وێنە و دیمەنی ڕوح لەبەر لەسەر پۆشاك‌و دیوار‌و كاغەز‌و شتی ‏لەو جۆرانە دروستە؟: ماڵپەڕی وەڵامەکان
وێنە و دیمەنی ڕوح لەبەر لەسەر پۆشاك‌و دیوار‌و كاغەز‌و شتی ‏لەو جۆرانە دروستە؟

بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.
‏«عبدالله»ی كوڕی«مسعود» لە پێغەمبەرەوە‏ دەیگێرێتەوە كە ‏فەرموویەتی: ‏« إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَذَابًا عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ الْمُصَوِّرُونَ » . رواه البخاري انظر الفتح 10/382   واتە: « سەخترین‌و توند ترین سزا لای خوا لە ڕۆژی دوایدا بۆ وێنەگرەكانە ‏‏»
‏«أبوهریرە» لە پێغەمبەرەوە‏ ‏ دەیگێرێتەوە كە فەرموویەتی:‏
«وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذَهَبَ يَخْلُقُ كَخَلْقِي، فَلْيَخْلُقُوا حَبَّةً، وَلْيَخْلُقُوا ذَرَّةً». رواه البخاري انظر فتح الباري 10/385
‏ واتە: « خوای گەورە فەرمووی: كێ‌ لەو كەسە ستەمكارترە كە بیەوێ‌ ‏دروست بكات وەكو دروست كراوەكانی من, جا با بتوانێ دەنكە گەنمێك یان ‏دەنكە جۆیەك دروست بكات»
‏«عبدالله»ی كوڕی«عباس» لە پێغەمبەرەوە‏ ‏ دەیگێرێتەوە كە ‏فەرموویەتی:‏
‏«كُلُّ مُصَوِّرٍ فِي النَّارِ يَجْعَلُ لَهُ بِكُلِّ صُورَةٍ صَوَّرَهَا نَفْسًا فَتُعَذِّبُهُ فِي جَهَنَّمَ» رواه مسلم 3/1671
‏واتە: « هەموو وێنەگر‌و وێنەكێشێك لەناو ئاگردایە، بەهەر وێنەیەك كە ‏گرتویەتی یان كردو‌ویەتی نەفسێكی بۆ دروست دەكرێ‌و لەناو دۆزەخدا سزا ‏دەدرێ‌ پێ ی »
جا «عبدالله»ی كوڕی«عباس» وتی: ئەگەر هەر ڕەسم دەكەیت‌و وێنە ‏دەكێشی، ئەوا وێنەی دارێك بكە، وێنەی شتێك بكە كە روح لەبەر نەبێ .‏
جا ئەم فەرموودانە بەڵگەن لەسەر حەرامێتی وێنەی روح لەبەر، ئیتر ‏ئادەمیزاد بێ، یان ئاژەڵ وگیانداران بێ، وە جیاوازی نی یە وێنەكە سێبەری ‏هەبێ (واتە پەیكەربێ) یان سێبەری نەبێ (واتە لەسەر شتێك بێ). هەروەها ‏جیاوازی نی یە وێنەكە چاپكراو بێ یان كێشرابێ یان وێنەكرابێ یان ‏هەڵكەندرابێ یان نەقش كرابێ یان هەڵكۆڵرابێ یان لەقاڵب درابێ و لێی ‏دەرهێنرابێ یان شتی تری لەو جۆرانە بێ، هەموویان حەرامن‌و قەدەغەكراون، ‏چونكە فەرموودەكان كە دەربارەی حەرامێتی وێنەن گشتگیرن‌و هەموو ئەوانە ‏دەگرێتەوە .‏
موسڵمان ئەوكەسەیە كە ملكەچی دەقەكانی شەرع بێت‌و، مشتومڕو ‏دەمەوەری نەكات بەرامبەر دەقەكان‌و بیانووی بێ سەروبەرە نەهێنێتەوە‌و بڵێ ‏خۆ من ئەو وێنانە ناپەرستم وكوڕنوشی بۆنابەم !!‏
