ڕاى بەڕێزتان چییە سەبارەت بەوەى كە مردوو دوادەخات لەوەى بنێژرێت لەپێناو گەیشتنى هەندێ لە خزم و كەسوكار لە شوێنى دوورەوە؟
ئەوەى مەشروعە دەربارەى مردوو ئەوەیە كە پەلەبكرێت و خێرابكرێت لە ئامادەكردنیدا، لەبەر فەرموودەى: (( أسرعوا بالجنازة، فإن تلك صالحة فخيرٌ تقدمونها إليه، وإن تك سوى ذلك فشر تضعونه عن رقابكم)). واتە: پەلەبكەن لە ناشتنى مردوو، چونكە ئەگەر كەسێكى چاك بێت ئەوا بەرەو خێر و چاكەى دەبەن و ئەگەریش وا نەبێت و جگەلەوە بێت ئەوا خراپترین شتێكە هەڵتان گرتووە لەسەر شانتان. وە نابێت مردوو دوابخرێت لەپێناو گەیشتنى هەندێ خزم و كەسوكارى مەگەر چەند ساتێكى كەم نەبێت، ئەگەرنا پەلەكردن ونەهێشتنەوەى باشترە.
ئەوەى مەشروعە دەربارەى مردوو ئەوەیە كە پەلەبكرێت و خێرابكرێت لە ئامادەكردنیدا، لەبەر فەرموودەى: (( أسرعوا بالجنازة، فإن تلك صالحة فخيرٌ تقدمونها إليه، وإن تك سوى ذلك فشر تضعونه عن رقابكم)) (١). واتە: پەلەبكەن لە ناشتنى مردوو، چونكە ئەگەر كەسێكى چاك بێت ئەوا بەرەو خێر و چاكەى دەبەن و ئەگەریش وا نەبێت و جگەلەوە بێت ئەوا خراپترین شتێكە هەڵتان گرتووە لەسەر شانتان. وە نابێت مردوو دوابخرێت لەپێناو گەیشتنى هەندێ خزم و كەسوكارى مەگەر چەند ساتێكى كەم نەبێت، ئەگەرنا پەلەكردن ونەهێشتنەوەى باشترە، وە ئەگەریش ئەو كەسوكار و خزمانە گەیشتن ئەوا دەتوانن بگەنە سەر گۆڕەكە وەكو پێغەمبەرى خوا ﷺ ئەو كارەى كردوە كاتێك نوێژى كرد لەسەر گۆڕى ئەو ئافرەتەى كە خزمەتى مزگەوتى دەكرد و بەویان نەوتبو كە نێژراوە وفەرمووى: (( دلوني على قبرها)) واتە: گۆڕەكەیم پیشان بدەن، ئەوانیش پیشانیان دا و نوێژى لەسەر كرد(٢).
سەرچاوە : کتێبی فتاوى أرکان الإسلام: زاناى پایەبەرز : محمد بن صالح العثیمین - رحمه الله –
(١) البخاري، كتاب الجنائز، باب السرعة في الجنازة 1315، ومسلم في الجنائز باب السرعة في الجنازة 944.
(٢) البخاري، كتاب الجنائز، باب الصلاة على القبر بعدما يدفن (1337)، ومسلم في الجنائز باب الصلاة على القبر 956.