ بێ  دەفەرموێ : پێغەمبەری خوا ﷺ پێی وتم : (كەس خۆشتی ناوێ مەگەر موسڵمان ، كەسیش ڕقی لێت نابێ مەگەر مونافیق) أخرجه مسلم في كتاب الإيمان
٣. وە سەعیدی كوڕی ئەبی وەقاص ڕەزای خوای لێ بێ ئەفەرموێ : پێغەمبەری خوا ﷺ بە عەلی فەرموو : (تۆ بۆ من وەك هارونی بۆ موسا، بەڵام ئەوەندە هەیە پەیامبەر دوای من نییە) أخرجه البخاري: كتاب فضائل الصحابة، باب مناقب علي 

وە سەبارەت بە حوكمی ئەو كەسانەی كە جنێو دەدەن بە هاوەڵان و تانەو تەشەری لێ دەدەن كە ئیمامی عەلی یەكێكە لەهاوەڵان ئەوا :
 پێغەمبەری خوا ﷺ دەفەرموێت: " لَا تَسُبُّوا أَصْحَابِي، لَا تَسُبُّوا أَصْحَابِي. فَوَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ، لَوْ أَنَّ أَحَدَكُمْ أَنْفَقَ مِثْلَ أُحُدٍ ذَهَبًا مَا أَدْرَكَ مُدَّ أَحَدِهِمْ وَلَا نَصِيفَهُ ".
 واتە: جنێو مەدەن بەیارانی من، جنێو مەدەن بەیارانی من، سوێندم بەو كەسەی گیانی منی بەدەستە گەریەكێ‌ لە ئێوە بەئەندازەی كێوی ئوحود ئاڵتون بكات بەخێر، ناگات بە مشتی یەكێ‌ لەوان و، بەنیوەی مشتێكیش.
   لە فەرموودەیەكی تردا دەفەرموێت: "  مَنْ سَبَّ أصْحابي، فَـعَلَيْهِ لَعْنةُ اللهِ وَالملائكةِ والنّاسِ أَجْـمعين "
واتە: ئەوەی جنێو بە هاوەڵانم دەدات ئەوا نەفرەتی خواو فریشتەكان و هەموو خەڵكی لەسەر بێت.

 پێشەوا ئەحمەدی كوڕی حەنبەل رحمە الله دەڵێت: " لە سوننەتەوەیە كە بە چاكە باسی هاوەڵان بكرێت و بێ دەنگ بی لەوەی ڕووی داوە لەنێوانیاندا، وە هەركەسێك جنێو بە یەكێك لە هاوەڵان بدات یان بەهەموویان ئەوا بیدعەچیەكی ڕافزیە، وە بۆ هیچ كەسێك دروست و ڕەوا نیە كەبە خراپە ناویان بهێنێت وباسی خراپەكانیان بكات و تانەیان لێ بدات، ئەوەشی ئەو كارە بكات ئەوا پێویستە لەسەر كاربەدەست كە ئەدەب وسزای بدات و بۆی نیە لێی خۆش بێت بەڵكو تۆڵەی لێ دەسێنێت وپاشان داوای تۆبەی لێ دەكرێت ئەگەر تۆبەی كردو پەشیمان بوویەوە ئەوا بەرەڵادەكرێ‌، ئەگەرنا دووبارە سزای دەدرێت و بەند دەكرێ هەتا ئەو كاتەی پەشیمان دەبێتەوەو دەگەڕێتەوە" .

شێخی ئیسلام ئیبن تەیمیە رحمە الله دەڵێت: " لە بنچینەكانی ئەهلی سوننەوجەماعە ئەوەیە كە دڵ وزمانیان پاك وسەلامەتە بەرانبەر بە هاوەڵانی پێغەمبەری خـوا ﷺ  وەكو خوای پەروەردگار وەصفیانی كردووە و دەفەرموێت: (وَالَّذِينَ جَاءُوا مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ)

 پێشەوا أبی زرعە رحمه الله دەڵێت: " ئەگەر بینیت یەكێك لە شكۆی هاوەڵێك لە هاوەڵان كەم دەكاتەوەو كەموكورتی دەرئەخات ئەوا بزانە ئەو كەسە زندیقە، ئەوەش لەبەر ئەوەی لای ئێمە پێغەمبەر حەقە، قورئان حەقە، و ئەو قورئان وسوننەتەش هاوەڵانی پێغەمبەر ﷺ بۆ ئێمەیان گێڕاوەتەوە، بۆیە ئەوانەی تانە لە هاوەڵان دەدەن دەیانەوێ‌ گێڕەرەوەكانمان كە شاهێدمانن زامدار ولەكەدار بكەن، بۆ ئەوەی قورئان وسوننەت بەتاڵ بكەنەوە، كەوابوو خۆیان لەپێشترن بۆ ئەوەی لەكەدار بكرێن ئەوانن زندیقەكان" .

لەدیارترین ئەو گروپانەش كە دژایەتیان بۆ عەلی ڕاگەیاند بریتین لە خەوارج.
گومانی تێدا نییە كە ئەم ڕێچكە و ڕێبازەش تانەدان و گومان دروستكردنە لە خودی دین چونكە ئەو هاوەڵانەی كە بەرتانە و قسە و جنێوی ئەوان بوونەتەوە هەر ئەوانەن كە ئیسلامیان بۆ ئێمە گواستۆتەوە.

جا بۆیە ئەم گروپانە باش وایە بناسرێن بۆ ئەوەی موسڵمانی عەقیدەپاك و ئەهلی سوننە لێیان بەئاگا بێت و فریو نەخوات، چونكە یەكێك لە نیشانەكانی ئەهلی بیدەع ئەوەیە كە تانە دەدەن لە ئەهلی سوننە و بەكەمیان دەزانن.
وە لەو سەرچاوانەش كە باسی ئەم بابەتە دەكەن و ڕەدیان دەدەنەوە زۆرن سوپاس بۆ خوا، لەوانە: كتێبی منهاج السنە ی شێخی ئیسلام ابن تەیمیە بەڕەحمەت بێت.

نسأل الله أن يلهمنا وإياك اتباع كتابه وسنة نبيه صلَّى الله عليه وسلَّم وأن يجيرنا من مضلات الفتن ما ظهر منها وما بطن .