بسم الله الرحمن الرحیم
سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى.
«عبدالله»ی كوڕی«مسعود» لە پێغەمبەرەوە ﷺ دەیگێرێتەوە كە فەرموویەتی: « إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَذَابًا عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ الْمُصَوِّرُونَ » . رواه البخاري انظر الفتح 10/382 واتە: « سەخترین‌و توند ترین سزا لای خوا لە ڕۆژی دوایدا بۆ وێنەگرەكانە »
«أبوهریرە» لە پێغەمبەرەوە ﷺ دەیگێرێتەوە كە فەرموویەتی:
«وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذَهَبَ يَخْلُقُ كَخَلْقِي، فَلْيَخْلُقُوا حَبَّةً، وَلْيَخْلُقُوا ذَرَّةً». رواه البخاري انظر فتح الباري 10/385
واتە: « خوای گەورە فەرمووی: كێ لەو كەسە ستەمكارترە كە بیەوێ دروست بكات وەكو دروست كراوەكانی من, جا با بتوانێ دەنكە گەنمێك یان دەنكە جۆیەك دروست بكات»
«عبدالله»ی كوڕی«عباس» لە پێغەمبەرەوە ﷺ دەیگێرێتەوە كە فەرموویەتی:
«كُلُّ مُصَوِّرٍ فِي النَّارِ يَجْعَلُ لَهُ بِكُلِّ صُورَةٍ صَوَّرَهَا نَفْسًا فَتُعَذِّبُهُ فِي جَهَنَّمَ» رواه مسلم 3/1671
واتە: « هەموو وێنەگر‌و وێنەكێشێك لەناو ئاگردایە، بەهەر وێنەیەك كە گرتویەتی یان كردو‌ویەتی نەفسێكی بۆ دروست دەكرێ‌و لەناو دۆزەخدا سزا دەدرێ پێ ی »
جا «عبدالله»ی كوڕی«عباس» وتی: ئەگەر هەر ڕەسم دەكەیت‌و وێنە دەكێشی، ئەوا وێنەی دارێك بكە، وێنەی شتێك بكە كە روح لەبەر نەبێ .
جا ئەم فەرموودانە بەڵگەن لەسەر حەرامێتی وێنەی روح لەبەر، ئیتر ئادەمیزاد بێ، یان ئاژەڵ وگیانداران بێ، وە جیاوازی نی یە وێنەكە سێبەری هەبێ (واتە پەیكەربێ) یان سێبەری نەبێ (واتە لەسەر شتێك بێ). هەروەها جیاوازی نی یە وێنەكە چاپكراو بێ یان كێشرابێ یان وێنەكرابێ یان هەڵكەندرابێ یان نەقش كرابێ یان هەڵكۆڵرابێ یان لەقاڵب درابێ و لێی دەرهێنرابێ یان شتی تری لەو جۆرانە بێ، هەموویان حەرامن‌و قەدەغەكراون، چونكە فەرموودەكان كە دەربارەی حەرامێتی وێنەن گشتگیرن‌و هەموو ئەوانە دەگرێتەوە .
موسڵمان ئەوكەسەیە كە ملكەچی دەقەكانی شەرع بێت‌و، مشتومڕو دەمەوەری نەكات بەرامبەر دەقەكان‌و بیانووی بێ سەروبەرە نەهێنێتەوە‌و بڵێ خۆ من ئەو وێنانە ناپەرستم وكوڕنوشی بۆنابەم !!
وە ئەگەر كەسیكی عاقڵ‌و ژیرو فامیدە، بە دڵ بڕوانێ‌‌و بەجوانی بیر بكاتەوە لەو خراپە‌و نەگبەتیانەی كە ئەنجامی بڵاوبونەوەی وێنەوە كەوتوونەتەوە لەم سەردەمەدا، ئەوا شتێك لەو حیكمەت‌و كارلەجێیەی شەریعەتی بۆ دەردەكەوێ كە بە هۆیەوە وێنەی حەرامكردووە‌و ڕێگەی لێ گرتووە.
بەشێكی زۆری ئەو وێنەو ڕەسمانەی كە ئەمڕۆ بەربڵاون سەرچاوەیەكی حاشاهەڵنەگرن بۆ بەدڕەوشتی‌و خراپەكاری‌و بێ ئابڕوی‌و وروژاندنی ئارەزوات‌و پەلكێش بوون بەرەو داوێن پیسی.