وە ئەگەر كەسیكی عاقڵ‌و ژیرو فامیدە، بە دڵ بڕوانێ‌‌و بەجوانی بیر بكاتەوە ‏لە‌و خراپە‌و نەگبەتیانەی كە ئەنجامی بڵاوبونەوەی وێنەوە كەوتوونەتەوە لەم ‏سەردەمەدا، ئەوا شتێك لە‌و حیكمەت‌و كارلەجێیەی شەریعەتی بۆ دەردەكەوێ‌ ‏كە بە هۆیەوە وێنەی حەرامكردووە‌و ڕێگەی لێ گرتووە.‏
بەشێكی زۆری ئەو وێنەو ڕەسمانەی كە ئەمڕۆ بەربڵاون سەرچاوەیەكی ‏حاشاهەڵنەگرن بۆ بەدڕەوشتی‌و خراپەكاری‌و بێ ئابڕوی‌و وروژاندنی ئارەزوات‌و ‏پەلكێش بوون بەرەو داوێن پیسی.‏
كەوابوو وە ئەو بەدڕەوشتی‌و خراپەكاری‌و بێ ئابڕویەی كە دروست بووە‌و ‏بۆنەتە مایەی وروژاندنی ئارەزوات‌ و رێگە خۆشكەرن بەرەو داوێن پیسی ، ‏بەشێكی زۆریان لەو وێنە‌و ڕەسمانەوە سەرچاوە دەگرن .‏
وە پێویستە لەسەر موسڵمان وێنەو دیمەنی گیاندار لە ماڵەكەیدا دانەنێ، ‏تاوەكو نەبێتە هۆكار‌و ڕێگر لە هاتنە ژورەوەی«ملائكە»ی ڕەحمەت.چونكە ‏پێغەمبەر ‏‏ فەرمووی:‏
«  لَا تَدْخُلُ الْمَلَائِكَةُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ وَلَا تَصَاوِيرُ » رواه البخاري انظر الفتح 10/380 واتە: « مەلائیكە ناچێتە ‏ماڵێكەوە كە سەگ‌و وێنەی تێدابێ »‏
وە لە هەندێ ماڵدا پەیكەری وا دەبینرێ هەندێكیان پەرستراوی كافران بووە ‏لە كۆندا، لەماڵدا دایدەنێ بەبیانوی ئەوەی ئەمە كەلەپورە، یان بۆ مەبەستی ‏جوانی، ئا ئەمە حەرامێتێ یەكەی سەخترو قورسترە لەوانی تر .‏
هەروەها وێنەی هەڵواسراو تاوانەكەی توند ترە لەچاو وێنەیەك ‏هەڵنەواسرابێ، چونكە چەندەها وێنەی هەڵواسراو سەری كێشاوە بۆ ‏بەگەورەگرتن‌و بە پیرۆز ڕاگرتنی وێنەكە، وە بەهۆیەوە چەندەها جار خەم‌و ‏خەفەت‌و دڵتەنگی تازە دەبێتەوە.‏
وە نابێ وێنە‌و ڕەسم بۆ مەبەستی یادگاری هەڵواسرێ، چونكە یادكردنی ‏ڕاست ئەوەیە لەدڵدابێ‌و دوعای خێری بۆ بكرێ لە خوا داوای ڕەحمەتی بۆ ‏بكرێ، نەك وێنەكەی هەڵبگیرێ‌و هەڵواسرێ.‏
بۆیە پێویستە هەرچی وێنەو ڕەسم هەیە لەماڵ دەركرێ‌‌و نەهێڵرێ‌و لەناو ‏ببرێ، مەگەر زۆر قورس‌وگران‌و نارەحەت بێ وەكو ئەو وێنانەی بونەتە بەڵا‌و ‏گشت لایەكی گرتۆتەوە‌و زۆر كون‌و كەلەبەری تەنیوەتەوە، بۆ نمووونە وێنەی ‏سەر قوتو‌وی خواردن، یان ئەو وێنانەی لەقاموس‌و فەرهەنگ‌و پەرتوك‌و ‏سەرچاوەكاندا هەیە وسودی لێ دەبینرێ، جا ئەوانەی كە بێ سوودە دەبێ ‏بەگوێرەی توانا هەوڵی لابردنیان بدرێ‌، وە پێویستە ئاگاداربین لەو وێنە ‏خراپانەی كە لەپەرتوكەكاندا هەیە‌و بەسادەو ئاسانیان نەزانین .‏
وە هەندێ‌ لەو وێنەو ڕەسمانەی كە زەرورەتن پێویستە پارێزگاریان لێ بكرێ ‏وەكو وێنەی ناسنامە، وە هەندێ لە زانایان ڕێگەیان داوە بەو وێنانەی كەسوك ‏كراون وەكو وێنەیە بكەوێتە ژێر پێ وە.‏

سەردان: ٤,٤٢٢ بەش: تاوانه‌كان