بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.

یەکەم : دوعا كردن لە نیوەى شەودا و كاتى سەحەر: خواى گەورە فەرموویەتى: {وَبِالأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُون}[الذاريات:18] واتە: لەكۆتایی شەویش پێش دەركەوتنی سپێدە داوای لێخۆشبوونی تاوانەكانیان لە خواى پەروەدگار دەكرد .
پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: " ينزل ربُنا كلَّ ليلةٍ إلى السماء الدنيا حين يبقى ثلث الليل الأخر ، يقول : من يدعوني فأستجيب له ، من يسألني فأعطيَه ، من يستغفرني فأغفر له ""(1)
واتە: خواى پەروەردگارمان هەموو شەوێك دادەبەزێتە ئاسمانى دونیا ئەو كاتەى كە سێ یەكى شەو دەمێنێت و دەفەرموێت: كێ بانگم لێ دەكات تا وەڵامى بدەمەوە, كێ داوام لێ دەكات تا پێى ببەخشم،كێ داواى لێخۆشبوونم لێ دەكات تا لێى خۆش بم.

دوەم : دواى نوێژە فەرزەكان واتە پێش سەلام دانەوە وەكو پێشەوا ابن تیمیە وابن القیم و ابن عوسەیمین باسیان كردووە وپەسەندیان كردووە.  
 لە ئەبی ئومامەوە رضی الله عنه دەڵێت: وترا ئەى پێغەمبەرى خوا ﷺ  كام دوعا زوو وەڵام دەدرێتەوە؟ ئەویش فەرمووی: لەنیوە شەودا و لەكۆتایی نوێژە فەرزەكانەوە. (2)

سێیەم : لەنێوان و بانگ و قامەتدا: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: " الدعاءُ لا يُردُّ بين الأذان والإقامة فادعوا ""(3) واتە: دوعا لەنێوان بانگ و قامەتدا رەد ناكرێتەوە.

چوارەم : لەكاتى بانگ و باران باریندا: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: " ثنتان ما تُردان: الدعاء عند النداء وتحت المطر"(4) واتە: دوو كات هەیە دوعا تێیاندا رەد ناكرێتەوە: ئەوانیش لەكاتى بانگ و لەژێر باراندا.

پێنجەم : لەدواى نوێژى عەصر لەرۆژى هەینیدا هەتاوەكو خۆرئاوابوون: پێغەمبەرى خوا ﷺ  روونى كردۆتەوە كە لەرۆژى هەینیدا ساتێك هەیە هیچ كەسێك نییە كە لەو كاتەدا وەستابێت و نوێژ بكات و هاوكات بێت لەگەڵ ئەو ساتەدا و داواى هەر شتێك بكات ئیلا خواى گەورە پێى دەبەخشێت. (5)

شەشەم: لەكاتى سوجدەدا: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: " أقربُ ما يكون العبد من ربه وهو ساجد فأكثروا الدعاء ""(6) واتە: نزیكترین حاڵەتى بەندە لە خواى گەورەوە بریتیە لەكاتى سوجدە بۆیە زۆر دوعا بكەن.

حەوتەم : رۆژى عەرەفە: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: ( خير الدعاء دعاء يوم عرفة )(7) 
واتە: خێرترین دوعا دوعاى رۆژى عەرەفەیە.

هەشتەم : دوعاى تەحیات و پێش سەلام دانەوە كە بریتیە لە كۆتایی نوێژەكان. 

نۆیەم :  دوعاى موسڵمان بۆ براكەى بە پەنهانى و بێ ئاگایى خۆى: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى : " ما من مسلم يدعو لأخيه بظهر الغيب إلا قال الملك: ولك بمثل "" (8) واتە: هیچ موسڵمانێك نییە كە دوعا بۆ براكەى بكات بەبێ ئاگایی خۆى ئیلا فریشتەیەك هەیە پێى دەڵێت: بەهەمان ئەندازە بۆ خۆتیش.

دەیەم : دوعاى كەسی ناچار و پێ گیراو: واتە ئەو كەسەى كە نەخۆش وهەژار وتووشی بەڵاو كارەساتێك بووە: خواى گەورە فەرموویەتى:  {أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ}[النمل:62] واتە: ئەو خوایەى كە وەڵامى داواى كەسێك دەداتەوە كە تووشى بەڵاو ناخۆشى هاتووە و كارەساتەكەى لەسەر لادەبات.  
ئیمامى قورتوبی ڕەحمەتى خواى لێ بێ دەفەرموێ : (ضمن الله إجابة المضطر إذا دعاه)(9)

یانزەیەم : دوعاى ستەم لێكراو: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: " واتَّق دعوة المظلوم فإنه ليس بينها وبين الله حجاب "" (10) .واتە: خۆت بپارێزە لە دوعاى كەسی ستەم لێكراو چونكە لەنێوان ئەو و خواى گەورەدا هیچ پەردەیەك نییە.
پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى:" دعوة المظلوم مستجابة وإن كان فاجراً ففجورهُ على نفسه " (11) واتە: دوعاى ستەم لێكراو گیرایە ئەگەرچی فاجر وخراپەكاریش بێت خراپەكەى بۆ سەرخۆیەتى.

دوانزەیەم : دوعاى موسافر ورێبوار: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: " ثلاثُ دعوات مستجابات : دعوة المظلوم ، ودعوة المسافر ، ودعوة الوالد على ولده ""(12) واتە: سێ دوعا گیرادەبن: دوعاى ستەم لێكراو, دوعاى موسافر, دوعاى دایك وباوك لەسەر رۆڵەكەى.

سیانزەیەم : دوعاى دایك وباوك لەسەر رۆڵەكەى یان بۆ رۆڵەكەى: پێغەمبەرى خوا ﷺ  فەرموویەتى: " ثلاثُ دعوات لا تُرد : دعوة الوالد لولده ، ودعوة الصائم ، ودعوة المسافر ""(13) 
واتە: سێ دوعا گیرادەبن  و رەدناكرێنەوە: دوعاى دایك وباوك بۆ رۆڵەكەى، دوعاى رۆژوەوان و دوعاى موسافر.

(1) متفق عليه خ (1145) م (758)
(2) الترمذي والنسائي
(3) صحيح الجامع (3408 )
(4) صحيح الجامع الصغير (3078 )
(5) متفق عليه - البخاري (935) ومسلم (852)
(6) رواه مسلم ( 482) وأبو داود
(7) مالك والترمذي صحيح الجامع (3274)
(8) رواه مسلم ( 2732 ) وأبو داود
(9) تفسير القرطبي
(10) متفق عليه    
(11) رواه أحمد ، وفي صحيح الجامع ( 3382 )
(12) صحيح الأدب المفرد ( 372 )
(13) صحيح الجامع ( 2032 )