كەوابوو وە ئەو بەدڕەوشتی‌و خراپەكاری‌و بێ ئابڕویەی كە دروست بووە‌و بۆنەتە مایەی وروژاندنی ئارەزوات و رێگە خۆشكەرن بەرەو داوێن پیسی ، بەشێكی زۆریان لەو وێنەو ڕەسمانەوە سەرچاوە دەگرن .
وە پێویستە لەسەر موسڵمان وێنەو دیمەنی گیاندار لە ماڵەكەیدا دانەنێ، تاوەكو نەبێتە هۆكار‌و ڕێگر لە هاتنە ژورەوەی«ملائكە»ی ڕەحمەت.چونكە پێغەمبەر ﷺ فەرمووی:
« لَا تَدْخُلُ الْمَلَائِكَةُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ وَلَا تَصَاوِيرُ » رواه البخاري انظر الفتح 10/380 واتە: « مەلائیكە ناچێتە ماڵێكەوە كە سەگ‌و وێنەی تێدابێ »
وە لە هەندێ ماڵدا پەیكەری وا دەبینرێ هەندێكیان پەرستراوی كافران بووە لە كۆندا، لەماڵدا دایدەنێ بەبیانوی ئەوەی ئەمە كەلەپورە، یان بۆ مەبەستی جوانی، ئا ئەمە حەرامێتێ یەكەی سەخترو قورسترە لەوانی تر .
هەروەها وێنەی هەڵواسراو تاوانەكەی توند ترە لەچاو وێنەیەك هەڵنەواسرابێ، چونكە چەندەها وێنەی هەڵواسراو سەری كێشاوە بۆ بەگەورەگرتن‌و بە پیرۆز ڕاگرتنی وێنەكە، وە بەهۆیەوە چەندەها جار خەم‌و خەفەت‌و دڵتەنگی تازە دەبێتەوە.
وە نابێ وێنەو ڕەسم بۆ مەبەستی یادگاری هەڵواسرێ، چونكە یادكردنی ڕاست ئەوەیە لەدڵدابێ‌و دوعای خێری بۆ بكرێ لە خوا داوای ڕەحمەتی بۆ بكرێ، نەك وێنەكەی هەڵبگیرێ‌و هەڵواسرێ.
بۆیە پێویستە هەرچی وێنەو ڕەسم هەیە لەماڵ دەركرێ‌‌و نەهێڵرێ‌و لەناو ببرێ، مەگەر زۆر قورس‌وگران‌و نارەحەت بێ وەكو ئەو وێنانەی بونەتە بەڵا‌و گشت لایەكی گرتۆتەوە‌و زۆر كون‌و كەلەبەری تەنیوەتەوە، بۆ نمووونە وێنەی سەر قوتو‌وی خواردن، یان ئەو وێنانەی لەقاموس‌و فەرهەنگ‌و پەرتوك‌و سەرچاوەكاندا هەیە وسودی لێ دەبینرێ، جا ئەوانەی كە بێ سوودە دەبێ بەگوێرەی توانا هەوڵی لابردنیان بدرێ، وە پێویستە ئاگاداربین لەو وێنە خراپانەی كە لەپەرتوكەكاندا هەیە‌و بەسادەو ئاسانیان نەزانین .
وە هەندێ لەو وێنەو ڕەسمانەی كە زەرورەتن پێویستە پارێزگاریان لێ بكرێ وەكو وێنەی ناسنامە، وە هەندێ لە زانایان ڕێگەیان داوە بەو وێنانەی كەسوك كراون وەكو وێنەیە بكەوێتە ژێر پێ وە.
تاوانە گەورەکان و تاوانە بچوکەکانکەسێک بە هۆى قورسی ژیان و مەسروفى خێزان خۆى بکوژێت ئایا بە هەتا هەتایی لە ئاگردا دەبێت؟ئهگهر كهسێك گوناهێك بكات به نهێنى و لهبهر چاوى خهڵك دا نهیكات ئايا ئهم گوناهه ناچێته بابى شیركهوه؟حیکمەتی حەرام کردنی قومار چی یە ؟حوكمی سەفەر کردن بۆ وڵاتان بەمەستی تاوان کردن
