نیەتى ڕۆژوو:
نیەتى ڕۆژووى فەرز دەبێ لەشەودا بهێنیت پێش دەركەوتنى فەجر:
گەر سەلمێنرا كە مانگى ڕەمەزان دەستى پێ كردووە، بەبینینى مانگ بەچاو، یان بەشایەتى دان، یان بە تەواو كردنى سی ڕۆژى مانگى شەعبان، ئەو كاتە پێویستە لە سەر هەموو موسوڵمانێك هەر لە شەوەوە (واتە: پێش دەركەوتنى فەجر) نیەتى ڕۆژووى هەبێ، لە بەر ئەم فەرموودەیەى پێغەمبەر ﷺ كە دەفەرمووێ:" مَنْ لَم يُجْمِع الصِّيَامَ قَبْلَ الفَجْڕ فَلا صِيَامَ لَهُ " (1)
واتە: ئەو كەسەى نیەتى ڕۆژووى نەبێت پێش دەركەوتنى فەجر ئەوا ڕۆژوەكەى بەتاڵە.
وەدەفەرمووێ: " مَنْ لَمْ يُبَيِّت الصِّيَامَ مِن الليلِ فَلا صِيَامَ لَهُ " (2)، بەهەمان واتا.
تێبینى: نیەتیش جێگاى دڵە و ووتنى بە زمان بیدعەیە و گومڕایىیە هەرچەندە هەندێك لە خەڵكى بەچاكیشی بزانن.
بوونى نیەت پێش دەركەوتنى فەجر تایبەتە بەڕۆژووى فەرزەوە، چونكە پێغەمبەر ﷺ دەهاتە لاى دایكە (عائیشە) ـ ڕەزاى خواى لێبێت ـ لە ڕۆژانێك جگە لە ڕۆژانى ڕەمەزان و دەیفەرموو: " هَلْ عِنْدَكُم غَذَاءٌ ؟ وَإلا فَإنِّي صَائِم " (3)
واتە: لە كاتى خواردنى بەیانیاندا پێغەمبەر ﷺ بە دایكە (عائیشە) ى دەفەرموو: خواردنتان لا هەیە ؟ ئەگەر نا ئەوا من بەڕۆژووم.
هەروەها سەلمێنراوە لە كردەوەى هاوەڵانى پێغەمبەر ﷺ لە وانەش:(أبي الدرداء) و (أبي طلحة) و (أبي هريرة) و (ابن عباس) و (حذيفة بن اليمان)، ڕەزاى خوا لە هەموویان بێ، و خواى پەروەردگار لە گەڵ یاندا لە ژێر ئاڵاى سەروەرى كوڕانى ئادەم كۆمانكاتەوە.(4)
ئەمە لە ڕۆژووى سوننەتدایە و بەڵگەشە لە سەر ئەوەى كە بوونى نیەت پێش دەركەوتنى فەجر تەنها لە ڕۆژووى فەرزدایە نەك لە ڕۆژووى سوننەتدا خواى پایە بەرزیش زاناترە.
مامۆستا عدنان بارام
=======================
(1)أخرجه أبو داود رقم: (2454)، وابن خزيمة رقم: (1933)، والبيهقي: (4 / 202) من طريق ابن وهب، عن ابن لهيعة ويحيى بن أيوب عن عبدالله بن أبي بكر بن حزم، عن ابن شهاب، عن سالم بن عبدالله عن أبيه، عن حفصة. وفي لفظ عند الطحاوي في (سرح معاني الأثار): (1 / 54): " يبيت " من الطريق نفسه. وأخرجه النسائي: (4 / 196)، والترمذي رقم: (730) من طريق آخر عن يحيي به، وسنده صحيح.
(2)أخرجه النسائي: (4 / 196)، والبيهقي: (4 / 202)، وابن حزم: (6 / 162) من طريق عبد الرزاق عن ابن جريج عن ابن شهاب به، وسنده صحيح، لولا عنعنة ابن جريح، ولكنه صحيح بما قلبه.(3)أخرجه المسلم رقم: (1154).
(4)انظرها وتخريجها في (تغليق التعليق): (3 / 144 ـ 147).